عید شاووعوت یادگار بزرگترین روز تاریخ زندگی قوم یهود

به گزارش ردنا (ادیان‌ نیوز)؛ بعد از «پسح» که عید آزادی است، عید شاووعوت روز اعطای تورات بر کوه سینا فرا می‌‌رسد. روزهای «سِفیرا» (شمردن عومر) که از دومین روز عید پسح شروع و در شب قبل از عید شاووعوت پایان می‌‌یابد، این دو عید بزرگ را به هم مربوط می‌‌سازد. دانشمندان یهود گفته‌‌اند هنگامی که حضرت موسی به عنوان رهبر قوم از طرف خد.اوند برگزیده شد و هدایت فرزندان بنی‌‌اسرائیل از سرزمین مصر به او محول گردید به برادران اسیر خود که عازم جهان آزاد بودند یادآور شد که خد.اوند وعده داده است که پنجاه روز بعد از خروج آنها از مصر تورات مقدس را به آنها اعطا خواهد نمود. آنها پس از خروج از مصر مشتاقانه و با بی صبری تمام در انتظار وقوع آن واقعه شگرف روز شماری می‌‌کردند. برای بنی اسرائیل یک امر مسلم بود که برای نیل به یک زندگی شرافتمندانه و یک آزادی واقعی و برای اجتناب از هر گونه وسوسه‌‌های شیطانی که ممکن است انسان را از طریق تقوی و درستکاری منحرف نماید، جز با توسل به قانون و عدالتی که ساخته و پرداخته خالق زمین و آسمان است امکان پذیر نیست. بنابراین چندان عجیب نیست که آنها چنان مشتاقانه در انتظار دریافت تورات که حاوی همه قوانین و دستورات بی همتای آسمانی است روز شماری می‌‌کردند. بالاخره سپیده دم روز ششم ماه عبری سیوان سال ۲۴۴۸ ، (۳۳۱۲ ، سال پیش) ناگهان رعد و برق مهیبی فضا را به لرزه درآورد و صدای شوفار (شیپور) که هر لحظه بلندتر و رساتر می‌‌شد در میان صخره‌‌های عظیم کوه طنین باشکوهی انداخته بود. همه افراد بنی اسرائیل بر خود می‌‌لرزیدند. آن گاه دیگر بار سکوت و آرامش برجا مستولی گردید. دیگر صدایی شنیده نمی‌‌شد. پرندگان از ترنم باز ایستادند جنبش و حرکت و صدای چهارپایان به کلی قطع گردید و هر موجود زنده‌‌ای نفس را در سینه حبس نمود. حتی فرشتگان آسمان از دعا و نیایش ملکوتی خود باز ایستادند. همه کس و همه چیز در سکوت مطلق به سر می‌‌برد… انتظار می‌‌کشید…. ناگهان سخنان آسمان با قدرتی شگرف از کران تا کران جهان به گوش رسید:

۱- من هستم خد.اوند خد.ای تو که تو را از سرزمین مصر و از خانه بردگی بیرون آوردم.
2- تو را خد.ایان دیگر غیر از من نباشد.
3- نام خد.اوند خد.ای خود را به باطل مبر (قسم مخور)
4- روز شبات (شنبه) را یاد کن و آن را مقدس بدار.
5- پدر و مادر خود را احترام نما.
6- قتل مکن.
7- زنا مکن.
8- دزدی مکن.
9- شهادت دروغ نده.
10- به زن و فرزند و دارایی همنوعت حسد مبر.

تمام اصول اعتقادی یهودیت طی اعصار و قرون همواره بر اصول دهگانه و فرامین خد.اوند پایه ریزی شده و اگر به دقت به فرامین دهگانه توجه کنیم، همه این فرامین، جهان شمول و عام است، هیچ نژادی، قوم یا قبیله‌‌ای در آن مطرح نیست، توحید ناب و خالص است و هیچ پیرایه قوم‌‌گرایانه‌‌ای در آن وجود ندارد و خد.اوند فرامین خود را برای همه عالمیان و آدمیان صادر کرده است. بشر در صورتی به یک آزادی واقعی و زندگی شرافتمندانه نائل خواهد شد و در شرایطی لیاقت و شایستگی آن آزادی را خواهد داشت که به کلیه فرامین و دستورات ا.لهی که در تورات مقدس نیز تاکید گردیده است با دیده احترام بنگرد. یکی از زیباترین نگرش‌‌ها به کلام ا.لهی، آن گونه است که نیاکان ما در مقابل کوه سینا اعلام داشتند و ما نیز تکرار کنیم: «نَعسِه وِ نیشمَع» یعنی اوامر خد.ا را اجراء می‌‌کنیم و بعد به مفهوم و مقصود آن واقف می‌‌شویم.

