رأی سفید دادن در انتخابات چه حکمی دارد؟
رعایت موازین شرعی و قانونی ضامن مشارکت حداکثری مردم در انتخابات است و همه مکلفین و داوطلبان موظف به رعایت آن هستند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، فضای انتخاباتی کشور با نزدیک شدن به روز برگزاری انتخابات هر روز گرم‌تر و بحث‌های انتخاباتی بیشتر می‌شود در این میان رعایت اخلاق و موازین شرعی داوطلبان و رأی دهندگان یکی از عوامل مهم در مشارکت حداکثری مردم در انتخابات به شمار می‌رود. بر همین اساس در راستای تقویت مشارکت حداکثری به بیان استفتائات حضرات آیات خامنه‌ای و مکارم شیرازی در خصوص انتخابات پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
حضرت آیت الله خامنه‌ای:
سوال- حکم رأی دادن سفید و بی نام چیست؟ در صورت عدم شناخت و تحقیق، یا تحقیق کافی و عدم وصول به نتیجه و تحیر در انتخاب اصلح چطور؟
ج) در هر صورت اگر رأی سفید دادن موجب تضعیف نظام اسلامی باشد، حرام است.
سوال- در صورتی که به شخصی رأی داده شود و بعداً ایشان آن طور که باید به احکام اسلامی عمل نکند و موجب نارضایتی گردد، آیا فرد رأی دهنده، در محضر خداوند متعال مسئول خواهد بود یا خیر؟
ج) اگر بر طبق موازین شرعی عمل کرده است، مسئول نخواهد بود.
سوال- در ایام انتخابات جهت شناخت کاندیدای مناسب، می‌بایست نواقص و عیوب و امتیازات آنها را در گذشته و حال تفحص کرد تا فرد لایق را پیدا نمود، آیا صحبت کردن پشت سر کاندیداها برای انتخاب فرد اصلح، جایز است؟ ملاک چیست؟
ج) در امور مربوط به انتخابات در حد مشاوره، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
سوال- رأی سفید دادن در انتخابات چه حکمی دارد؟
ج) شما می‌توانید از اشخاص آگاه و متدین و دلسوز کمک بگیرید و همچنین مطالعه سوابق ایشان می‌تواند به شما کمک کند و اگر به شخص خاصی اعتماد نکردید می‌توانید رأی سفید بدهید ولی تا جایی که ممکن است رأی سفید ندهید.
سوال- اگر کسی در رأی گیری برای انتخاب فردی برای سمت خاص به فرد شایسته‌تر رأی ندهد و به فرد دیگری رأی دهد از نظر شرع حکم این کار او چیست؟
ج) مرتکب کار خلافی شده و نباید در آینده تکرار کند.
سوال- در انتخابات فقط باید به «اصلح» رأی داد یا به «صالح مقبول» هم می‌توان رأی داد منظور جایی است که اصلح هم می‌باشد اما مردم او را نمی‌شناسند و رأی نمی‌آورد؟
ج) در این فرض صالح مقبول مقدم است.
سوال- مبنای فقهی حضرتعالی در فتوا به وجوب شرکت مکلّفین در انتخابات چه می‌باشد؟
ج) در جواب باید گفت آیا حفظ جان، مال، ناموس، دین و کشور واجب است؟ این از مسلمات است و باید اینها را حفظ کنیم و مقدمه واجب نیز واجب است.
سوال- اگر فرد اصلح در انتخابات، احتمال رأی آوردنش کم باشد آیا می‌توان برای دفع فرد بدتر، به فرد بد رأی داد البته منظور از فرد بد، فردیست که اصلح نیست و شانس رقابت با فرد بدتر را دارد؟
ج) با توجه به آنچه نوشته‌اید، در صورتی که بدتر بسیار خطرناک باشد و بد این خطرات را ندارد و رأی نیاوردن اصلح تقریباً مورد اطمینان باشد مانعی ندارد
سوال- آیا می‌توان در ایام انتخابات پرده از مبانی غلط فکری، اشتباهات و فساد سیاسی، مالی و یا حتی اخلاقی یک کاندیدا برداشت تا مردم به او رأی ندهند؟
ج) در صورتی که در مقام مشورت برای رأی دادن به آنها باشد اشکالی ندارد ولی باید صفات آنها را بیان کرد نه توهین و مذمت و تحقیر و یا خدای نکرده تهمت به آن زده شود.
