نگاهی دقیق‌تر به اصلاحات «ضد فسادی» در واتیکان

به گزارش سرویس ترجمه ردنا (ادیان نیوز)، به نقل از cruxnow، پاپ فرانسیس روز چهارشنبه، ۲۸ اکتبر در برنامه دیدارهای هفتگی خود با مردم در سالن «پل ششم» در واتیکان، به محض ورود لوئیس ماریا ایوارت، با او گفتگو کرد.

زمان اسقف اعظم بوینس آیرس، کاردینال خورخه ماریو برگوگیو به ندرت مصاحبه می کرد و چندان شناخته شده نبود. یک خبرنگار آرژانتینی در سال ۲۰۱۳ تعریف می کند که او یک بار به مکانی رفته بود که برگوگلیو برای تهیه گزارش آنجا بود و او را در حالی که به سمت مترو حرکت می کرد، مشاهده کرد. خبرنگار از پنجره اتومبیل خود به او گفت که به سمت مرکز شهر می رود و می تواند او را هم سوار کند و «برگوگلیو» با بی میلی سوار شد.

در راه خبرنگار او را پاپ آینده خطاب کرد و گفت که او تنها روزنامه نگاری است که موفق شده وی را دام بیندازد. سپس وی از پاسخ دادن به هرگونه سوالی برای گزارش امتناع ورزید.

اکنون از آن روزها سال ها می گذرد و مصاحبه با پاپ بسیار عادی شده است؛ به قدری که آخرین مصاحبه وی با آژانس خبری «Adnkronos» در روز جمعه، حتی در صفحه اول خبرها نبود.

با این وجود سخنرانی های وی در مورد «فساد در کلیسا» طرفداران زیادی دارد. وی می گوید که این مشکل به سال ها قبل باز می ­گردد. او همه تلاش خود را برای ریشه کن کردن فساد در واتیکان می کند. اما نمی گوید که این موفقیت قطعا حاصل خواهد شد و خطر عقب گرد همیشه وجود دارد. خود پاپ نیز به این عقب گردهای دوره ای اشاره کرده است.

اگر چه خود پاپ به پرونده آنجلو بچیو ایتالیایی (که ماه گذشته به دلیل رسوایی مالی توسط پاپ برکنار شد) اشاره نکرد، اما بیشتر ناظران اعتقاد دارند که این سخنان پاپ در مورد آن پرونده بوده است.

مسلما پاپ فرانسیس در مورد عنوان سیستم «یک گام به جلو، دو گام به عقب» در مورد تلاش برای اصلاحات اخیر در واتیکان حق دارد. چرا که مثال هایی در مورد دوران پائول ششم، سنت ژان پل دوم و بندیکت شانزدهم وجود دارد که سیاست های اصلاحی آن ها جواب نداده و بدتر موجب رسوایی های بیشتر شده است.

مطالعات اخیر سازمان همکاری اقتصاد و توسعه نشان می دهد که بخش عظیمی از شرکت هایی که در حال حاضر به دلیل کلاهبرداری و فساد مورد تحقیق هستند، قبلا برنامه های بزرگی برای مبارزه با فساد مالی داشته اند. یافته ها حاکی از این است که شاید سیاست های شرکت ها در مورد برطرف کردن فساد چندان تغییر گذار نباشد، اما قطعا رابطه مستقیمی بین فرهنگ ضعیف نهادی و فساد وجود دارد. بنابراین به نظر می رسد که راه حل اصلی تغییر فرهنگ سازمانی است.

دانستن این که چه عواملی مانع از انجام اصلاحات در واتیکان می شود نیاز به بررسی های طولانی مدت دارد. اما سه نکته اساسی را در این رابطه می توان عنوان کرد:

اول؛ پرسنل در واتیکان قدرت کمی دارند و مانند قرن نوزدهم با کارگران رفتار می شود.

دوم؛ تقسیمات بیش از حد در واتیکان مانع از برقراری ارتباط و ایجاد تکرار در استفاده از منابع می شود. در جایی که در فاصله ۵۰ پایی از یک مقام مسئول کار می کنید و سال ها بدون حتی صحبت کردن با او به خش خود بروید، نباید انتظار داشت که از اوضاع وی مطلع بود.

سوم؛ پرسنل در واتیکان موظف به موکول کردن به قدرت مافوق خود هستند. به این معنی که حتی اگر متوجه اشتباهی بشوند، نباید آن را عنوان کنند و این را به عهده مافوق خود می گذارند.

شاید این نکات رابطه مستقیمی با فساد در واتیکان نداشته باشند، اما به توضیح این مساله که چرا فرهنگ واتیکان در برابر اصلاحات مقاوم است، کمک می کنند.

با این توضیحات، شاید روشی که فرانسیس در مصاحبه جدید خود عنوان کرده است به معنای واقعی در تلاش برای مبارزه با فساد است. یافتن راه هایی برای توانمندسازی کارمندان نه تنها امنیت شغلی آن ها را بیشتر می کند، بلکه سلامت کل سازمان را هم تامین می کند. این شاید نقطه شروعی برای اصلاحات باشد.