تبیین الگوی گفت‌وگوی بین ادیانی بر اساس سیره رضوی
مدیر گروه ادیان بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی گفت: تبیین و معرفی الگوی گفت‌وگوی بین ادیانی بر اساس گفته‌ها و سیره امام رضا(ع) در دستور کار این گروه قرار گرفته است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، رمضانعلی ایزانلو؛ مدیر گروه ادیان بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به بهانه احیاء مجدد گروه ادیان در این بنیاد به تشریح فعالیت‌ها و تدوین برنامه سه‌ساله این گروه پرداخت.
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم به عالی‌ترین کانون علمی و فرهنگی در جهان اسلام دست یابیم باید به ابعاد زندگی امام رضا(ع) بپردازیم، گفت: یکی از ویژگیهای بارز رفتاری امام رضا(ع) مناظراتی است که ایشان با علمای سایر ادیان داشتند.
ایزانلو تصریح کرد: سیره علمی زندگانی امام رضا(ع) گفت‌وگو با سایر ادیان و مذاهب است و این ویژگی شخصیتی نه تنها در بُعد جهان اسلام بلکه در کل جهان مطرح است از همین رو نیاز به پژوهش و مطالعه دارد.
وی خاطر نشان کرد: به همین منظور طی جلساتی که با برخی از صاحب نظران و دانشگاهیان ادیان و مذاهب در راستای ضرورت تشکیل چنین گروهی برگزار شد، در سال ۱۳۹۰ گروه ادیان در بنیاد پژوهشهای اسلامی آغاز به کار کرد.
وی خاطر نشان کرد: نخستین پژوهشی که در این گروه انجام شد طرح «ماخذ‌شناسی توصیفی» با موضوع بررسی خلاهای موضوع ادیان و مذاهب بود که این اثر در ۸ جلد با محوریت مسیحیت، یهودیت، ادیان هند و خاور دور و ادیان باستان به چاپ رسید.
این پژوهشگر ادامه داد: در سال ۱۳۹۴ بیست و یک گروه پژوهشی در بنیاد پژوهشهای اسلامی فعال بودند که برخی از این گروه‌ها حذف شدند و برخی نیز ادغام شدند؛ گروه ادیان یکی از گروه‌هایی بود که با گروه کلام و اندیشه اسلامی ادغام شد؛ اما به تازگی این گروه احیا شده و در بنیاد پژوهش‌ها مشغول به فعالیت است.
معرفی ادیان ومذاهب در خراسان در عصر امام رضا(ع)
ایزانلو تصریح کرد: این سوال که در عصر امام رضا(ع) چه ادیان و مذاهبی در خراسان وجود داشته؟ از مباحثی بود که ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرده بود از همین رو طرح «ادیان خراسان در عصر امام رضا(ع)» تدوین شد و در قالب کتابی به چاپ رسید. در واقع این اثر به بررسی وضعیت سیاسی، اجتماعی و دینی ادیان مختلف در عصر امام هشتم شیعیان می‌پردازد.
وی گفت: بخش نخست این کتاب به جغرافیای خراسان در سه قرن نخستین هجری و تحولات مربوط به آن اختصاص دارد و مولفان کوشیده‌اند نمایی از محدوده خراسان را ترسیم کنند و بخش دوم نیز که خود مشتمل بر ۶ فصل است و مهم‌ترین بخش کتاب به شمار می‌آید بحثی تاریخی درباره وضعیت ادیان مطرح شده در مناظرات امام رضا(ع) در خراسان را دربردارد.
شیوه‌ها و مطالعات بین ادیانی از منظر علمای مسلمان
ایزانلو در ادامه به برنامه سه ساله گروه ادیان اشاره کرد و گفت: بحث شیوه‌ها و مطالعات بین ادیانی از منظر علمای مسلمان و همچنین اتحاذ شیوه‌ها، روشها و الگوهایی که آنان در مطالعات بین ادیانی داشتند از موضوعاتی است که در برنامه سه ساله این گروه گنجانده شده است.
به گفته این پژوهشگر، شیوه گفت‌وگوی حضرت رضا(ع) با علمای دیگر یک الگوی صحیحی را به ما نشان می‌دهد و آن هم اینکه در مناظرات باید به زبان‌های مختلف دنیا آشنا باشیم. در همین راستا الگوی گفت وگوی بین ادیانی بر اساس گفته‌ها و سیره امام رضا(ع) از دیگر پژوهش‌هایی است که در دستور کار گروه ادیان قرار گرفته است.
وی از دیگر کارهای در دست چاپ این گروه را انتشار کتاب «دگر دوستی در ادیان از منظر ادیان ابراهیمی»، «زیارت در ادیان» در چندین جلد با نگاه مسئله محوری بین ادیان مختلف، «مقایسه مبانی زیارت در اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشت» با نگاهی تطبیقی اسلام با ادیان دیگر و… ذکر کرد.
ایزانلو در ادامه یکی از ماموریت‌های آستان قدس را «فرهنگ زیارت» دانست و گفت: این طرح در راستای سیاست‌های ابلاغی در دستور کار قرار گرفته است، همچنین موضوع «وقف و نذر» نیز از دیگر مباحث قابل توجه در پژوهشهای گروه ادیان است.
وی به رویکرد تحولی در تدوین برنامه سه‌ساله گروه اشاره کرد و گفت: متناسب بودن طرح‌ها با نیازهای روز دنیا و در واقع پاسخگویی به نیازهای جامعه، حل مسئله و مسئله محوری، شبکه‌سازی با حوزه نویسندگان و مراکز فعال در حوزه ادیان از رویکردهای تحولی در تدوین برنامه سه‌ساله است.
ایزانلو همچنین یکی از طرح‌های پیش روی این گروه را بروزرسانی طرح «ماخذ شناسی توصیفی» ذکر کرد و گفت: این طرح در قالب سامانه نرم افزاری به روز رسانی شده و در اختیار علاقمندان قرار می‌گیرد.