سوال- حرکت تخریب گرایانه برای تبلیغ انتخابات نمایندگی مجلس، بدون هیچ گونه توهین و نشر اکاذیب چه حکمی دارد؟
ج) تخریب افراد نه در انتخابات و نه در غیر آن، نه با نشر اکاذیب و اهانت و نه بدون آن، جایز نیست.
سوال- بر اساس شنیده‌ها، برخی از کاندیداهای انتخاباتی جهت پیروزی در میدان انتخابات به طرق مختلف مانند توزیع گوشی تلفن همراه و سیم کارت، پرداخت وجه نقد، توزیع غذای گرم، وعده امتیازات دولتی و غیر آن، اقدام به خرید آرای مردم می‌نمایند؛ شایان ذکر است که این وضعیت به گونه‌ای است که به سمت انتخابات سرمایه داری پیش می‌رود و در صورتی که این امر واقعیت داشته باشد مشکل ساز خواهد بود؛ با توجه به این مطلب، نظر حضرتعالی چه می‌باشد؟
ج) انتخابات اسلامی با انتخابات غربی مادی بسیار متفاوت است، استفاده از امور مالی و امتیازات مختلف برای خریدن آرا در انتخابات اسلامی مطلقاً جایز نیست و باید جداً از آن پرهیز کرد و کسانی که از این گونه طرق کسب آرا کنند، مشروعیت آنها زیر سوال است، و رأی دهندگانی که با این امور به افرادی رأی می‌دهند که صلاحیت ندارند نیز از نظر شرعی مرتکب خلاف شرع شده‌اند. اصولاً توسل به این امور دلیل بر عدم صلاحیت است. برادران و خواهران عزیز مراقب باشند سرنوشت نظام و کشورشان را با هیچ چیز مبادله نکنند و حتی در تبلیغات انتخابات ی خود از روش‌های غربی استفاده نکنند
سوال- اگر کسی نامزدهای انتخابات را نشناسد و روش تحقیق را نیز نداند، از نظر معظم له چگونه می‌توان در مورد کاندیداهای انتخابات تحقیق مناسب انجام داد؟
ج) شما می‌توانید از اشخاص آگاه و متدین و دلسوز کمک بگیرید و همچنین مطالعه سوابق ایشان می‌تواند به شما کمک کند.
سوال- در رقابتی که بین کاندیداها وجود دارد و وعده‌های که داده می‌شود، تا چه اندازه کاندیداها مجازند وعده دهند؟ آیا مجازند وعده فراتر از اختیاراتشان بدهند؟
ج) قطعاً جایز نیست وعده‌های فراتر از اختیار بدهند، یا درو غ بگویند، یا کاری که می‌دانند نمی‌شود آن را مطرح کنند. ما اسم این را تدلیس می‌گوئیم؛ نوعی تدلیس است. یعنی خلاف گویی و کار را بر مردم مشتبه ساختن این کار جایز نیست.
کاندیداها باید وعده‌هایی بدهند که می‌توانند انجام دهند یا در توان آنها هست که انجام بدهند. بعضی جاها می‌توانند بگویند امیدوارم بتوانم فلان کار را بکنم؛ در صورتی که واقعاً امیدواری باشد. اگر امیدوار نباشد، بگوید امیدواریم؛ آن هم دروغ و تدلیس است. بنابراین باید وعده‌هایی بدهند که امکان انجام آن را داشته باشند.
سوال- در ایام انتخابات جهت شناخت کاندیدای مناسب، می‌بایست نواقص و عیوب و امتیازات آنها را در گذشته و حال تفحص کرد تا فرد لایق را پیدا نمود، آیا صحبت کردن پشت سر کاندیداها برای انتخاب فرد اصلح، جایز است؟
ج) در صورتی که در مقام مشورت برای رأی دادن به آنها باشد اشکالی ندارد ولی باید صفات آنها را بیان کرد نه توهین و مذمت و تحقیر و تخریب و یا خدای نکرده تهمت به آنها زده شود.