بهداشت زناشویی و ضرورت های آن در اسلام
سلامت روابط زناشویی تأثیر مستقیم در سلامت جسم و روان طرفین و نیز ثمره ازدواج دارد، چراکه مصالح ساختمانی روح انسانیت توسط پدر و مخصوصاً مادر تهیه می شود
به گزارش ردنا (ادیان نیوز) – هدف از ازدواج، این مقدس ترین پیوند آسمانی نه تنها برآورده شدن نیازهای جسمی زن و مرد است بلکه بقای نسل نیز در گرو آن می باشد. به این ترتیب سلامت روابط زناشویی تأثیر مستقیم در سلامت جسم و روان طرفین و نیز ثمره ازدواج دارد، چراکه مصالح ساختمانی روح انسانیت توسط پدر و مخصوصاً مادر تهیه می شود. (اولین دانشگاه، آخرین پیامبر، ج ۲۱، ص ۶)
رابطه زناشویی مهم ترین و اساسی ترین رکن در حفظ و تحکیم یک خانواده است و به گفته صریح قرآن موجب ایجاد مودت و رحمت بین زن و شوهر می گردد، همچنین در این رابطه حکمت دیگری نهفته است و آن هم تولید مثل نوع بشر میباشد.
منشأ بسیاری از ناسازگاری ها، کج خلقی ها، بدرفتاری ها و بیماری های جسم و روان و حتی طلاق ها عدم برآورده شدن نیاز افراد از کانال تعیین شده آن، یعنی خانواده می باشد.
با توجه به اینکه بحث های صورت گرفته پیرامون این مسئله عمدتاً یک طرفه بوده و نگاه علمی یا فقهی صرف دارد و خلأ بحث تلفیقی در این زمینه احساس می شود، این مقاله درصدد است این موضوع را از نظر طب اسلامی بررسی کند.
نقش آداب زناشویی در تحکیم روابط زن و شوهر و سلامت جسم و روان آنها
تطهیر جنسی نوعی پاکسازی بدن از سموم مختلف است ( قانون، ج ۳ ، ص ۲۲۴) که اگر از کیفیت و کمیت مناسب برخوردار باشد سبب تندرستی و نشاط شده و در غیر این صورت منجر به بیماری می گردد. ( ذخیره، ص ۲۰۴)
تشریح مختصر جریان منی در مرد و زن
ماده اصلی منی (مادهای رطوبی) از لطیفترین و پخته ترین خون بدن (غذای هضم شده در درجه چهارم) به وجود میآید. این خون در بیضه و تخمدان منی را تولید میکند و از طریق مجاری در مردان به سمت آلت تناسلی و در زنان به سمت رحم حرکت می کند. (قرآن کریم، سوره طارق، آیه ۶و۷)
منی مرد از طریق آلت، به رحم زن میریزد و دهانه رحم باز شده و آن را تحویل می گیرد. در صورتی که عمل نزدیکی هم زمان با اوج لذت زن و مرد باشد، رحم با شدت منی را جذب می کند. (قانون، ج ،۳ ص ۲۱۷)
وقتی مجاری منی پرمی گردند طبیعت بدن به دفع آن نیازمند میشود و اگر این تخلیه به طرز صحیح و با رعایت آداب و تمهیدات آن صورت پذیرد، نوعی دفع طبیعی اتفاق خواهد افتاد ( ذخیره، ص ۲۰۴)
آمیزش درست شبیه به این است که غذای مفیدی از بدن ربوده شود و طبیعت برای تلافی مادهای که از دست داده به شدت حرکت میکند. این حرکت روی بدن اثر می گذارد و تأثیر آن در نشاط و نمو بدن موثر است. ( قانون،ج۳، ۲۲۳)
هر اندامی که در بدن انسان خلق شده است نیاز به تحرک و ورزش دارد و در صورت توقف تحرک دچار بیماری می گردد. به عنوان مثال حرکت مفاصل، ورزش چشم، گوش، ریزش غدد اشکی، ترشح غدد جنسی و …
منافع دیگر آمیزش صحیح عبارتند از:
۱- دور کردن افکار نامطلوب از انسان
۲- شجاع شدن
۳- فرونشاندن خشم افراطی و غضب
۴- نشاط و قوت بدن که در درمان بیماری های سودائی مثل مالیخولیا و بیماری های ناشی از غلبه بلغم و دم مؤثر است.
