تبدیل حج به فرصت وحدت در صورت مدیریت اختلافات مذهبی

به گزارش
ادیان نیوز، حجت‌الاسلام محمدمحسن مروجی طبسی، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت‌وگو
با خبرگزاری شبستان با اشاره به معناشناسی کلمه حج، اظهار کرد: این واژه از «حَجَجَ»
مشتق شده است و به معنای یک مسئله روشن و بدیهی است.

وی ادامه داد:
حج امری روشن است که با مناسکی خاص به نمایش گذاشته می‌شود، این فلسفه و معنای حج است،
در طول تاریخ این مسئله افت‌وخیزهای زیادی داشته اما هر وقت ملت‌هایی که به لحاظ نژاد
و لهجه متفاوت ولی از نظر آیین یکی هستند با هم متحد می‌شوند، همواره تأثیرگذار خواهند
بود، بارزترین مثال این امر حج مسلمین است که همواره توانسته مؤثر واقع شود.

مروجی طبسی با
اشاره به راهکار کاهش تفرقه و اختلافات میان مسلمین و به‌ویژه در ایام حج گفت: اختلاف
یک مسئله بدیهی است، اگر بخواهیم این امر روشن و بدیهی ظهور و بروز کند، قطعاً نباید
دچار منازعات و بحث‌های دیگر شویم، اختلافات همیشه بوده، هست و خواهد بود.

استاد دانشگاه
ادیان و مذاهب تصریح کرد: نباید از اختلاف بترسیم چراکه اصل اختلاف مسئله نیست بلکه
سوء مدیریت در اختلافات است که منجر به منازعه و جدال و درگیری می‌شود، همواره در طول
اعصار گذشته، اختلافات مذهبی وجود داشته است، هیچ کاری هم نمی‌توان کرد، اگر قرار بود
که همه یکی باشند خداوند همه را سفیدپوست یا سیاه‌پوست و با یک سلیقه می‌آفرید، در
ایام حج اتفاقاً همین اختلافات مذهبی است که اگر به‌درستی مدیریت شود باعث تعامل بیشتر
میان مسلمین و یا حداقل باعث تفاهم می‌شود.

حج؛ موسم تبدیل
تهدیدها به فرصت

وی اضافه کرد:
برای مثال تبلیغاتی که وهابی‌ها علیه شیعیان راه انداخته‌اند ازجمله این‌که می‌گویند
شیعیان مشرک هستند و هزاران تهمت دیگر، طبیعتاً با ارتباطات و وحدت میان مسلمین هرگز
مشکل‌آفرین نمی‌شود، اگر یک شیعه ایرانی، عراقی، لبنانی، فرقی نمی‌کند از هرکجا، بتواند
با آن برادر دینی مسلمان خودش ارتباط بگیرد و عقیده حَقه شیعه را درست بیان کند، آن‌وقت
اختلافی که برخی تهدید می‌دانند تبدیل به یک فرصت و باعث می‌شود مکتب اهل‌بیت (ع) خودش
را بروز و ظهور و دهد و حج اصلی‌ترین نمود این امر است.

طبسی در مورد شیوه
برخورد و رفتار حجاج با پیروان دیگر مذاهب و روش‌های استدلال و احتجاج در جریان برخی
بحث‌هایی که در آن فضا رخ می‌دهد، اظهار کرد: برای مثال در قبرستان بقیع، یا قبور شهدای
احد، کسانی ایستاده‌اند و افراد را به چالش می‌کشانند، قصد و غرض آنها بحث علمی نیست
بلکه می‌خواهند مچ‌گیری کنند. هدفشان این است که شیعیان را به واکنش وادار کنند و بعدازاینکه
واکنش را دیدند سریع بایستند و بگویند که شیعیان به مقدسات اهل سنت توهین کرده‌اند
حال آن‌که فردی که واکنش نشان داده فقط جواب استدلال آنها را داده است، بنابراین، به‌طورکلی
بهترین راه عدم ورود به بحث با چنین افرادی است.

وی گفت: این جاهلان
قصد و غرضشان این است که احساسات شیعه را جریحه‌دار و آنها را به واکنش‌های غیرمعقول
وادار کنند، لذا همواره تأکید شده که به این مباحث نفیاً و اثباتاً توجهی نشود چراکه
غرض این افراد به‌هیچ‌روی مباحث علمی نیست که اگر بود، می‌آمدند و با بزرگان شیعه و
علمای شیعه یا شاگردان آنها به مناظره می‌پرداختند.

وحدت دو لبه اثباتی
و سلبی دارد

پژوهشگر فِرَق
اسلامی با بیان این‌که وحدت دو لبه دارد، ابراز کرد: یک جنبه وحدت، اثباتی است و یک
جنبه آن سلبی، با این تفاوت که وحدت جذب حداکثری و دفع حداقلی دارد. پیشنهاد من این
است که در ایام حج و حتی در غیر از این ایام، ایران نقش فعالی داشته باشد و در کنار
وحدت که بحث جذب حداکثری است دافعه وحدت را هم مطرح و خط قرمزهایی را برای کشورهای
اسلامی مطرح کند و این امر اصلاً منافاتی با وحدت هم ندارد چراکه یکی از کارکردهای
وحدت دافعه حداقلی است که باید به‌درستی مطرح شود.

طبسی اظهار کرد:
برای مثال در گستره وحدت همه را به انس و الفت فرامی‌خوانند ولی در کنارش باید درباره
خطرات منافقان و دشمنانی که می‌خواهند از آن جو دوستانه به نفع خودشان استفاده کنند،
صحبت شود. این جذب حداکثری و دفع حداقلی وحدت است.

این استاد دانشگاه
ادیان و مذاهب در پایان خاطرنشان کرد: دفع حداقلی یعنی افراد مواظب کسانی باشند که
منافقانه و آگاهانه تشنج ایجاد می‌کنند. وقتی در مورد این افراد که اجتماع عظیم حج
را زیر سؤال برده و آن را به هم ریختند صحبت می‌کنیم، دفع حداقلی وحدت اتفاق افتاده
است.