نام‌‌های مختلف عید شاووعوت شاووعوت یکی از کوتاه‌‌ترین اعیاد یهود است که برخلاف عید «پسح» (عید آزادی) و «سوکوت» (عید سایبان)، دو روز بیشتر به طول نمی‌‌انجامد و از لحاظ مراسم و تشریفات نیز شاید شاووعوت در برابر «پسح» و «سوکوت» غنی نباشد ولی از لحاظ پیام اخلاقی و جهانی بسیار پر اهمیت است. عید شاووعوت با اسامی زیر نیز خوانده می‌‌شود:

۱- عید هفته‌‌ها «عید هفته‌‌ها را نگاه دار، یعنی عید نوبر درو گندم» (سفر خروج فصل ۳۴ آیه ۲۲) و یا در سفر تثنیه فصل ۱۶ آمده است: هفت هفته برای خود بشمار. در ابتدای نهادن داس در محصول خود شمردن هفت هفته را شروع کن و عید هفته‌‌ها را به درگاه خد.ای خالقت نگاه دار» علت انتخاب این نام این است که در سرزمین مقدس آن موقع از روز دوم عید «پسح» (شانزدهم ماه نیسان عبری) به مدت ۴۹ روز یا هفت هفته کشاورزان مشغول درو کردن و جمع آوری محصول خود و سایر محصولات کشاورزی بودند و پس از پایان کار در آخر هفته هفتمین، روز پنجاهم فرا می‌‌رسد. از این رو این عید «عید هفته‌‌ها» خوانده شده است.

۲- عید درو نام دیگر این عید «حَکَ هَقاصیر» یعنی «عید درو» می‌‌باشد. که باز این نام رابطه این عید با فعالیت‌‌های کشاورزی را برای ما روشن می‌‌کند که با آوردن نوبر میوه‌‌ها و غلات به نام «بیکوریم» به خانه مقدس در اورشلیم به عنوان سپاس و تشکر از الطاف و برکات خد.اوند برگزار می‌‌شد. چنانکه در سفر خروج فصل ۲۳ آمده است: «و در عید درو، نوبرانه محصولاتت را که در کشتزار کاشته‌‌ای، اولین نوبرانه زینت را به خانه خد.اوند خالقت تقدیم کن…»

۳- عید اهدا نوبر میوه‌‌جات عید شاووعوت آغاز فصل اهداء اولین نوبر میوه‌‌جات را زمانی که معبد مقدس آباد بود اعلام می‌‌داشت. در «میشنا» (اولین مجموعه قوانین تورات) آمده است: «وقتی صاحب یک باغ میوه یا تاکستان، اولین انجیر یا اولین خوشه انگور و یا نخستین انار را که قبل از دیگر میوه‌‌های همانند خود رسیده بود مشاهده می‌‌کرد، بلافاصله با پیچیدن رشته‌‌ای از الیاف گیاهی به دور این میوه نوبر، آن را علامت گذاری می‌‌کرد و می‌‌گفت: این است اولین میوه» که زائرین با مراسم خاصی میوه‌‌های نوبر خود را تقدیم می‌‌کردند. در سفر اعداد فصل آمده است: «هفته‌‌هایتان موقعی که شما هدیه کردی تازه به حضور خد.اوند تقدیم می‌‌دارید روز اجتماع مقدس باشد».

۴- زمان اعطا تورات در روز شنبه ششم ماه عبری سیوان سال ۲۴۴۸ بعد از خلقت (۳۳۱۲ سال قبل) خد.اوند تورات مقدس را بر کوه سینای اعطا فرمود این موضوع مبین دو واقعه می‌‌باشد اول یک حقیقت تاریخی که در یک زمان معین به وقوع پیوست، دوم پیام مذهبی، جاودانی، جهانی. در کتاب نماز اعیاد آمده که در موقع نماز روز «شاووعوت» این عبارت در جای مربوطه به عبارت «زمان اعطا تورات» استعمال می‌‌شود.