۵- افزایش اشتها به غذا به دلیل اینکه بدن از فضولات تخلیه شده و آماده قبول غذا می گردد.
۶- از بین رفتن تاریکی چشم ها و سرگیجه
۷- از بین رفتن سنگینی سر
۸- سبکی کل بدن
۹- افزایش هوشیاری (همان، ص ۲۲۳)
با توجه به مطالب ذکر شده راجع به منافع آمیزش به نظر می رسد که یک ارتباط مناسب، در از بین بردن کدورت پیش آمده بین زن و شوهر مؤثر است. ضمن آنکه همبستری مناسب افراد در تعدیل رفتارهای اجتماعی آنها تأثیر به سزائی دارد.
کسانی که از این نعمت محرومند عمدتاً در برخورد با مسائل اجتماعی، واکنشهای منطقی از خود نشان نمی دهند.
در احادیث مختلف به مساله ترک ازدواج یا به تأخیر انداختن آن، اشاره شده و ترک مقاربت بیشتر از چهار ماه معصیت شمرده شده است. و حتی ترک همخوابگی زن و مرد مکروه شمرده شده است. (هنر همسر داری ،ص۳۳۲)
چراکه عدم تخلیه جنسی باعث آسیبهای جدی جسم و روان در زن و مرد می شود، به این شکل که در زنان ابتدا موجب کسالت، سردی تن و نهایتاً خفگی رحم گشته و در مردان هم باعث متراکم و سمی شدن منی شده و بخارات آن به قلب و مغز رسیده و عوارض جدی بر روی این دو ارگان مهم باقی می گذارد. (قانون ،ج ۳ ، ص ۲۲۳)
با توجه به مسائل ذکر شده اهمیت توصیه های فراوان دین اسلام در جهت تشکیل خانواده با هدف متعادل کردن روح و جسم انسانها آشکار می گردد.
اما برای کسانی که توانائی ازدواج ندارند، خودنگهداری از طریق کاستن میل جنسی (نه عدم تخلیه) را توصیه می کند، تا عوارض عدم تخلیه متوجه فرد نگردد. یکی از روشهای پیشنهادی روزه داری می باشد. (احادیث پزشکی، ج ۱ ،ص ۶۴۳)
لازم به ذکر است که آثار و فواید تطهیر جنسی در هر نوع تخلیه و با هرگونه شرایطی دیده نمی شود. بلکه این فواید زمانی آشکار میگردد که عمده تمهیدات آن رعایت گردد.
این شرایط تحت عنوان غذاهای هفت گانه نامگذاری و بحث می شود:
غذای خوراکی
غذای دیداری
غذای شنیداری
غذای پنداری
غذای بویائی
غذای لمس
غذای جنسی
غذای خوراکی: غذای غالب مصرف شده توسط افراد، از نظر کیفیت و کمیت روی چگونگی آمیزش اثر دارد.
