الاسلام واحدا و متعددا؛ مجموعه کتابی برای شناخت «اسلام‌ها»
مجموعه «الاسلام واحدا و متعددا» تلاش دارد تا با نگاه جامعه شناختی به جغرافیای جهان اسلام و بیان تعدد حوزه های فرهنگی تمدنی نشان دهد که اسلام واحد و متعدد است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، مجموعه «الاسلام واحدا و متعددا» از پروژه‌های مهم فکری است که در انجمن «رابطه العقلانیین العرب» زیر نظر دکتر عبدالمجید الشرفی و توسط شاگردان او انتشار یافته و بازتاب های متعددی نیز داشته است به نحوی که با اعتراض شدید معتقدان به اسلام سنتی و تحسین تعدادی از روشنفکران مواجه شده است.
الشرفی از اساتید دانشگاه مغرب عربی و از روشنفکران معروف امروز جهان اسلام محسوب می شود که پروژه کلی او پیوند دین و مدرنیته در جهان معاصر است. فارغ از انتقاداتی که به این پروژه فکری و مبانی آن وارد است اگر بخواهیم به ایده این مجموعه نگاهی بیندازیم باید گفت مجموعه ۱۸ جلدی «الاسلام واحدا و متعددا» تلاش دارد تا با نگاه جامعه شناختی به جغرافیای جهان اسلام و بیان تعدد حوزه های فرهنگی تمدنی در سراسر عالم اسلامی و نیز وحدت کلی این حوزه ها نشان دهد که اسلام واحد و متعدد است و به گونه ای نوعی پلورالیسم اسلامی را ثابت کند. به عبارت دیگر این پروژه می خواهد بگوید اسلام با وجود اینکه دعوتی جهان شمول دارد اما در مناطق مختلف در قالب عقاید، آداب و رسوم و شعائر متنوع و متکثری بروز و ظهور یافته است و صورتی قومی یا ملی یافته است. به این معنا که در هر حوزه نوعی خاص از اسلام اعمال می شود. به بیان دیگر این پروژه کوشش می کند تا نشان دهد با وجود واحد بودن دین اسلام، دیدگاه های متعدد و گوناگونی در این باره وجود دارد و حتی دیدگاه گروهی، دیدگاه گروه دیگر را به چالش می کشد.
البته پژوهش تنها به بررسی این تنوع در حوزه جغرافیایی بسنده نمی کند و آن را به حوزه های فکری نیز می کشاند برای مثال در بررسی ها به مقایسه میان اسلام فلاسفه، متکلمین و فقها نیز پرداخته می شود و تفاوت های اسلام در اندیشه های این گروه ها نمایش داده می شود. در این مجموعه فهم مسلمانان از اسلام در مکان ها و زمان های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. عناوین این مجموعه به این صورت نام گذاری شده اند:
الاسلام المتکلمین نوشته محمد بوهلال
الاسلام الفلاسفه نوشته منجی لسود
الاسلام الفقها نوشته نادر الحمامی
الاسلام المتصوفه نوشته محمد بن الطیب
الاسلام المجددین نوشته محمد حمزه
الاسلام الساسه نوشته سهام الدبابی المیساوی
الاسلام الاکرد نوشته تهامی العبدولی
الاسلام عصور الانحطاط نوشته هاله الورتانی و عبدالباسط قمودی
الاسلام العربی نوشته عبدالله خلایفی
الاسلام الخارجی نوشته ناجیه الوریمی بوعجیله
الاسلام المصحلین نوشته جیهان عامر
الاسلام الاسود جنوب الصحرا ء الکبری نوشته محمد شقرون
الاسلام السنی نوشته بسام الجمل
الاسلام الشعبی نوشته زهیه جویرو
الاسلام الحرکی نوشته عبدالرحیم بوهاها
الاسلام الآسیوی نوشته آمال قرامی
الاسلام فی المدینه نوشته بلقیس الرزیقی
الاسلام البدوی نوشته محسن التلیلی
ترجمه تعدادی از این آثار نیز انجام شده و انتشار یافته اند. عناوین ۵، ۹ ، ۱۰ ،۱۲ ، ۱۵، ۱۸ در یک جلد به نام اسلام وحدت مبانی و کثرت ظهور با ترجمه عبدالله ناصری، عنوان ۱ به نام اسلام اهل کلام با ترجمه علیرضا باقر، عنوان ۲ با نام اسلام فیلسوفان و عنوان ۳با نام اسلام فقیهان هر دو با ترجمه محمد باهر، همگی توسط انتشارات نگاه معاصر منتشر شده اند.