روایتی از طالبان؛ همه‌جا به دنبال سلفی‌ها می‌گردیم!

ردنا (ادیان نیوز) – نزدیک مرز ایران یکی از مسوولان نسبتا مهم طالبان را دیدم. از او تقاضا کردم در صورت امکان یک مصاحبه با او داشته باشم. پذیرفت. اینکه چقدر جوابها جامع هست نمی دانم چون باید از افکار دیگر داخل این جریان نیز پرسیده شوند. درست است که شما به غیرطالب و غیرپشتون اعتماد نمی کنید؟ گفت در شرایط فعلی تقریبا درست است چون خیانت زیاد دیده ایم از بقیه. البته در شمال برخی ازبک ها و تاجیک ها همراه ما شده اند و از اقوام دیگر و به درجات مهم و وزارت و معاون وزیر هم رسیدند ولی فعلا امکان اعتماد به خیلی ها خصوصا مربوط به رژیم گذشته نیست و داریم افراد جدید سالم را شناسایی می کنیم تا با آنها کار کنیم.

درباره سطح علمی سران طالبان و بدنه های فکری شان پرسیدم؟ گفت اکثر بدنه ما به تعبیر خودمان «حاجی ملا» هستند یعنی افرادی که مولوی نشده اند و درس حسابی نخوانده اند! ولی برخی مثل شهاب الدین دلاور، ثاقب که رفت وزارت حج، همین هیبت الله خیلی بزرگ بودند و درس های چند صد نفره در پاکستان داشتند لذا شما نباید همه بدنه ما را ملاک فکری ما فرض کنید.

درباره جریانات فکری داخل طالبان پرسیدم؟ ما دیوبندی هستیم و حتی معتدل تر از دیوبند. یعنی دیگر تندترین ما می شود دیوبند و متصوفه هم در ما زیاد است. مثلا دیده اید که دیوبندها دعای بعد از نماز سنت را بدعت می دانند ولی ما در افغانستان می خوانیم. درباره حقانی ها هم پرسیدم. گفت از زمانی که دموکرات ها خواستند با طالبان مذاکره کنند گفتند طالبان خوب و بد.

پرسیدم حقانی ها را بخاطر ارتباط با القاعده، متهم کردند؟ حقیقت این جریانات داخلی تان چیست؟ گفت ما در کشورمان عوام و خرافات هم داریم مثلا هفت سنگ به جسد مرده می زنند و… اتفاقا حقانی ها روشنفکر و تحصیلکرده های ما هستند. با عرب ها از قدیم مرتبط بوده اند و دنیا دیده تر هستند و اهل خرافات عوامانه نیستند.

علمای باسواد طالبان هم عمدتا در بدنه آنها بوده اند که اتفاقا از قندهار هم نیستند. کلا در قندهار کمتر عالم داشتیم ولی خب حالا چندتایی علمای بزرگ داریم. علمای شرق افغانستان بیشتر از جنوب بوده اند همیشه. یک نفر بنام تاج میر هست که حالا شده معاون استخبارات و آدم بسیار باسوادی است با اینکه نابیناست! (دقیق متوجه نشدم که آیا باسوادتر بودن حقانی ها در تضاد با نگرش شبیه سلفی است الزاما یا نه… باید بررسی کنم) در امارت سلفی اهل حدیث نداریم ولی متاسفانه در شهرها زیاد شده اند و مثلا در هرات زیاد است! الان کلا استخبارات ما دنبال سلفی ها در همه جاست! چون اینها هستند که مستعد جذب به داعش هستند. معمولا بیسواد هم هستند. با این بیسوادی حکم اباحه اموال مردم را می دهند و مردم را کافر و مرتد کرده و از آنها دزدی می کنند! لذا پول هم دارند! مردم هم از سلفی ها خیلی ناراضی هستند لذا داعش در کشور ما نمی تواند مردم را جذب کند و توسعه جدی پیدا کند. تنها جایی که داعش شاید رشد کند شهرهاست. در مناطق دیگر ساختار ریش سفیدی و قبیله ای هست و هویت بومی مردم محکمتر می ماند و براحتی تغییر نمی کند ولی در شهرها تشتت هست و جذب به سلفیت رخ می دهد! قبلا یک نفر هم بین ما بود که بعدا متمایل به داعش شد بنام سید جلیل! رفت سوریه و همه ما را تکفیر کرد! قبلا از این موارد وجود داشت ولی حالا حساسیت ما روی اینها خیلی بالا رفته و جذب مان به بدنه طالبان خیلی سختگیرانه است. در ساختار ما دسته بندی هست. «دله گی» داریم و بعد «گروب» و بعد هم افراد هستند. اندازه اینها هم یکی نیست. گاهی گروبی ده نفر است گاهی صد نفر. مسوول هر جمعی هم باید پاسخگوی رفتار و فکر و گرایشات اعضای خود باشد. با این ساختار داریم کنترل می کنیم. مستند بنیان مرصوص که کلا درباره جهادی ها هست را ببینید. دیدید که طالبان پاکستان و حتی بخشی از القاعده با امیرالمومنین ما بیعت کردند چون می دانید که از قبل ارتباطاتی میان ما و آنها بوده است هر چند با داعش مشکل داریم چون تکفیری اند.

یادداشتی از علیرضا کمیلی