ساخت و اعتبار یابی مقیاس انتخاب همسر از دیدگاه اسلام

نویسندگان : حسینخانی نائینی،هادی؛ جان بزرگی،مسعود؛ آذربایجانی،مسعود؛   

چکیده :

این پژوهش در پی طراحی، ساخت و اعتباریابی پرسش‌نامه «انتخاب همسر از دیدگاه» اسلام به منظور سنجش میزان معیارهای همسرگزینی در میان داوطلبان ازدواج است. بدین منظور، ابتدا با استفاده از منابع معتبر اسلام، معیارهای انتخاب همسر به ‌صورت توصیفی جمع‌آوری و سپس آزمون انتخاب همسر براساس آن ساخته شده است.

ابتدا با بررسی آیات قرآن کریم و منابع حدیثی در زمینه خانواده، معیارهای همسرگزینی استخراج و پس از داوری تخصصی، اجرای آزمایشی آزمون و تحلیل نتایج اولیه، و حذف سؤالات دارای بار عاملی کمتر ۳۰ درصد، پرسش‌نامه‌ای با ۶۱ سؤال برای پسران و ۸۳ سؤال برای دختران آماده شد. پرسش‌نامه اصلاح شده در نمونه ۳۳۷ نفری از پسران و۴۲۴ نفری از دختران طلبه و دانشجوی حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌های اصفهان و قم، که بر اساس نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید. نتایج تحلیل عاملی تجویزی حاکی از آن است که هر دو پرسش‌نامه دارای هشت عامل است.

عوامل پرسش‌نامه دختران شامل پای‌بندی مذهبی، تقوا‌گرایی، تجمل‌گرایی، آرامشگری، ناتوانی در مهار خود، خودمحوری، خانواده‌گرایی و ابراز محبت؛ و عوامل پرسش‌نامه پسران شامل پایبندی مذهبی، توجه به ظواهر، خودگرایی، انعطاف‌ناپذیری، ادب، توجه به ظواهر مذهبی، آرامش‌بخشی و استقلال‌طلبی است. ارزیابی پرسش‌نامه انتخاب همسر نشان داد که این پرسش‌نامه دارای عوامل زیربنایی همبسته برای سنجش شاخص‌ها و ویژگی‌های انتخاب همسر بوده و از روایی و اعتبار مطلوب برخوردار است. بنابراین، می‌توان آن را در مشاوره ازدواج مورد استفاده قرار داد.

کلیدواژه : آزمون پیش از ازدواج ،ازدواج ،معیارهای انتخاب همسر ،همسر ،خانواده ،مقیاس همسرگزینی