۵- اجتماع باشکوه در کتب میشنا و تلمود، عید شاووعوت اکثرا به نام عصرت به معنی «اجتماع» یا «اختتام عید» نامیده شده است. همان طوری که «شمینی عصرت» خاتمه عید سوکوت را اعلام می‌‌کند، شاووعوت نیز در حقیقت دنباله و خاتمه عید پسح به شمار می‌‌‌‌آید. علاوه بر این در میشنای روش‌‌هشانا (فصل اول) آمده است: «در عَصِرِت، سرنوشت میوه‌‌های درخت تعیین می‌‌شود».

مراسم عید شاووعوت مجموعه مخصوصی از آثار مذهبی یهود برای شب شاووعوت تالیف شده که آن را «تیقون لیل شاووعوت» یعنی آمادگی شب شاووعوت می‌‌نامند. این مجموعه دارای مطالب زیر می‌‌باشد: آیتی چند از اول و آخر «پاراشا» (قسمت‌‌هایی از کتاب تورات)، شمه‌‌ای از هر یک از کتب انبیاء، ابتدای هر یک از ۶۳ رسالات میشنا، قطعات منتخبی از کتاب عرفانی معروف «زوهر» و تفسیراتی از ۶۱۳ فرامین تورات که «اَزهارُوت» نامیده می‌‌شود. در شب اول این عید، کلیمیان در کنیساها گردهم می‌‌آیند و تا با خواندن این متون و انجام مراسمی خاص، به انتظار سپیده صبح می‌‌مانند تا همانند اجداد خود در بیابان سینا، با طلوع آفتاب ششم سیوان، تورات را دریافت کنند. به هنگام صبح و پس از تفیلا (نماز) سفر تورات با شادی از جایگاه خارج شده و تلاوت می‌‌گردد. در گذشته بین برخی یهودیان ایرانی به طور سنتی رایج بوده این است که از اوائل شب تورات مقدس از کنیسا به منزلی برده و کسانی که در منزل جمع می‌‌شوند تمام شب را به خواندن و تلاوت «تیقون لیل شاووعوت» می‌‌پردازند و سحرگاهان که هنوز ستارگان در آسمان دیده می‌‌شوند با مراسم خاصی تورات را در پوشش مزین خود غرق در گُل می‌‌نمایند و در میان شادی و شعف مردم برروی دست نمازگزاران به کنیسا باز می‌‌گردانند. در بعضی از جوامع یهودی مرسوم است که در روز شاووعوت محیط کنیسا را با گُل و سبزه مزین نموده و به نحو جالبی آن را می‌‌آرایند. انجام این کار به دو علت است. اول آن که شاووعوت روز داوری درختان میوه است. دوم به یاد بود کوه سینای که اطراف و جوانب آن در روز شاووعوت از سبزه و گیاه پوشیده شده و مراتع سبز و خرمی را به وجود آورده بود. در برخی از جوامع مرسوم است که روز شاووعوت از خوراکی‌‌های لبنی و عسل و شیرینی و امثال آن استفاده می‌‌کنند و این بدان جهت است که شریعت ا.لهی و تورات به شیر و عسل قیاس شده است. در روز دوم شاووعوت کتاب «روت» را در کنیساها قرائت می‌‌کنند و این امر علل مختلفی دارد:

۱- شاووعوت روز تولد و رحلت داوید (حضرت داود) می‌‌باشد و کتاب روت درباره دودمان او تفسیراتی نموده است.

۲- شرحی که درباره در کتاب روت داده شده با عید شاووعوت یا عید درو مناسبت دارد.

۳- روت یک زن جدید المذهب باوفا بود که دین یهود را (در جهان کفر آلود ۳۰۰۰ سال پیش) از صمیم قلب پذیرفت، همان گونه در شاووعوت کلیه یهودیان نیز تورات را با دستورات آن پذیرفته و وفاداری خود را نسبت به آن اعلام داشتند.