آغاز سال جدید هندوها با جشنواره نور

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، این روزها مقارن برگزاری جشن دیوالی در هندوستان است. جشن دیوالی یک جشنواره پنج روزه است که در سراسر هند اجرا می‌شود و سنت اجرای آن به زمانهای پیش از تاریخ بازمی‌گردد.

این جشنواره پنج روزه بر اساس گاهشماری هندی، در روز پانزدهم کارتیکا ( یعنی سال جدید هندوها) آغاز می‌شود که امسال مصادف با ۱۴ نوامبر بود. از آنجایی که محاسبه ماههای هندی، قمری است؛ تاریخ دیوالی در تقویم های دیگر متغیر است.

دیوالی جشن بزرگ پیروزی نور بر ظلمت است. با اینکه این جشن را متعلق به هندوان می‌دانند اما جین‌ها و سیک‌ها نیز این ایام را با توجه به رویدادهای تاریخی و دینی خود جشن می‌گیرند.

جشن دیوالی به شیوۀ جینها

جین‌ها دیوالی را برای یادبود لرد ماهاویر و آموزه‌هایش برگزار می‌کنند. لرد آموزگار مدارا و تسامح بود و همواره بر اهمیت تمام موجودات هستی تاکید می‌کرد و همۀ انسان‌ها را با یکدیگر برابر می‌دانست. وی زمانی که با اعتقادات جین‌ها آشنا شد با موکشا ملاقات کرد و از چرخۀ تناسخ و رنج هستی نجات یافت. بعد از این اتفاق بنا به سنت مردم با چراغانی کردن شهرها و خانه‌ها رویداد رستگاری لرد را به نشانۀ لحظۀ نورانی نجات جشن می‌گیرند.

هر سال با فرارسیدن سالروز این نجات و رسیدن به روشنایی جین‌ها تمام مناطقی که در آن ساکن هستند را چراغانی می‌کنند و شمع بر می‌افروزند تا این ایده را زنده نگاه دارند و خاطره و یادبود آن را با دیگران سهیم شوند. در این جشن مردم آواز می‌خوانند و دعا میکنند. روز جشن دیوالی روز اول سال جدید جین هاست و آنها در این روز با تکرار آموزه‌های لرد ماهاویر خود را آماده می‌کنند تا بر طبق سنت او زندگی را پیش ببرند.

جشن دیوالی به شیوه هندوان

شروع سال جدید هندوها بر اساس تقویم قمری مصادف است با جشنواره نور. بر اساس اعتقادات هندوارن در این ایام خدای خیر بر خدای شر پیروز شده و تاریکی و تباهی مقهور نور و روشنایی گشته است. هندوها این ایام را با بیرون انداختن اشیاء و لباس‌های کهنه و خانه تکانی کردن و پوشیدن لباس‌های نو و رنگی جشن می‌گیرند.

هندوها در این جشن پنج روزه بیشتر وقت خود را صرف دعا کردن به درگاه الهه لاکشمی که الهۀ ثروت و نور است میکنند. اگر هنوز مشکل و مساله‌ای از سال گذشته در زندگی آنها باقی مانده باشد به درگاه گانش نیز دعا میکنند و از او میخواهند که موانع زندگی را از پیش پای آنها بردارد. گانش خدای آفرینشگر و آغاز است.

جشن دیوالی به شیوۀ سیک‌ها

در آیین سیک‌ها جشن دیوالی اهمیت بسیار دارد. این ایام برای آنها مقارن است با آژاد شدن گوروی ششم و ۵۲ تن از شاهزادگان سیک در سال ۱۶۱۹٫ در آن روزگار بین گورو هارگوبیند و امپراطور هند اختلافی پیش آمده بود و گورو زندانی شده بود. بعد از هفته‌ها بحث و جدال، گوررو بالاخره از زندان آزاد شد. در همین احوال امپراطور با آزاد شدن شاهزادگان نیز موافقت کرد به این شرط که فقط کسانی که می‌توانند بالاپوش گورو را بگیرند حق بیرون رفتن از زندان را دارند. وی این شرط را برای کنترل تعداد نفراتی که قرار بود از زندان خارج شوند وضع کرده بود. گورو این حیله امپراطور را تشخیص داد و بالاپوشی برای خود آماده کرد که ۵۲ رشته نخ به تعداد شاهزادگان زندانی به آن وصل بود. و به این ترتیب توانست یاران خود را از زندان آزاد کند. سیک‌ها سالروز این رهایی از بند را جشن میگیرند. نام دیوالی در زبان سانسکریت به معنای ردیف چراغ است. سیک‌ها نیز این جشن را با چراغانی کردن خانه‌ها و شهرها برگزار میکنند.

یکی از زیبائیهای جامعۀ هندوستان همین اشتراک مراسم مذهبی است که در طول تاریخ به بهانه‌ای مختلف پیروان ادیان مختلف را به هم نزدیک کرده است و سنت‌های اشتراکی در میان آنها را سبب شده است.

هرچند امسال به دلیل شیوع کرونا بسیاری از مردم در خانه های خود و به تنهایی این جشن را برپا کردند.

منبع: گفتگوی ادیان