نقش فرهنگی و کارکرد بنی امیه در واقعه عاشورای ۶۱ هجری

 نویسنده:  غلامی عبداله*
 
* گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه معارف اسلامی
 
چکیده:

چکیده فارسی:
همواره جریانات فکری و فرهنگی در طول تاریخ نقش ویژه ای در وقوع حوادث بزرگ در جوامع انسانی ایفا کرده اند. بدون تردید فرهنگ و تمدن اسلامی نیز در مسیر فراز و فرود خود از این قاعده مستثنا نبوده است. فی المثل توجه به دو دهه ۶۰و ۷۰ هجری و ظهور حوادث متعددی در این مقطع تاریخی فرهنگی واضح می سازد که برخی جریانات فکری با ویژگی ها و ادعای اسلام باوری چگونه از خود شخصیتی تاریخی به یادگار گذاشته اند.

ازجمله این وقایع، رخداد عاشورا و کیفیت مداخله و ایفای نقش بنی امیه می باشد. این پژوهش تلاش می کند تا ضمن طرح و یادآوری اجمالی پاره ای زمینه ها و عوامل، اصلی ترین نقش را برای قبیله بنی امیه برشمرده و کار کرد پر رنگ تر این جریان فرهنگی فکری را به تحلیل بگذارد.

چکیده عربی:
لعبت الأحداث الفکریه و الثقافیه دوما و طوال التاریخ دورا ممیزا فی وقوع الحوادث الکبری فی المجتمعات البشریه. مما لاشک فیه أن الثقافه و الحضاره الاسلامیه ایضا خلال مسارها المفحم بالنجاح و الأخفاق لم تکن مستثناه من هذه القاعده. کمثال علی ذلک فان الاهتمام بعقدی ۶۰ و ۷۰ الهجریه و بروز احداث مختلفه فی هذه البرهه التاریخیه الثقافیه تبین ان بعض التیارات الفکریه بخصوصیاتها و مزاعمها بشان اعتقادها بالاسلام کیف انها خلدت من نفسها شخصیه تاریخیه.

من ضمن هذه الاحداث، واقعه عاشوراء و کیفیه تدخل و دور بنی أمیه فیها. تسعی هذه الدراسه من خلال طرح و تنویه اجمالی لبعض الخلفیات و العوامل، أن تخصص الدور الرئیسی لقبیله بنی أمیه و تحلل الاداء الأبرز لهذه الواقعه الثقافیه الفکریه.
 
کلید واژه: کلیدواژه فارسی: واقعه عاشورا، کارکرد بنی امیه، سلطنت اسلامی، عصبیت قومی، توسعه ناموزون (کلیدواژه عربی: واقعه عاشوراء، اداء بنی أمیه، السلطنه الاسلامیه، العصبیه القومیه، التنمیه غیر المتوازنه)