در احادیث بسیاری از زبان ائمه (علیه السّلام) به غذاهائی مثل زردک، خرما، انجیر، خربزه، پیاز، تخممرغ، حلیم، شیر و عسل اشاره شده که بر توان جنسی میافزاید و بسته به مزاج افراد آنها را در انجام مؤثرتر این عمل یاری میدهد.( احادیث پزشکی ،ج ۱، ص ۶۲۹ تا ۶۴۷)
به طور کلی فاصله مصرف غذا با آمیزش در چگونگی آن تاثیر دارد. بهترین زمان انجام آمیزش ۲ تا ۳ ساعت پس از مصرف غذا است. (قانون،ج۳، ص ۲۲۶) امام صادق (علیه السّلام) آمیزش با شکم پر را مایه فرسودگی بدن معرفی میکنند.(احادیث پزشکی، ج ۱ ص ۶۰۵)
علت این است که حرارت بدن به سبب لذتی که از جماع حاصل میگردد، تحلیل رفته و هضم غذا به خوبی صورت نمیگیرد. (خلاصه الحکمه ،ج ۲، ص ۸۹۵)
آمیزش در زمان گرسنگی مضرتر از جماع حین پری شکم است و عوارضی مثل ضعیف شدن حواس، سستی پاها و ضعف را به بار میآورد ( ذخیره، ص ۵۳۴)
پس مقدار، زمان مصرف و فاصله خوراک با آمیزش روی کیفیت آن تأثیر مستقیم و مؤثر دارد.
غذای دیداری: توصیه به آراستن زن و شوهر و استحباب نظافت و زینت مردان و زنان برای تامین این نیاز است. چراکه چشمها پنجره های قلب هستند. (وسائل الشیعه ،ج۲۰،ص۲۴۶)
طبق متون دینی و قرآن کریم، آمیزش با زنان پیر، حائض و بیمار نکوهش شده است چرا که در چنین مواردی نفس از انجام عمل متنفر گشته و میل و رغبتی به انجام آمیزش ندارد، ضمناً شرایط مطلوب جماع فراهم نیامده و لذت کامل ایجاد نمی گردد و عوارضی مثل ضعف و یا بیماریهای جدی تر به جا می گذارد. در عوض جماع با محبوب مرغوب با کمال شوق و رغبت باعث فرح و سرور گشته و ضعف را بر طرف می کند. ( خلاصه الحکمه، ج ۲، ص ۹۰۰)
غذای شنیداری: به کاربردن کلمات عاشقانه و شادی بخش برای آمادگی زن و شوهر قبل از آمیزش بسیار مهم است. همبستری با وجود کلمات خشن و ناخوشایند ضربه شدیدی به روح میزند و بر عکس کلمات زیبا تأمین کننده غذای دل است و زشتیها را از چشم دور نگه میدارد. اگر از کسی به شوخی کلماتی مثل “از تو متنفرم” بشنویم، ناخودآگاه روح و روان ما آزرده می شود و برعکس اظهار علاقه به فردی، ولو به دروغ با کلماتی مثل “دوستت دارم” باعث ایجاد محبت می شود.
البته برد اثر کلام با همراهی نیت چند برابر می شود. اما در حین تماس جنسی سخن گفتن نهی شده است. و علت گنگی فرزند شمرده شده است. (احادیث پزشکی ،ج ۱ ،ص ۶۲۵)
غذای پنداری: آثار مفید آمیزش وقتی ظاهر می شود که عشق و دوستی بین زن و شوهر وجود داشته باشد. آمیزش با کسی که مورد علاقه نیست یک نوع اسراف و اتلاف انرژی است. در بسیاری از موارد، در حین آمیزش کسان یکه از گرمای قلبی برخوردار نیستند، به سان مجسمه ای هستند و از این عمل لذت نمی برند و بیم آن میرود که مرتکب حرام شوند.
البته تکرار رفتار جنسی روی پندار نقش دارد. رفتار جنسی مطلوب قادر است عشق ایجاد کند، همانطور که رفتار نامطلوب موجب تنفر میشود. توانایی ایجاد عشق این رفتار به حدی است که حکما برای درمان بیماری عشق، رفتار جنسی مکرر عاشق با فرد دیگری را ذکر کردهاند تا بتواند از شدت علاقه قبلی بکاهد و عشقی جدید ایجاد کند. (ذخیره ،ص۳۰۴)
درگیری پندار در دو بخش قابل بررسی است: دوست داشتن یا نداشتن فرد مقابل و عدم امنیت حین آمیزش و انجام این عمل در محیطی ناامن
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرمایند: سه چیز را از کلاغ بیاموزید: پنهان داشتن آمیزش، سحرخیزی در طلب روزی و احتیاط ورزی اورا (احادیث پزشکی، ج ۱، ص ۶۱۵۹)
پندار نامطلوب حین آمیزش حتی در آینده فرزند متولد شده نیز تأثیرگذار است.
