کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا» منتشر شد
کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا: از شیفتگی اولیه تا مواجهه گزینشی» از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا: از شیفتگی اولیه تا مواجهه گزینشی» از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
در مقدمه این کتاب آمده است: «نوع مواجهه با جنبش‌های اسلام‌گرا یکی از مسائل مهم نظری در بین جریانات انقلابی در ایران بود که با پیروزی انقلاب وارد مرحله جدیدی شد. اصولاً بخش مهمی از انقلابیون در ایران همواره احساس شیفتگی خود را به این جنبش‌ها به عنوان کارگزاران پیشبرد اسلام سیاسی در منطقه و جهان و عقبه مهم انقلاب اسلامی در منطقه بیان می‌کردند و بخش مهمی از آثار منتشرشده قبل از انقلاب به طرف‌داری از این جنبش‌ها به صورت خاص و کل جنبش‌های آزادی‌بخش به صورت عام اختصاص داشت و درمقابل نیز با پیروزی انقلاب بخش مهمی از رهبران این جنبش‌ها حمایت خود را از انقلاب ایران اعلام کردند و برخی نیز ارتباطات گرمی را با انقلابیون ایران آغاز کردند که این امر احساس شیفتگی و حمایت از این جنبش‌ها را در فضای ایران بعد از انقلاب پُررنگ‌تر کرد؛ به طوری که درماه‌های بعد از انقلاب و هنگام تدوین قانون اساسی، بحث چگونگی حمایت از این جنبش‌ها، به عنوان عقبه استراتژیک جنبش اسلام سیاسی در ایران، یکی از مباحث مهم خبرگان قانون اساسی بود که در نهایت حمایت از آن‌ها شکلی قانونی در ایران به خود گرفت. چنان‌که در مقدمه قانون اساسی به ضرورت گسترش روابط با جنبش‌های اسلامی و مردمی به عنوان زمینه‌ساز راه تشکیل امت واحد جهانی تأکید شده و حمایت‌ها و ارتباط با این جنبش‌ها از جمله سیاست‌های مدون در جمهوری اسلامی است.
اما در عمل، روابط و تعامل جمهوری اسلامی ایران با جریانات اسلام‌گرا طی چهار دهه گذشته پُرفراز و نشیب بوده است و وضعیت یکسان و حمایت‌آمیز دائمی را نداشته و تنش‌ها و حتی درگیری‌های مختلفی را با این جنبش‌ها تجربه کرده است. از جمله بعد از انقلاب روابط با بخشی از نیروهای وابسته به اخوان‌المسلمین، که شعارشان اجرای شریعت است، مطلوب نبوده است و روابط با جریانات سلفی، که از استقرار حکومت دینی دفاع می‌کنند، به‌شدت متشنج بوده و حتی در مراحلی به سطح درگیری نظامی رسیده است. همچنین حمایت ایران از گروه‌های سیاسی شیعی نیز در برخی موارد با اولویت‌بندی‌هایی همراه بوده است. جمهوری اسلامی در کل نوعی مواجهه گزینشی را با این جنبش‌ها پیگیری کرده است؛ لذا مسئله این پژوهش تبیین چرایی تحول مواجهه جمهوری اسلامی با جریانهای اسلام‌گرا و درک منطق نظری این مواجهه است.
برای تبیین این مسئله در این پژوهش می‌توان با رویکردهای مختلفی به آن پرداخت که یکی از آن‌ها رویکرد گفتمانی به این مسئله است. اصولاً اگر عمل سیاسی را تحت‌تأثیر گفتمان سیاسی بدانیم و گفتمان سیاسی را نیز مدلول نوعی تلقی متفکران و رهبران جمهوری اسلامی از واقعیت‌های سیاسی تلقی کنیم، شناخت این گفتمان می‌تواند از یک‌سو تحلیل مناسبی از نوع نگاه و رویکرد جمهوری اسلامی به جنبش‌های اسلامی ارائه کند و از سوی دیگر می‌تواند چرایی این تفاوت‌های نظری و عملی در مواجهه جمهوری اسلامی با جنبش‌های مختلف اسلام‌گرا را تبیین کنید.
مبتنی بر این رویکرد، سؤال اصلی این پژوهش این است: گفتمان جمهوری اسلامی ایران در قبال جنبش‌های اسلامی، طی چهار دهه گذشته چه ویژگی‌هایی داشته و چگونه شکل گرفته است؟
برای پاسخ به این سؤال اصلی به سؤالات فرعی مختلفی نیز باید پاسخ داد؛ از جمله گفتمان جمهوری اسلامی ایران در خصوص جنبش‌ها چه ویژگی‌هایی داشته است؟ چه پیش‌فرض‌ها و زمینه‌های دانشی این گفتمان را شکل داده است؟ این گفتمان تحت‌تأثیر چه بافت موقعیتی و زمینه‌های اجتماعی سیاسی بوده است؟ این گفتمان چه الزاماتی را بر نوع مواجههه جمهوری اسلامی ایران با جنبش‌های سیاسی در جهان اسلام موجب شده است؟»
در این کتاب تلاش شده تا نوع مواجهه جمهوری اسلامی ایران با جنبش‌های اسلامی در قالب رویکردی گفتمانی مورد مطالعه قرار گیرد.
کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا: از شیفتگی اولیه تا مواجهه گزینشی» به قلم یحیی فوزی، با شمارگان ۳۰۰ نسخه در ۲۲۴ صفحه به بهای ۵۰ هزار تومان منتشر شده است.