عملیات استشهادی و ترور از دیدگاه امام خمینی(ره)

استقرار ارزش‌ها و آموزه‌های اسلام، حفظ و صیانت از اصل و اساس اسلام را شرط دفاع مشروع و هم‌چنین علت چنین دفاعی می‌دانند.

یکی از شرایطی که حضرت امام(ره)، در باب دفاع مشروع مطرح کرده‌اند، تناسب دفاع از حیث شدت و ضعف با تجاوز و خطر است.

در این قاعده که امام (ره) با اشرافی که بر قرآن و روایات داشته‌اند، مطرح کرده‌اند، مدافع حق ندارد با هر شدت و نیرویی که خواست نفسانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش بود، به دفع مهاجم بپردازد و باید همیشه قاعده و معیار «تناسب» را رعایت کند.

در شرط تناسب آمده است: «در تمام آن چه ذکر شد، بنا بر احتیاط واجب باید از مرتبه پایین‌تر اقدام به دفاع کند و به مرتبه شدید‌تر از آن برسد».

هر چند امام خمینی(ره) تعریفی از ترور ارائه نداده است، ولی در موارد مختلف به روشنی به مصادیق ترور و گروه‌های تروریستی اشاره کرده است.

با در نظر گرفتن این مصادیق، این نتیجه حاصل می شود که اعمال جنایت‌کارانه و مجرمانه‌ای نظیر قتل، بمب‌گذاری، تهدید که با هدف خوف و ارعاب و اختناق برای رسیدن به اهداف شیطانی و استکباری و با طرح و برنامه همراه باشد، ترور است.

مبارزات رهایی بخش ملت‌های تحت ستم که برای تحقق آزادی و آرمان‌های الهی، ارزش‌های ملی و انسانی، مطابق با فطرت انسانی و برای دفاع از دین و سرزمین خویش، در برابر متجاوزین به دفاع می‌پردازند، خارج از مفهوم ترور و تروریسم است و به عنوان دفاع مشروع، ماهیتی غیر از ماهیت ترور و اختناق دارد.

اسلام با اعمال تروریستی مخالف است، ولی در مواردی که دفاع از امنیت و کیان امت اسلامی چاره‌ای جز اقدام به مثل را نداشته باشد، اسلام تحت عنوان دفاع و مبارزه مشروع آن را مجاز می‌‌‌شمارد.

در دیدگاه امام (ره)، اسلام با ترور و تروریسم مخالف است و در نگاه دینی، تنها مبارزه موافق با موازین شرعی و مبتنی بر اصول جهاد، مشروع و مجاز است.

حضرت امام (ره)، استقرار ارزش‌ها و آموزه‌های اسلام و حفظ و صیانت از اصل و اساس اسلام را شرط و علت دفاع مشروع می‌دانند و یکی از شرایط دفاع مشروع را تناسب دفاع از حیث شدت و ضعف با تجاوز و خطر می‌دانند.

دفاع در برابر تجاوز، قاعده‌ای عام است که از طبیعت انسان سرچشمه می‌گیرد. مزید بر این، در همه ادیان و مکاتب الهی و به ویژه اسلام بر آن مهر تأیید زده‌اند.

 اصل دفاع در مقابل تهاجم در هیچ دوره‌ای از تاریخ بشر مورد انکار قرار نگرفته است و عمری برابر عمر انسان‌ها دارد. درباره مشروعیت دفاع در اسلام در دو حوزه فطرت و عقل می‌توان وارد شد.

 از زاویه فطرت، دفاع امری درونی است که در زمان و مکان خاصی محدود نمی‌شود و در حوزه عقل انسان نیز می‌توان گفت که عقل انسان، حفظ حیات، مال و ناموس را می‌پسندد و در مقابل، متجاوز به امور مذکور از خود واکنش نشان می‌دهد.

سازمان‌های بین‌المللی با رویکرد جهان مدرن غربی، با تکیه به نگاه اومانیستی و خلط میان مبارزه مشروع و نامشروع، نگاه خاص و ادبیات جدیدی را درباره پدیده تروریسم به وجود آورده و نهضت‌های آزادی‌خواه را تحت‌الشعاع قرار داده است.

 در برابر این نگاه، رویکرد الهی و دینی قرار دارد که با تکیه بر ارزش‌های فطری و اخلاقی به حقوق بشر و مبارزه با تروریسم می‌نگرد.

انتحار به هر شکلی که باشد، در اسلام محکوم است و هیچ توجیهی ندارد. این در حالی است که شخص در عملیات استشهادی به دنبال به دست آوردن حق خود و سرزمین خود است و در این راستا حفظ اسلام و مسلمانان در اولویت است.

گفتنی است، از جمله مسائلی که رژیم غاصب صهیونیستی، از ابتدای حیات نامشروعش تاکنون، از آن احساس خطر و واهمه داشته است، عملیات استشهادی رزمندگان مقاومت در فلسطین و لبنان است و از این رو از همه راهها برای حذف آن بهره برده است. 

منبع: انجمن رهپویان هدایت