راه‌های سه گانه رسیدن یهودیان به قرب الهی: نماز، روزه و صدقه
آرش آبایی، محقق و دین پژوه کلیمی:
روزه یکی از اشتراکات ادیان و یکی از موارد سه گانه متعارف یهود برای نزدیکی به خداوند محسوب می شود. روزه در دین یهود شبیه روزه اسلام یعنی نخوردن و نیاشامیدن است و مدت زمان آن جز روزه کیپور، شبیه روزه مسلمانان از سحر تا غروب آفتاب است
به گزارش خبرنگار ردنا (ادیان نیوز)، آرش آبایی، محقق و دین پژوه کلیمی در نشست مجازی «روزه در ادیان» که از سوی پژوهشکده پویا فکر برگزار شد، به بررسی ابعاد مختلف روزه در دین یهود پرداخت و گفت: روزه یکی از اشتراکات ادیان و یکی از موارد سه گانه متعارف یهود برای نزدیکی به خداوند محسوب می شود؛ در دین یهود صوم (روزه)، قول (نماز) و مأمون (صدقه) به عنوان راه های رسیدن به قرب الهی بیان شده است.
وی تصریح کرد: روزه وسیله ای برای توجه و تمرکز به آن مناسبت (توبه، سوگواری و…) است گرچه گاهی یهودیان این وسیله را با هدف اشتباه گرفته و بابت این اشتباه توبیخ هم شدند، در اشعیای نبی به صراحت به این رفتار اعتراض شده است که هدف روزه رسیدگی به فقرا، یتیمان و بیوه زنان و آزادی مظلومان است، نه اینکه ادای نخوردن و نیاشامیدن داشته باشید ولی به این اصول عمل نکنید. هدف توجه به خدا، خود و محیط پیرامون است.
فلسفه روزه در تورات
آبایی به فلسفه روزه براساس آنچه کتاب مقدس تورات آمده اشاره و عنوان کرد: هنگامی که حضرت موسی برای گرفتن ده فرمان بر فراز کوه طور رفت، هنگام برگشت فرمود من نه چیزی خورد و نه چیزی آشامیدم که به نوعی نشانه تمرکز و توجه در قبال امر مهمی هست. از همین‌جا دستوری در تورات صادر شود که در دهمین روز از ماه هفتم عبری جان‌های خود را رنج دهید و بنی اسرائیل در این ایام برای رنج دادن تن یا تعنیت از خوردن و آشامیدن پرهیز می کردند.
وی با بیان اینکه تعنیت یا روزه به معنای امساک از خوردن و آشامیدن است، عنوان کرد: یهود شش روزه واجب دارد؛ چهار مورد به نوعی روزه‌های سوگواری هستند و ششم هم یادبود واقعه‌ای که در آن کرامت و معجزه‌ای از سوی خداوند برای یهودیان آن زمان رخ‌داده است. در تقویم عبری این شش روز که البته پشت سر هم نیست.
روزه ۲۵ ساعته کیپور؛ سنگین‌ترین روزه یهودیان
این مدرس علوم دینی یهود با اشاره به روزه های واجب مطرح کرد: روزه در دین یهود شبیه روزه اسلام یعنی نخوردن و نیاشامیدن است و مدت زمان آن جز روزه کیپور، شبیه روزه مسلمانان از سحر تا غروب آفتاب است اما چون تعداد این روزه‌ها کم هست، سحری خوردن مرسوم نیست و عملا از همان شب، روزه آغاز می شود.
دین‌پژوه کلیمی خاطرنشان کرد: دو روزه کیپور بنا به دستور تورات در سالروز ویرانی بیت‌المقدس به عنوان معبد مقدس در اورشیلم یهودیان انجام می شود که در طول روزه داری یعنی از غروب تا غروب روز بعد علاوه بر خوردن و آشامیدن، کار کردن (انجام امور مادی) ممنوع است و تمام روز با انجام عبادت و نمازهای خاص سپری می‌شود و کلیمیان تلاش می کنند در روزه کپیور در کنیسه تمام وقت یا ساعاتی حضور پیدا کنند
روزه کیپور سنگین‌ترین و واجب‌ترین روزه‌ای است که در تورات صراحتاً به آن اشاره شده و از جمله روزه هایی است که معافیت خیلی کمتری دارد و تقریباً می‌توان گفت که صد درصد یهودیان و کلیمیان ایران روزه کیپور را می گیرند.
این محقق کلیمی یادآور شد: دختران یهودی در ۱۲ سالگی و پسران در سن ۱۳ سالگی مکلف به انجام واجبات چون نماز و روزه می شوند.
آبایی با بیان اینکه ما مفاهیم مشترک ادیان توحیدی را وسیله ای برای نشان دادن نزدیکی به یکدیگر قرار می‌دهیم به خصوص در ایران، خاطرنشان کرد: در ماه مبارک رمضان همه ما به شکلی روزه می‌گیریم، در ماه شعبان به منجی موعود می‌پردازیم و در موارد دیگری چون وحی، نیکی و منع خشونت در ادیان با مسلمانان همراه هستیم و علی‌رغم تفاوت اسامی، گوهر اصلی و اساس ادیان دارای اشتراکات و موارد یکسانی هستند که می‌توانند اختلاف نظرها را پوشش دهد.
خبرنگار: ملیحه ترزفان