امروز ۱۱ آبان و مصادف با عید کوچک یا همان دهوا حنینا در باور صابیین مندایی است؛ منداییان معتقدند این روز متعلق به تکوین زمین است از این رو هر ساله در چنین روزی آن را جشن میگیرند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، عید در زبان مندایی دهوا خوانده میشود و حنینا نیز به معنی کوچک است؛ دهوا حنینا از طلوع آفتاب تا طلوع آفتاب روز بعد ادامه دارد؛ منداییان در روز عید کوچک مراسم ازدواج انجام نمیدهند.
دهوا حنینا در واقع از روزهای پاک یا به گفته منداییان دکیوثا به شمار میرود این روز نیز مانند دیگر اعیاد منداییان اعمال خاصی دارد که بخش عمده آن همانند دیگر اعیاد آنان است.
براساس باور منداییان، عید کوچک به خاطر تکوین زمین و آغار حیات روی کره خاکی جشن گرفته میشود. آنها معتقدند در این روز آب حیات روان شده، گیاهان و نباتات رشد کردند، حیوانات، پرندگان و ماهیها خلق شدند و شرایط زمین برای آدم فراهم شد و فرشتگان این روز را عید گرفتند.
برخلاف سالهای گذشته که در چنین روزی منداییان ساحل کارون در اهواز را با لباسهای پاک خود سفید پوش میکردند اکنون به خاطر شیوع کرونا به نیایش کوتاه آن هم توسط گنزورا یا رهبر دینی خود بسنده کرده و سعی کردند در این روز از خانه بیرون نیایند.
منداییان از خیر غسل تعمید گذشتند
رهبر دینی صابین مندایی ایران با اشاره به اهمیت مقابله با ویورس کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتی بیان کرد: رعایت بهداشت را در مقابله با ویروس کرونا برای خودمان و تمامی مردم مهم میدانیم از این رو تا زمانی که ویروس کرونا هست عیدهای خود را بدون غسل تعمید انجام میدهیم زیرا کرونا ویروس خطرناکی است و ناغافل انسان را به کام مرگ میکشاند.
گنزورا نجاح چحیلی بیان کرد: امروز بر اساس تقویم مندایی هجدهم ماه تورا مصادف با ۱۱ آبان است؛عید امروز ما به مناسبت تکوین و آماده شدن کره زمین است تا بشریت بتواند در آن زندگی کند، در چنین روزی این ماموریت از طرف فرشتگان تکمیل می شود.
وی توضیح داد: در این روز درفش را برافراشته میکنیم؛ درفش درواقع نماد این است که وقتی فرشتگان از عالم نور در زمین کارشان تمام شد آن را بر زمین نصب کردند؛ علاوه بر درفش در این روز دعا میخوانیم دعاهای ما بسته به روز و وقت متفاوت است.
رهبر دینی صابین مندایی ایران ادامه داد: همچنین ما نماز میخوانیم که این نماز شامل سه وعده است یک وعده صبح، یک وعده نیمه ظهر و یک وعده آن پیش از غروب آفتاب است.
وی افزود: منداییان مردمی صلح طلبند و جنگ و جدال را حرام میدانند از این روز همیشه به سمت صلح میروند؛ منداییان عاشق طبیعت هستند و تمام زندگی خود را از مواد طبیعی تهیه میکنند.
گنزورا چحیلی در ادامه از مسوولان خواست نسبت به ایجاد جایگاهی برای دعا و غسل تعمید منداییان در کنار رودخانه کارون در اهواز چاره اندیشی کنند.
وی ادامه داد:مسوولان تاکنون نسبت به خواستههای ما کوتاهی نکردهاند اما اکنون به دلیل نبود جایگاه مناسبی در کنار رودخانه مجبوریم در یک فضای نامناسب به نیایش بپردازیم یا از برخی قسمتهای آلوده رودخانه عبور کنیم تا به محلی که آب جاری است برسیم.