پیامبراعظم (صلّی الله علیه و آله) می فرمایند: یا علی با هوس به زنی غیر از همسر خود، با زن خویش آمیزش مکن، زیرا از این بیم دارم که اگر برایتان فرزندی تقدیر شود، زن صفت، یا ماده و تباه مغز باشد. (احادیث پزشکی، ج ۱ ،ص ۶۰۷)
مرحوم محمد حسین عقیلی خراسانی می فرماید: در هنگام قوت بدن و ارواح و تقاضای طبیعت و در هنگام معتدل و بعد از انهضام طعام، صحبت و مجامعت با زنان طناز و شاهدان پرعشوه و ناز، صاحبان سن و بلوغ و امتیاز، جوانان در کمال صحت با همخوابههای مرغوبه، بلاتعب و مشقت و اکراه و نفرت و تشویش و اضطراب و خوف، باعث تقویت ارواح و انتعاش حرارت غریزیه و امر باه و تسخین (گرم کردن) بدن است. آنهم تسخین معتدل با وجود کثرت استفراغ منی، ضعف کمتر آورد به سبب کمال شوق و رغبت و التذاذ تمام بدان و دافع امراض کثیره است از جنون و مالیخولیا و وسواس و خیالات فاسده و غلبه خون و صفرا و امراض حادثه ازآن هردو ، به تخصیص شبان دموی مزاج را. (خلاصه الحکمه، ج۱،ص ۴۸۳)
غذای بویائی: استعمال بوی خوش متناسب با مزاج در آمادگی برای آمیزش بسیار مؤثر است و در طب اسلامی به آن تأکید بسیاری شده است. بوی خوش در ایجاد فرح و نشاط زن و شوهر تأثیر به سزائی دارد. ضمناً به طور مستقیم با توان همبستری رابطه دارد. تن آلوده و دارای بوی نامساعد باعث کاهش توان جنسی می شود.
پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله) میفرمایند: بوی خوش قلب را استواری می بخشد و بر توان هم بستری می افزاید. (احادیث پزشکی، ج ۱ ،ص ۶۱۹)
به طور کلی بوی دهان در این مقوله اهمیت بیشتری دارد. بوی بد دهان باعث بروز تنفر و بی میلی نسبت به ادامه آمیزش می شود و بوی خوش آن فاکتوری برای برتری شمرده شده است.
پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله) : بهترین زنان امتم کسانی هستند که دهانشان خوشبوتر باشد. (هنر همسرداری، ص ۳۱۹)
غذای لمس: یکی از نیازهای اساسی زن لمس و نوازش است. وقتی زن در آغوش گرفته شود احساس نشاط و شادی می کند. ملاعبه و ملامسه مقدمات اوج لذت را برای طرفین فراهم می آورد. تماس جنسی بدون تماس بدنی برای هیچ کدام از زن و شوهر خوشایند نیست.
ملاعبه قبل از نزدیکی از دستورات اکید پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله) می باشد.
امام رضا (علیه السّلام) بر شوهری که بدون مقدمات وارد بستر همسرش گرددد سه بار لعنت فرستاده اند. (رساله ذهبیه)
تماس جنسی
آخرین مرحله از آمیزش تماس جنسی است. تماس جنسی قبل از رعایت تمهیدات ذکر شده تأمین کننده کلیه نیازهای زن و مرد نیست.
از آنجا که زمان رسیدن به ارگاسم (اوج لذت جنسی) در زنان طولانی تر از مردان است هماهنگ کردن زمان های انزال ضروری می باشد.
