عظمت امام حسن (ع) نزد مسلمانان شیعه و سنی
بسیاری از سیرهنویس و تاریخ نگاران برجسته سنی مذهب جهان اسلام نسبت به جایگاه و منزلت حضرت امام حسن مجتبی علیهالسلام اعتقاد و علاقهای ویژهای دارند.
به گزارش ردنا (ادیاننیوز)، به مناسبت میلاد باسعادت امام حسن مجتبی علیهالسلام در رسای مقام امامت در جهان اسلام میتوان ابتدا به معرفت نسبت به امامان پرداخت. معرفهالامام یکی از راههای افزایش محبت و سرچشمه فهم و درک معارف دینی است. در طول تاریخ علما و محدثان شیعی از هر فرصتی استفاده کردند تا با نقل فضائل اهلبیت پیامبر، مسلمین و به طور کلی، بشریت را با منابع اصلی و معرفت آشنا کنند.
اگر اولین شیعیان را تا کنون ورق بزنیم میبینیم که بابها و فصلهای مختلف حدیث در بیان عظمت و فضیلت حضرات معصوم و حفظ آثار و توجه به آنهاست. در این بین طبیعی است که شیعیان نسبت به بزرگان مذهب خود چنین چیزی را داشته باشند و برای معرفی آنها دست به تحقیق و بررسی بزنند. اما با نظر به آثار دیگر مردمان و پیروان دیگر مذاهب میبینند حقیقت آنقدر درخشنده و تابناک بوده است که از آن سختیها گذشته و خواهد شد.
برای همین است که با نگاهی گذرا به کتب روایی اهل تسنن دیدند که بزرگان این مذاهب و نحله فکری در مواضع بسیار با نقل احادیث و گزارشات تاریخی شأن و منزلت خاندان پیامبر را متذکر شدند. در این راستا احادیث بسیاری را علمای اهل سنت در مقام و فضیلت امام حسن مجتبی نقل کردند، به طوری که شاید چنین گزارشات تاریخی را در آثار علمای شیعه نمیتوانم بیابیم. در ادامه سعی کنید چهره امام حسن و جایگاه این سبط الرسول را در کتب اهل سنت را بازگو کنیم تا به این شکل حضرت را به مدد آن معرفتمان افزایش پیدا کند.
تشابه به رسول الله
محدثین شیعه و اهل سنت بارها به تشابه امام حسن مجتبی (ع) به رسول خدا (ص) اذعان کرده اند و در منابع معتبر خود به این موضوع اشاره می کنند. تشابه امام مجتبی (علیهالسلام) به رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) در تمام صفات بهوسیلهای برای عموم مردم آشنا بود که با دیدن حضرت، مردم به یاد رسول الله (ص) میافتند. ابوبکر بزاز یکی از علمای مشهور اهل سنت است که در کتابش به این نکته اشاره میکند و مینویسد: «بهی غلام زبیر نقل میکند که روزی عبدالله بن زبیر بر ما وارد شد و ما دسته جمع، شبیهترین شخص از اهل بیت (ع) به رسول خدا. خدا (ص) را به یاد میآوردیم. در این هنگام عبدالله بن زبیر گفت: من شما را میشناسم که شبیهترین مردم به رسول خدا (ص) حسن بن علی (ع) است (ابوبکر بزاز، الفوائد الشهیر، ج ۱، ص ۳۷۷، رقم ۴۰۲، دار ابن الجوزی – السعودیه). / الریاض، چاپ اول، ۱۴۱۷ ه).»
شدت علاقه رسولالله به امام حسن
فرزندان فاطمه (س) برترین مخلوقات خدای رحمان در عالم هستی هستند. شدت محبت رسول خدا (ص) به امام حسن و امام حسین (ع) بر همگان مشخص بوده و هست. بخاری محدث مشهور اهل سنت در کتاب خود به نقل از براء مینویسد: «روزی پیامبر را دیدم که حسن بن علی (ص) را بر روی شانههایش نشان داد و در این حال میفرمود: پروردگارا! من او را دوست دارم، پس تو هم او را دوست بدار(بخاری، صحیح بخاری، ج ۵، ص ۲۶، رقم ۳۷۴۹، دار طوق النجاه، چاپ اول، ۱۴۲۲ ه ق) .»
دوستی و محبت رسول خدا (ص) تنها به دوست داشتن امام مجتبی (علیهالسلام) خلاصه نمیشود و پیامبر رحمت، هر آن کسی که سبط اکبر را دوست داشت و مطیع و شیعهاش باشد را نیز دوست دارد. ابن ماجه قزوینی یکی دیگر از علمای مشهور اهل سنت در کتاب سنن، به دعای رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوآله) در حق دوستداران امام مجتبی (ع) اشاره میکند و مینویسد: «خدایا! من او را دوست دارم پس او را دوست بدار و عاشقان او را دوست بدار(ابن ماجه قزوینی، سنن ابن ماجه، ج ۱، ص ۱۵۱، بشار عواد معروف، دار الجیل، چاپ اول، ۱۴۱۸ ه ق) .» شدت و علاقه رسول خدا (ص) به امام مجتبی (ع) را میتوان در این سخن حضرت مشاهده کرد. جایی که از نوردیدگانشان به گل خوشبو یاد میکنند. قرطبی عالم سرشناس اهل سنت در کتاب الاستیعاب از بیان رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) مینویسد: «حسن، گل خوشبوی من از دنیاست (قرطبی، الاستیعاب فی معرفه الأصحاب، ج ۱، ص ۳۸۵، دار الجیل، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۲ هجری). ق.)»
عظمت امام حسن به قلم سنیمذهبان
ابن کثیر دمشقی، تاریخ نگار برجسته سنی مذهب به سندش از جابربن عبداللَّه نقل کرد که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمود: « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَنْظُرَ إِلَى سَیِّدِ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّهِ، فَلْیَنْظُرْ إِلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلیٍّ». هر کس دوست دارد به آقای جوانان اهل بهشت نظر کند باید به حسن بن علی نظر دهد.
ذهبی، سیره نویس معروف تاریخ اسلام مینویسد: «الحسن بن علی بن ابی طالب بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف، الامام، السید، ریحانه رسول الله (صلی الله علیه و آله) وسبطه، وسیّد شباب اهل الجنّه، ابو محمّد القرشى الهاشم. الشهید. وقد کان هذا الامام سیّداً، وسیماً، جمیلا، عاقلا، رزیناً، جواداً، ممدوحاً، خیّراً، دیّناً، ورعاً، محتشماً، کبیرالشأن»حسن دسته بن علی بن ابی طالب بنمطلب، بن عبدالله رسول، بن ها گل. صلی الله علیه و آله) و سبط او، و آقاى جوانان بهشت، ابومحمّد، قرشى، هاشمى، مدنی و شهید است. این امام، بزرگوارى تنومند، اهل خیر، بسیار دیندار، با ورع، داراى حشمت و جاه، و شأنى بزرگ.
ابن حجر هیتمی نیز می نویسد: «کان الحسن ـ (رضی الله عنه) ـ سیّداً کریماً حلیماً زاهداً ذا سکینه ووقار وحشمه، جواداً ممدوحاً» حسن ـ (رضی الله عنه) ـ آقایی کریم، بردبار، زاهدمت، داراى و سکینه. ، اهل جود و مورد مدح و ستایش بود.