میراث ماندگار

ردنا (ادیان نیوز)، – مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج سید هادی خسروشاهی از سنین جوانی در قلمرو قلم، نگارش و پژوهش فعال و پرتکاپو بوده‌است و تلاش‌های پژوهشی، تألیف و ترجمه‌های وی عرصه‌های گوناگونی را در بر می‌گرفته‌است.

ترویج اندیشه‌ها تعلیمات و آموزه‌های اخوان‌المسلمین، معرفی نهضت‌ها و جنبش‌های آزادی‌بخش مسلمانان،  حرکت‌های اصلاحی در جهان اسلام، فلسطین و قدس شریف، معضلات و تنگناهای کشورهای اسلامی و مناطق مسلمان‌نشین، معرفی سرزمین، تاریخ، فرهنگ و آداب رسوم جمعیت‌های مسلمان در شبه‌قاره هند، آفریقا و خاورمیانه، اروپا و آمریکا از جمله فعالیت‌های وی است.

پرداختن به زندگی، کارنامه، تفکر و مشی سیاسی ‌اجتماعی شخصیت‌های مجاهد و مبارزی همچون سید جمال‌الدین اسدآبادی، آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، شهید نواب‌صفوی، امام موسی صدر، مسائل کلامی، اختلافات ادیان، تبلیغات مسیحیان و نقد بر اقدامات تبشیری و حرکت‌های استعماری، ارزیابی‌های انتقادی دیدگاه‌های ملی‌گرایان، تفکرات الحادی و ماتریالیستی، بررسی‌های درباره جنبه‌های سیاسی و اجتماعی آیین اسلام و تفکیک‌ناپذیری دین از سیاست، تدوین و تنظیم اسناد و مدارک در بین نهضت‌ها و خیزش‌ها در ایران و جهان اسلام، فراهم‌آوری ترجمه و توضیح و مقدمه نویسی بر آثار متفکران مشاهیر و رجال تاثیرگذار مسلمان و شیعه در زمره موضوعاتی است که آن محقق سخت‌کوش در طول حدود شش دهه فعالیت تحقیقاتی و فرهنگی و مطبوعاتی به آن‌ها پرداخته‌است.

مرحوم خسروشاهی در مصاحبه‌ای خاطرنشان نموده‌است: «تفاوت بین تالیف و ترجمه نمی‌بینم و تمام تلاش و توانم همیشه بر این بوده که چه کتابی یا اثری به هدفی که در نظر داشتم، کمک می‌کند. آنگاه به‌دنبال تجربه متنش می‌رفتم. هنگامی‌که از تبریز اقامت داشتم، چیزهایی می‌نوشتم؛ ولی خیلی قابل‌ذکر نیست؛ اما ترجمه‌هایم از زمانی‌که به قم آمدم، شروع شد».

به‌عنوان نمونه برای این‌که ایشان بتواند حقایقی درباره مقاومت، معنویت و قدرت روش شهید نواب ‌صفوی و یاران با اخلاص او را به اثبات برساند و نسل کنونی و آینده را با کارنامه نورانی آنان مأنوس نماید و سیاه‌نمایی و تحریفات برخی مورخان معاصر و مؤلفان مغرض و احیاناً جاهل را خنثی یا کم‌اثر کند، علاوه‌بر نگارش مطالبی در نشریات گوناگون درباره این جوانان مجاهد و رهبر آنان و نیز معرفی و طبع نشر آثارشان، بخش‌هایی از کتاب‌های چند شخصیت برجسته جهان اسلام را ترجمه کرده‌ و در اختیار علاقه‌مندان قرار دادند.

مجموعه آثار آن بزرگوار اعم از تالیف، تحقیق، ترجمه، اسناد، خاطرات به حدود ۲۰۰ جلد بالغ می‌گردد که به‌لحاظ تعداد صفحات برخی کم‌حجم و دارای حدود سی صفحه اما پاره‌ای از آثارش که چند مجلد است، به متجاوز از سه هزار صفحه بالغ می‌شود.

این رقم البته غیر از آثاری است که به کوشش و تحت نظارت وی هنگام اقامت پنج‌ساله در رم و نیز مقیم در قاهره به مدت سه سال به زبان‌های گوناگون عربی، فارسی، ایتالیایی، انگلیسی و فرانسه به طبع رسیده‌اند.