زمان انجام تماس جنسی وقتی است که زن و مرد هر دو آماده باشند و شهوت زن نیز همانند مرد، به هیجان آمده باشد که علامت آن تغییراتی در چشم به شکل سرخی و تغییرات تنفس میباشد. چنین آمیزشی منجر به بارداری خواهد شد. (خلاصه الحکمه، ج ۲، ص ۹۰۱)
می توان نتیجه گرفت که بسیاری از ناباروری ها با آموزش صحیح آمیزش، درمان شده و نیازی به درمانهای داروئی و غیرداروئی ندارند.
امام رضا (علیه السّلام) می فرمایند: با همسرت نزدیکی مکن مگر آنکه با او بازی کنی و پستانهای او را بمالی، چراکه اگر چنین کنی آب او آب تو در هم آید و همانند آنچه تو از او می خواهی از تو بخواهد و این در چشمانش هویدا شود. (احادیث پزشکی، ج۲، ص ۶۲۳).
چنین آمیزشی نیاز طرفین را برآورده کرده و بین زن و شوهر مودت و الفت پدید می آورد.
بیشترین ضرر آمیزش شتابزده و بدون رعایت آداب متوجه زنان می شود، به دلیل اینکه زمان انزال در زن طولانی تر از مرد است. درصورت عجله در تماس جنسی زن تحریک شده اما به ارگاسم نمی رسد و اگر عمل نزدیکی تمام شود، نیاز زن برآورده نشده و تخلیه برای وی صورت نمی گیرد. این قضیه باعث احتباس مواد ترشح شده (به دلیل تحریک) در بدن او می گردد که تکرار آن در طی زمان طولانی باعث بروز عوارض جبران ناپذیری در بدن زن خواهد شد.
طبق آمار وزرات بهداشت ۲۳ تا ۴۳ درصد از خانمها در زمان نزدیکی به ارگاسم نمی رسند که ممکن است موجب بروز مشکلات خاص زنان مثل کیست ها و سرطان های تخمدان و پستان گردد. اثبات دقیق این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
ب هطور کلی از آنجا که بین رضایت زناشویی و رضایت از زندگی ارتباط مستقیم وجود دارد ، توجه به این قضیه می تواند از بروز معضلات جسمی، روانی و اجتماعی پیشگیری کند. چراکه زن اگر شرم و حیا داشته باشد نیاز خود را سرکوب میکند، درغیر این صورت احتمال ارضای نیاز از طرق دیگر وجود دارد که زمینه ساز مفاسد اجتماعی است.
پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله) می فرماید: اگر کسی از شما با همسر خویش آمیزش کند،کناره نگزیند تا هنگامی که نیاز زن را هم برآورد، چنانکه خود دوست دارد که نیازش برآورده شود. (احادیث پزشکی، ج ۱، ص ۶۲۳)
زمان اقدام به نزدیکی
امام رضا (علیه السّلام) می فرمایند: جز از سر چیرگی شهوت آمیزش مکن. (احادیث پزشکی، ج۱، ص ۶۱۱)
آمیزش بدون چیرگی شهوت و پر بودن مجاری منی تخلیه طبیعی نخواهد بود و موجب کاهش نیروی جسمانی خواهد شد. پس طبیعی است که ایجاد شهوت کاذب از طریق دیدن فیلم های مبتذل یا مصرف دارو مضرت بخش است. زمان مناسب متعادل برای انجام نزدیکی هر سه روز یک بار توصیه شده است. (خلاصه الحکمه، ج ۱، ص ۴۸۶)
توصیه های پس از آمیزش
بعد از اتمام نزدیکی دستوراتی جهت ادرار کردن و تخلیه مثانه، شستن شرمگاه، غسل کردن و مصرف عسل داده شده است تا علاوه بر تأمین انرژی از دست رفته و پاکیزگی از بروز بیماری های پروستات و مثانه پیشگیری به عمل آید.
نقش روابط صحیح زناشویی در پیدایش فرزندان سالم از نظر جسمی و روحی
یکی از مهمترین اهداف ازدواج ایجاد فرزند است و آرزوی همه خانوادهها داشتن فرزندانی سالم و صالح میباشد.
