قربانی کردن فقط گذشتن از مال نیست

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت وگویی اظهار کرد: عید سعید قربان، روز قربانی کردن توسط حجاج در بیت‌الله الحرام و بعد از خاتمه مناسک مشعر و عرفات است. حج بزرگ‌ترین کنگره جهانی مسلمین است که در هیچ دینی سابقه ندارد. این مناسک عظیم بزرگ‌ترین مظهر وحدت و تجلی اتحاد مسلمین جهان است.

وی افزود: عید قربان مناسکی رمزی است که اشاره به فداکاری حضرت ابراهیم(ع) در ذبح حضرت اسماعیل(ع) دارد؛ ذبحی که ابراهیم(ع)، به دستور خداوند که در خواب دید، آن را اجرا کرد. ذبح اسماعیل(ع) امتحان برای پدر و پسر بود. بر اساس آیه ۱۰۲ صافات، ابراهیم(ع) به فرزندش اسماعیل فرمود: «فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قَالَ یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَى فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرَى قَالَ یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ»؛ و وقتى با او به جایگاه سعى رسید، گفت: اى پسرک من! در خواب [چنین] مى‌بینم که تو را سر مى‌برم. پس ببین چه به نظرت مى‌آید؟ گفت؛ اى پدر من آنچه را مأمورى بکن ان شاء الله مرا از شکیبایان خواهى یافت.

نواب اضافه کرد: حضرت اسماعیل(ع) بدون این‌که کوچک‌ترین مقاومت و پرسشی داشته باشد، از پدر خواست مأموریتش را انجام دهد و خداوند هم در پاداش آن گوسفندی را فرستاد تا قربانی کنند؛ البته قربانی در دوران جاهلیت هم وجود داشته و در سایر ادیان هم چنین چیزی دارند ولی قربانی جاهلی، باطل بود زیرا برای بت‌ها سر می‌بریدند ولی قربانی اسلامی در راه خداوند است و ثمره آن به فقرا می‌رسد و مظهر تجلی فداکاری است.

نواب با بیان این‌که قربان از قرب است، تصریح کرد: در روایت بیان شده که الصلاه قربان کل تقی؛ نماز عامل تقرب انسان به خداوند است و قربانی هم در صورتی که با نیت پاک الهی صورت بگیرد، عامل تقرب است، کما این‌که در داستان هابیل و قابیل هم نیت خالصانه هابیل در قربانی، سبب شد تا از او پذیرفته شود ولی از قابیل با این‌که گوسفند بزرگ‌تر و فربه‌تری داشت، پذیرفته نشد که خود این مسئله یعنی داشتن نیت خالص در اعمال، برای ما بسیار درس‌آموز است.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان این‌که قربانی کردن صرفاً گذشتن از مال نیست زیرا یک حاجی از ابتدای سفر تا انتها، هزینه‌های مادی زیادی را برای جلب رضایت خدا متقبل می‌شود، اظهار کرد: عید قربان، روز جشن گرفتن حاجیان در پایان انجام یک دوره مناسک و اعمال با موفقیت است، حاجیان از این‌که توانسته‌اند دستورات خدا را اجرا کنند، با قربانی کردن، آن را جشن می‌گیرند و شکرگزاری می‌کنند.

دغدغه حقوق حیوانات با نسل‌کشی سازگار نیست

نواب در پاسخ به این سؤال که در سال‌های اخیر شاهدیم برخی افراد در داخل و خارج کشور به سنت قربانی در ایران واکنش نشان داده و انتقاد می‌کنند که چرا این‌قدر گوسفندان را در ایران می‌کشند و آن را غیراخلاقی می‌دانند، ادامه داد: کسانی که در آمریکا و کشورهای اروپایی به بهانه حقوق حیوانات، به مناسک دینی، مانند قربانی کردن حمله می‌کنند، تکلیفشان روشن است؛ آنها که دغدغه حق حیوانات دارند خودشان در کشورهای آفریقایی و اسلامی چه جنایاتی که مرتکب نمی‌شوند و خون چه انسان‌های بی‌گناه از زن و مرد و کودک را به راحتی می‌ریزند.

نواب افزود: ممکن است برخی در کشورهایی مانند هند رویه خام‌خواری داشته باشند و به این دلیل نفی کنند ولی اروپای متمدن روی شانه‌های فقرای آفریقا ساخه شد. در اروپا خیابان‌هایی هست که سنگفرش است و دانه دانه این سنگ‌ها را آفریقایی‌ها تراشیده و اینها به کار برده‌اند و مدت‌ها مردم جهان را به بردگی کشاندند و باید از رفتار خودشان خجالت بکشند اما در داخل هم کسانی هستند که ممکن است دغدغه حفظ محیط زیست داشته باشند ولی به هر حال نباید از جنبه‌های مثبت دینی و اجتماعی قربانی کردن غفلت شود.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب اضافه کرد: اعمال حج حتی در بسیاری از جزئیات مانند قربانی، بین مذاهب مختلف اسلامی مشترک است، پس حج، مظهر وحدت اسلامی است، لذا عید الله الاکبر است؛ قرآن در آیه ۲۷ حج فرموده است: «وَأَذِّنْ فِی النَّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجَالًا وَعَلَى کُلِّ ضَامِرٍ یَأْتِینَ مِنْ کُلِّ فَجٍّ عَمِیقٍ». حج اذن و بانگ الهی است تا مردم در زمان و مکان خاصی به عبادت خدا بپردازند و از منافع دنیوی و اخروی آن بهره‌مند شوند.

وی در مورد تقارن مناسک دینی پیش‌رو با تشدید کرونا در یکی دو سال اخیر گفت: وظیفه ما توسط رهبر معظم انقلاب تبیین شده است؛ ایشان حفظ جان انسان‌ها را مقدم دانسته‌اند بنابراین کسانی که می‌خواهند در این مناسک شرکت کرده و یا عبادتی داشته باشند باید با رعایت کامل دستورات بهداشتی باشد تا خدای ناکرده کسی دین و ضمانی بر گردن خود نیندازد.