وی گفت: البته چند سال پیش قول دادند مکانی در پارک جزیره برای ما آماده کنند و البته این کار را نیز انجام دادند اما هنوز پس از سالها میسر نشده است.
نیایش، غسل، طعام آمرزش
یکی از پیروان دین صابیین مندایی نیز گفت: رسوم این عید در چهار مرحله به ترتیب نیایش، غسل تعمید، صبحانه و خوردن دخرانی یا طعام آمرزش خلاصه میشود.
فرخ صابوری بیان کرد: در این روز بر اساس رسم دیرینه نخست آیین نیایش برگزار میشود، پس از آن غسل تعمید را انجام میدهند که امسال به خاطر کرونا تنها روحانیت این کار را میکند.
وی ادامه داد: پس از غسل تعمید صبحانه مخصوص خورده می شود. این صبحانه که هِوخَسا نام دارد از خرما بدون هسته، کنجد و نان برنج درسته شده و منداییان آن را با برنج و ماست میل میکنند. در دین مندایی مانند دیگر ادیان که برخی مواد غذایی مقدس هستند خرما و کنجد جزو مواد مقدس به شمار میروند.
صابوری بیان کرد: پس از صبحانه یک خوردنی دیگر به نام دخرانی را فراهم میکنند. دخرانی همان طعام آمرزش است که برای شادی روان مردگانشان آن را میپزند و از مواد مختلفی مثل گوشت مرغ، ماهی و … تهیه میشود.
وی بیان کرد: در تمامی اعیاد روحانی مندایی در کنار غسل تعمید درفشی را برپا میکند. درفش نماد دینی منداییان است که فرشتگان در کره زمین پس از تکوین نصب کردند. درفش از ابریشم خالص، نی و بوته یاس است، و بدین صورت است که نی را در زمین میگذارند و ابریشم را روی آن میگذارند و سپس یاس را که بوی معطری دارد بر روی آن قرار میدهند.
پیشوای بزرگ صابئین “گنزورا” نامیده میشود و دیگر روحانیون را “ترمیذا” مینامند که گفته میشود همان معنای واژه تلمیذ در زبان عربی است، صابئین به خط و زبان آرامی که از زبانهای باستانی جهان است مینگارند و کتابهای دینیشان نیز به همین خط است.
صابئین، خداوند را “حی ربی قدمایی” یعنی خدای عظیم ازلی میدانند و معتقدند “گن زا ربا” (گنج بزرگ) از آن حضرت آدم(ع) است. کتاب “ادراشی اد یحیی(ع) ” درسهایی از یحیی ۲ از جمله کتاب معروف آنان به شمار می رود و علاوه بر این کتابهایی شامل “قلستا”، “دساتیر”و “پغره” و”ادراشی اد مصوتا” نیز دارند که پیرامون آداب و رسوم آنان در آیین های مختلف نگاشته شده است.
منداییان به خدای یگانه، انبیای الهی، معاد، روز رستاخیز و منجی موعود اعتقاد دارند و منتظر ظهور منجی موعود خود که به نوعی پایان دهنده پلیدی ها است به نام “ملکا ان وش اوثرا” هستند؛ صابئین روزی سه بار وضو میگیرند که این آیین “رشامه” نام دارد و به طرف قبلگاه خود نماز میخوانند.
به گزارش ایرنا، صابئین مندایی پیروان حضرت یحیی (ع) از پیامبران بزرگ الهی هستند و عقیده دینی آنها برگرفته از عقیده حضرت آدم (ع) است که تا آخرین پیامبر آنها حضرت یحیی(ع) ادامه یافته است.
دین صابئین مندایی از قدیمی ترین آیین های الهی است و اصلی ترین رکن دینی آنها غسل تعمید است. اهواز، سوسنگرد، شوشتر و ماهشهر بیشترین محل سکونت آنها در خوزستان است.