«ربنا هب لنا من ازواجنا و ذریتنا قره اعین و اجعلنا للمتقین اماما: پروردگارا! به ما از همسران و فرزندانمان آن ده که مایه روشنی چشمان ما باشد و ما را پیشوای پرهیزگاران گردان.» ( فرقان آیه ۷۴)
شرایطی مثل زمان نزدیکی، مکان آن، وضعیت جسمی زن و مرد، نحوه آمیزش، پندار افراد حین آمیزش، آرامش طرفین یا اضطراب آنها و پاکی و طهارت زن و مرد در خصوصیات جسمی، شکل ظاهر، بیماری های پس از تولد، ویژگیهای روحی و در یک کلمه سعادت و شقاوت مولود نقش اساسی دارد که اطلاع از آن در پیدایش جامعه سالم اثر مستقیم دارد.
این مبحث در سه مقوله قابل بررسی است:
نقش وراثت
اهمیت وراثت در شکل دهی ویژگی های جسمی و شخصیتی کودک بر هیچ کس پوشیده نیست.
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرمایند: برای نطفه های خود بهترین رحم ها را برگزینید، چراکه زنان فرزندانی همانند برادران و خواهران خود به دنیا می آورند. (حکمتنامه کودک، ص ۳۹)
وراثت از طریق ژن و غیر ژن (از طریق شیردهی) در جسم و روان فرزند ثأثیرگذار است.
نکته قابل توجه این که آرامش زمان آمیزش و نحوه جایگزینی نطفه در رحم در شباهت نوزاد به پدر و مادر و یا اطرافیان نقش دارد.
غذای حرام
تحقیقات زیادی در مورد نوع غذای مصرفی پدر و مادر و نقش آن در سلامت جسم و خلقیات نوزاد صورت گرفته اما در طب رایج به تاثیر غذای حرام توجهی نشده است.
در شرع مقدس به پرهیز از غذای حرام سفارش شده و مولود حاصل از آن را با مشارکت شیطان می داند.
امام صادق (علیه السّلام) میفرمایند: اثر (درآمد حرام)، در نسل آشکار می گردد. (حکمتنامه کودک، ص۵۱)
همانطور که می دانید علم طب با گروه زیادی از بیماری های روانی و ناهنجاری های جسمی مادرزادی مواجه است که علت آن نامشخص است. چه بسا اگر در مورد خوراک حرام و مسائل پیرامون آن بررسی شود، باب جدیدی پیرامون آن به دست آید.
نقش زمان، دعا و حالات در آمیزش
آمیزش به قصد بچه دارشدن در زمانهای زیر منع شده و عامل پیدایش بیماری دانسته شده است:
زمان قمر در عقرب؛ شب اول، وسط و آخر ماه قمری؛ هنگام خسوف و کسوف؛ زمان زلزله؛ وقت طلوع و غروب آفتاب؛ در اوج گرما و سرما؛ نیمه شعبان و شب عید قربان؛ شب چهار شنبه.
آمیزش به قصد بچه دار شدن در مکانهای زیر منع شده و عامل پیدایش بیماری دانسته شده است:
زیر تابش مستقیم نور خورشید؛ زیر درخت میوه ؛ روی پشت بام خانه؛ جایی که دیگران حضور دارند.
همچنین است حالات زیر:
در حال احتلام و بدون انجام غسل؛ در حالت ایستاده؛ زمانیکه فرد با واکنشهای روانی مثل خشم و غم بسیار روبرو است؛ موقع فشار ادرار و مدفوع؛ بعد ازپاکسازی بدن به روشهایی مثل اسهال و استفراغ و خونگیری مثل فصد و حجامت (حکمتنامه کودک، ص۶۷-۶۵، خلاصه الحکمه، ص۴۸۴، قانون، ج۳ ،ص۲۲۷-۲۲۶)
نتیجه گیری
اسلام تأکید بسیار زیادی بر تشکیل خانواده دارد که برخی از علل آن در مباحث فوق بررسی شد.
