برگزاری پنل جامعه‌شناسی کنفرانس «نقش یافته‌های نوین در مناسبات دین و خانواده» در قم
با پیام آیت‌الله العظمی جوادی آملی؛
پنل جامعه‌شناسی کنفرانس بین‌المللی «نقش یافته‌های نوین در مناسبات دین و خانواده» ۱۸ اسفندماه برگزار شد و سخنرانان داخلی و خارجی ضمن اعلام پیام آیت‌الله جوادی آملی، به ارائه مقاله پرداختند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، پنل جامعه‌شناسی کنفرانس بین‌المللی «نقش یافته‌های نوین در مناسبات دین و خانواده»، روز گذشته، ۱۸ اسفندماه در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به صورت حضوری و مجازی برگزار شد که ۲ سخنران خارجی و ۶ سخنران ایرانی به ارائه مقاله پرداختند.
حجت الاسلام والمسلمین علی‌محمد حکیمیان رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در ابتدای این جلسه عنوان کرد: این پژوهشگاه شجره طیبه دو نهاد حوزه و دانشگاه با پیوند دین و علم است و حاصل اندیشه امام خمینی(ره) و پشتیبانی مقام معظم رهبری می باشد.
وی تصریح کرد: مشارکت‌جویی و مشارکت‌پذیری، کاربردی کردن علوم انسانی و تجاری‌سازی علم و همچنین مرجعیت یافتن سازمان و اعضای پژوهشگاه از جمله رویکردهای پژوهشگاه حوزه و دانشگاه طی سال‌های اخیر بوده است.
رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت خانواده دین‌محور در نظام قرآنی گفت: آیات متعددی از قرآن کریم از جمله آیاتی از سوره نساء، آیه ۱۸۹ سوره اعراف، آیه ۶ سوره زمر و … نهاد دین و خانواده را در مسیر تعالی‌بخشی جهان تعریف می‌کند.
در ادامه این برنامه پیام حضرت آیت‌الله جوادی آملی به این کنفرانس اعلام شد که در بخشی از این پیام آمده است:
اصل خانواده از مسائل حقیقی و غریزی نشات می‌گیرد و بهترین فتوا در زمینه هستی، سلامت، سرافرازی و سایر جنبه‌های مربوط به خانواده را خداوند سبحان ارائه کرده است. زن و مرد خلیفه الهی هستند و در آفرینش و پرورش، مجرای فیض خالقیت هستند و فرزند بابت وجود هستی خود باید ابتدا شکرگزار خداوند و سپس سپاسگزار پدر و مادر که خلیفه خدا هستند باشد. مرتبط کردن دل‌ها با مودت و رحمت توسط خداوند متعال برای بقا خانواده و بهره‌مندی از آن صورت می‌گیرد و هیچ کسی جز ذات الهی نمی‌تواند نهاد خانواده را استحکام ببخشد. زن عهده‌دار تامین سکینه در فضای خانواده راست. همواره باید به این مسئله توجه داشت که در روابط خانوادگی نرمش حرف اول را می‌زند.
ضرورت طراحی الگوی جدید برای ازدواج جوانان
دکتر محمد داوری نیز در ادامه این برنامه ضمن ارائه مقاله خود با محوریت «انتخاب همسر از دیدگاه جوانان امروزی و مقایسه آن با الگوی ارائه‌شده از منظر اهل‌بیت(ع)» اظهار کرد: اگر انتخاب همسر با دقت خوب و شناخت مناسب انجام گیرد کارکردهای خانواده نیز در آینده به خوبی شکل می‌گیرد.
وی افزود: طی تحقیقات صورت گرفته اولویت‌بندی که در معیارهای جوانان برای انتخاب همسر مطرح شده است شامل برخورداری از سلامت فکری و روانی، عفت و پاکدامنی، سخاوت، سلامت جسمی، اصالت خانوادگی، جذابیت ظاهری، همشهری بودن، تشابه اعتقادات سیاسی، بلوغ اجتماعی و … است.
داوری تصریح کرد: یکی از نتایج پژوهش این بوده است که الگوی سنتی ازدواج اکنون دیگر جواب نمی‌دهد و عملا الگوی جدید هم طراحی نشده است.
دکتر سید محمود نجاتی حسینی مدیر گروه دین انجمن انسان شناسی ایران نیز در ادامه این برنامه ضمن ارائه مقاله خود با محوریت «امر دینی و نهاد اجتماعی خانواده» عنوان کرد: دو دسته از سوره‌های قرآن کریم در این خصوص قابل استفاده هستند، نخست سوره‌های کلیدی و دوم سوره‌های پیرامونی از جمله آل عمران، اسرا، طه، فرقان و….
