«انتخاب محدود»؛ کتابی در توصیف فرقه‌زدگی
کتاب «انتخاب محدود» در موضوع رابطه با فرقه‌های جذاب، دلیل اعتقاد پیداکردن افراد به آنها و چگونگی جذب و نگهداری اعضاء منتشر شد.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، فرقه‌گرایی و جذب فرقه‌ای، مسئله‌ای است که حتی در جوامع پیشرفته نیز به عنوان معضلی شناخته شده مورد بحث و مطالعه قرار می‌گیرد. افرادی که سابقه حضور فرقه‌ای دارند، معمولاً با دیدی جامع‌تر نسبت به باقی پژوهشگران این حوزه به بررسی و آسیب‌شناسی فرقه‌ها می‌پردازند. «جانجا لالیچ» یکی از همین اشخاص است که بنا بر آنچه خود توضیف می‌کند، سال‌ها عضو گروهی بود که حتی نمی‌دانست هویتی فرقه‌ای دارد، ولی بالاخره در برهه‌هایی از زندگی و به نحوی که در کتاب توضیح می‌دهد، به واقعیت پی برده و با خروج از فرقه، به تحقیق و بررسی موارد مشابه پرداخته‌است. لالیچ، نتایج تحقیقاتش را در کتب مختلفی در اختیار عموم قرار می‌دهد. یکی از آثار او، کتابی است که در فارسی به «انتخاب محدود» ترجمه و به تازگی روانه بازار نشر گشته‌است. این کتاب که با مجوز مستقیم نویسنده در ایران ترجمه و چاپ شده، در رابطه با فرقه‌های جذاب، دلیل اعتقاد پیداکردن افراد به آنها و چگونگی جذب و نگهداری اعضاء است.
در کتاب «انتخاب محدود» نویسنده در ۱۱ فصل، با ارائه مثال‌های واقعی و چارچوب‌بندی یافته‌هایش در قالب نظریه‌ای مدون که آن را «انتخاب محدود» نامیده، نشان می‌دهد که فرقه‌ها چگونه می‌توانند افراد را وادار کنند که هرآنچه سران فرقه می‌خواهند، انجام دهند. اگر مراحل فرقه‌ای شدن افراد را دقیق‌تر بررسی کنیم، در ابتدا شخص از یک فرد عادی اجتماع، به عضویت فرقه در می‌آید، کتاب علاوه بر توضیح این مرحله، بخشی عمده را هم به روند تبدیل شدن یک معتقد از خودگذشته، به مأموری عملیاتی برای تشکیلات اختصاص داده‌است.
در واقع، نویسنده معتقد است که نظریه انتخاب محدود، می‌تواند توضیحی بر چگونه تروریست شدن اعضای گروهک‌های مختلف نیز باشد و این آگاهی برای جلوگیری از بیراهه رفتن جامعه یا بازیابی چنین افرادی، مثمرثمر خواهدبود. کتاب «انتخاب محدود»، اوج تحقیقاتی است که بر مبنای سال‌ها مطالعه بنا شده و افرادی را مورد مطالعه قرار می‌دهد که خود را بطور کامل، وقف یک آرمان یا سرکرده نموده‌اند و در نهایت مانند تمامی معتقدان حقیقی، هویت و اهداف زندگیشان ساختار اعتقادی سرکردگان محصور و ممزوج گشته‌است.
دی بخشی از این کتاب آمده است «آنها روزگارشان را زیر سلطه رؤیایی شورانگیز و وقفِ تمامِ وجودِ خود بدان ساخته، سپری نمودند. نمایش زندگی‌هایشان در این کتاب و چگونگی شکل‌گیری و تکامل دو گروهکی که بدان تعلق داشتند، به خوبی اهمیت محیط اجتماعی، اثرات جذاب و میل به تغییر را نشان می‌هد. ترکیب سرکردگی کاریزماتیک، وجود یک ساختار اعتقادی ماورایی، از خودگذشتگی کامل افراد و هم فشارهای اجتماعی و روانی، همگی در واقع محرک اصلی‌ای هستند که مرا علاقه‌مند نمودند و اساس نظریه انتخاب محدود را بر آن بنا کردم.»
کتاب «انتخاب محدود» در تابستان ۱۴۰۰ توسط انتشارات «آریابان» منتشر شده و از طریق سایت اینترنتی انتشارات قابل خریداری است.