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرمایند: در اسلام هیچ بنائی نزد خداوند متعال دوست داشتنی تر از ازدواج نیست. (حکمت نامه کودک، ص ۲۰)
آرامش درونی، لذت زندگی و تأمین خواسته های روحی قادر است که پیوند زناشویی را محکم تر کند و بی توجهی به این مسائل موجب پیدایش خصومت بین زن و مرد و چه بسا منجر به جدائی و طلاق شود.
این قضیه تا این حد مهم است که امام باقر (علیه السّلام) می فرمایند: هر وقت مرد اراده نزدیکی او نماید، او (زن) مضایقه نکند، اگرچه بر پالان شتر باشد (هنر همسرداری، ص ۱۴۵)
در بررسی دادگاه های خانواده درمی یابیم که اکثر آمارهای طلاق در زمان حاضر به دلیل عدم ارضای جنسی است و این قضیه منشأ بسیاری از انحرافات جنسی، اجتماعی و حتی اعتیاد می باشد. توجه به رفتار جنسی فرد و رفع نقایص و اشکالات آن در برطرف ساختن معضلات روحی، جسمی و روانی افراد خصوصاً هنگام مراجعه به طبیب طب سنتی حائز اهمیت است و بدون اصلاح آن قطعاً درمان کامل امکان پذیر نخواهد بود.
طبیب معالج باید از مسائل جنسی و لذت آمیزش سوال کند و پرده پوشی در این مورد باعث آسیب مردم و اجتماع خواهد شد چراکه این مسئله با تولید نسل ارتباط مستقیم دارد و پیدایش فرزندان سالم تا حد زیادی در گرو سلامت رفتارهای حین تشکیل نطفه میباشد.
اسلام دین کاملی است که به تمام زوایای زندگی انسان توجه کرده است و الحق که در این زمینه چیزی را فروگذار نکرده است.
مقاله فوق فقط گلچینی در حد بضاعت نگارنده از دستورات بسیاری بود که در این زمینه داده شده است و لازم است که تحقیقات جامعتری صورت پذیرد چراکه هر حدیث یک ایده و راهکار جدید در این زمینه معرفی می کند که در سعادت فرد تأثیرگذار است.
امید است که مورد توجه حق تعالی قرارگیرد.
پی نوشت:
۱- تطهیر جنسی: این کلمه برگرفته از مقاله ویژگی های عمومی طب اسلامی نوشته استاد حسین خیراندیش است که در قسمت ارکان درمان در طب اسلامی بحث شده است.
منبع: طب شیعه برگرفته از منابع زیر
۱-ابو علی سینا ;قانون در طب ; کتاب سوم ;سروش ; تهراندوم ;۱۳۷۰
۲-پاک نژاد سید رضا اولین دانشگاه و آخرین پیامبر اسلامیه تهران ۱۳۶۱
۳-جرجانی سید اسماعیل ذخیره خوارزمشاهی بنیاد فرهنگ ایران بی جا بی تا
۴-حر عاملی سیخ محمد بن الحسن وسائل الشیعه آل البیت بیروت اول ۱۴۱۳ ه ق
۵-صدری مازندرانی حسن هنر همسر داری مشهور قم اول ۱۳۸۴
۶-عقیلی خراسانی شیرانی محمد حسین خلاصه الحکمه اسماعیلیان قم اول ۱۳۸۵
۷-محمدی ری شهری محمد حکمت نامه کودک دار الحدیث قم اول ۱۳۸۵
۸-محمدی ری شهری محمد دانش نامه احادیث پزشکی دار الحدیث قم چهارم ۱۳۸۴
۹-خیر اندیش حسین ویژگیهای عمومی طب اسلامی
۱۰-منتظر رضا طبقه بندی ناتوانی جنسی و درمان آن در طب اسلامی سنتی