وی ادامه داد: با مراجعه به آیات قرآن کریم خوشه عوامل مرتبط با مسائل نهاد خانواده در قرآن شکل می‌گیرد که سبک زندگی زنان، تابو ازدواج مومنان با مشرکان، تغذیه فرزندان، نفقه همسران مادر شده، مهریه، چالش ازدواج مجدد و حریم خصوصی خانواده بخشی از این موارد است.
مدیر گروه دین انجمن انسان شناسی ایران بیان کرد: نگاه جامعه شناختی در تحلیل فراروایت قرآنی از خوشه عوامل مرتبط با نهاد خانواده در قرآن به تعادل کشاندن سنت و مدرنیته و همچنین گشوده نگه داشتن الزامات فرهنگ مدرن بر روی اجتماعات سنتی- مذهبی در جهان اسلام معاصر را مورد توجه قرار می‌دهد.
دکتر حسین بستان نیز در ادامه این برنامه ضمن ارائه مقاله خود با محوریت «بازدارندگی خانواده در برابر عرفی شدن جامعه» اظهار کرد: اگر خانواده تقویت شود، نسبت به افول دینداری در جامعه بازدارنده عمل می‌کند.
وی لذت‌گرایی جنسی غیر مشروع را ضد دینداری دانست و گفت: تقویت خانواده مانع لذت‌گرایی جنسی نامشروع می‌شود از این جهت در راستای جلوگیری از کمرنگ شدن دین‌گرایی در جامعه بسیار موثر است.
پروفسور برایان: ارتقا دین‌محوری یکی از راه‌های علاج تراژدی کاهش نرخ رشد جمعیت در ایران است
پروفسور برایان اس. ترنر نیز در ادامه این برنامه ضمن ارائه مقاله خود با موضوع «سومین گزار جمعیتی دلالت‌هایی برای زنان و دین» اذعان کرد: جمعاً مسئله دارای اهمیتی است که استعمار نیز خیلی بر آن دقت نظر دارد.
وی کاهش نرخ رشد جمعیتی در ایران را تراژدی خواند و گفت: نرخ زاد و ولد در ایران به صورت ویژه کاهش یافته است که برای حل این مسئله باید بر افزایش دین‌محوری تلاش کرد چرا که هر چه رفتارهای مبتنی بر دین بیشتر باشد گزارش‌ها نشان داده که نرخ باروری نیز بیشتر شده است.
مطالعات اسلامی مردان راه‌اندازی شود
دکتر سمیه خراسانی پژوهشگر پژوهشکده مطالعات زن و خانواده نیز در ادامه این جلسه ضمن ارائه مقاله خود با موضوع «خانواده اسلامی و چالش مردانگی فرهنگی» اظهار کرد: خانواده در جامعه عنصر اساسی و بازتولید کننده نظم جنسیتی در جامعه است.
وی در ادامه با اشاره به ضرورت جریان یافتن مطالعات مردانگی گفت: اگر مطالعات اسلامی مردان شکل نگیرد مطالعات غیر اسلامی بر مطالعات اسلامی سلطه پیدا می‌کند و مرد مسلمان به مردانگی غیر اسلامی یعنی بر اساس الگوهای غربی، مسیحی، یهودی و … سوق داده می‌شود.
همچنین دکتر مجید صالحیان در این برنامه ضمن ارائه مقاله خود با موضوع «نقش خانواده دین‌مدار در گسترش امنیت و سرمایه اجتماعی» مطرح کرد: ابعاد خانواده دین‌مدار قابلیت پیش‌بینی سرمایه اجتماعی را دارد.
وی تشریح کرد: دینداری در خانواده می‌تواند سرمایه اجتماعی را افزایش دهد و در راستای ظلم‌ستیزی و مهرورزی به مردم موثر باشد.
دکتر طاهر اولوچ پژوهشگر حوزه فلسفه و استاد دانشگاه نجم‌الدین اربکان ترکیه نیز دیگر سخنران این برنامه بود و با اشاره به اهمیت و کارکردهای خانواده در فرهنگ اسلامی سنتی اظهار کرد: نقش اصیل خانواده به تاکید برخی از اندیشمندان بزرگ بر پایه پرورش فرزندان و رشد و شکل‌دهی شخصیت آنان است.
وی تصریح کرد: خانواده در دنیای مدرن کارکرد اقتصادی خود را از دست داده است که این مسئله تغییراتی را در مسیر خانواده اعمال کرده است.
استاد دانشگاه نجم‌الدین اربکان ترکیه ادامه داد: تربیت فرزند فقط در تغذیه و تامین پوشاک و سایر مواد و ابزار مورد نیاز فرزند خلاصه نمی‌شود بلکه مسئله هویت‌بخشی مهم‌ترین جنبه تربیت فرزند توسط خانواده است.