مسجد اعظم کُلن؛ از ایده تا شکل‌گیری
در سال ۲۰۰۱ شکل گرفت، دو سال بعد، شورای شهر کلن با ساخت مسجد موافقت
کرد. بنابراین اتحادیه ترکی-اسلامی دیتیب که مسئول ساخت این مسجد بود، از
«پال بوم»، معمار معروف شهر کلن که در مناقصه طراحی مسجد برنده شده بود،
خواست آن را طراحی کند. او مجموعه‌ای از ساختمان‌هایی را طراحی کرد که یک
گنبد و دو مناره در مرکز داشت و بدین ترتیب، فرم اولیه ساخت مسجد شکل گرفت.
بنا به گزارش رایزنی فرهنگی ایران در آلمان پروژه ساخت و ساز مسجد با
انتقادات زیادی مواجه شد. جنبش راستگرایان افراطی در کلن می‌خواستند جلوی
ساخت مسجد را بگیرند. برخی نیز به ارتفاع مناره‌ها معترض بودند. در این
میان، پال بوم سعی کرد تا تغییراتی در ساختار کلی ایجاد کند. هر چند ارتفاع
دو مناره در حد همان ۵۵ متر حفظ شد اما در طرح بعدی، مناره‌ها باریک‌تر
شدند. با این اوصاف، هفتم نوامبر ۲۰۰۹، دقیقا یک سال پس از آنکه مسئولان
شهر کلن اجازه ساخت مسجد را صادر کردند، سنگ‌بنای اولیه مسجد گذاشته شد. در
سال‌های پس از آن نیز، ساختمان مسجد که علاوه بر نمازخانه، شامل کتابخانه،
کلاس‌های آموزشی، اتاق سمینار و پارکینگ بود، به تدریج تکمیل شد.
در تاریخ دوم فوریه ۲۰۱۱، مراسمی برای تکمیل گنبد مسجد برگزار شد. هرچند
این مراسم با تظاهرات معدود گروه‌های راست افراطی در کلن همراه بود، اما
ساختمان مسجد با داشتن گنبدی به ارتفاع ۳۷ متر و دو مناره به ارتفاع ۵۵
متر، به یکی از مهم‌ترین آثار معماری در شهر کلن تبدیل شد.با تکمیل گنبد،
به نظر می‌رسید که مسجد اعظم کلن در ماه می ۲۰۱۲ افتتاح شود، اما در پاییز
سال ۲۰۱۱ اعلام شد که دیتیب به دلیل برخی مسائل، حاضر به ادامه کار با شرکت
معمار بوم نیست.
بوم نیز گفت که اختلافات خیلی زیاد شده‌اند. با این حال، شهردار سابق
کلن توانست در سال ۲۰۱۲ برخی از مشکلات را حل کند. او میان مسئولان دیتیب و
شرکت معمار میانجی‌گری کرد. هر چند پال بوم حاضر نشد دوباره مدیریت ساخت
را به عهده بگیرد، اما مشاور پروژه شد و ساخت و ساز ادامه پیدا کرد. در این
شرایط، افتتاح مسجد چندین بار به تعویق افتاد. در عین حال، ساخت نمازخانه
به پایان رسید و برای اولین‌بار در ماه رمضان سال گذشته(ماه ژوئن ۲۰۱۷) از
آن استفاده شد. تا اینکه بالاخره پس از سال‌ها انتظار، ناگهان مسئولان مسجد
اعظم کلن اعلام کردند که مسجد در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۸ و در زمان حضور رجب
طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در آلمان افتتاح خواهد شد.
بدین ترتیب این مسجد که هزینه‌های ساخت آن در حدود ۳۰ میلیون یورو تخمین
زده شده است، روز شنبه(هفتم مهر) افتتاح شد. حال سؤال اصلی این است که آیا
این مسجد می‌تواند به ادغام بیشتر مسلمانان در کلن کمک کند؟ البته به نظر
می‌رسد ساخت این مسجد شرایط ادغام بهتر را ایجاد کرده است و حالا همه چیز
به اتحادیه ترکی-اسلامی دیتیب بستگی دارد.
منبع: ایکنا