زمزمه‌های بازگشت اسلام‌گرایان در سودان با شکل‌گیری ائتلافی گسترده از جریانهای اسلامی
در یک اقدام نادر، ۱۰ سازمان و جریان اسلامی در سودان از اعلام موجودیت ائتلافی باعنوان «التیار الإسلامی العریض (جریان گسترده اسلامی)» خبر دادند که سازمان‌های مختلف اسلام‌گرا از جمله سلفی‌ها را دربرمی‌گیرد.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، این اقدام در سایه انسداد سیاسی و تنش شدیدی صورت گرفته که از زمان کودتای نظامی اکتبر ۲۰۲۱ از سوی عبدالفتاح البرهان، بر عرصه سودان حاکم شده است.
ناظران بر این باورند که اتحاد جریانهای اسلامی که روز دوشنبه ۱۸ آوریل اعلام شد، درها را برای بازگشت جنبش اسلامی سودان، پس از کنار گذاشته شدن از صحنه سیاسی، باز می‌کند. در ۱۱ آوریل ۲۰۱۹ ژنرال‌های ارتش تحت فشار و اعتراضات طولانی‌مدت گروه‌های مردمی، دولت عمر البشیر را سرنگون کردند.
آزادی رهبران برجسته رژیم سابق این فرضیه را تقویت کرد که رهبری نظامی با اسلام‌گراهایی که در رأس دولت برکنارشده قرار داشتند، یکی هستند. به ویژه از آنجایی که رهبران تغییر، از جمله مقامات ارشد کمیته امنیتی‌ای بودند که ارتباط نزدیکی با بشیر و سران حکومت او داشتند.
نهادها و جریانهای مؤسس اتحاد گسترده اسلامی کدامند؟
«حرکه الإصلاح الآن» از جمله جریان‌هایی است که منشور ایجاد جدیدترین ائتلاف در نقشه سیاسی سودان را امضا کرده است. این جنبش را «غازی صلاح الدین العتبانی»، یکی از برجسته‌ترین مشاوران سابق البشیر، رهبری می‌کند. البته او در سال ۲۰۱۳ از حزب کنگره ملی جدا شد و یک سازمان جداگانه را تشکیل داد که خواستار اصلاحات و پاسخگویی دولت بود و سرکوبی را که در آن زمان توسط مقامات علیه معترضان مسالمت‌آمیز اعمال می‌شد، رد می‌کرد. در آن زمان، این جنبش نوپا شعارهایی را برای ایجاد یک جنبش مردمی فراگیر برای مردم سودان مطرح کرد.
«التیار الإسلامی العریض» همچنین شامل «الحرکه الإسلامیه السودانیه» می‌شود که توسط سیاسی معروف در رژیم سابق، امین حسن عمر، که چندین سمت اجرایی و مدیریتی در دولت برکنارشده داشت، رهبری می‌شود. این جنبش به عنوان پشتوانه‌ای تلقی می‌شود که دولت بشیر بر آن پایه‌گذاری شد که حدود ۳۰ سال بر سودان حکمرانی کرد و گرچه در این میان در دوره‌هایی احزاب و ائتلاف‌های جنبش‌های مسلحانه در حکومت شریک شدند، اما الحرکه الإسلامیه السودانیه همچنان از طرق متعدد کنترل صحنه را در دست داشت.
همچنین در میان امضاکنندگان گروه «منبر السلام العادل» قرار دارد که توسط رهبر فقید آن «الطیب مصطفی» تأسیس شد، کسی که به حمایت از جدایی جنوب سودان معروف بود و همچنین با البشیر ارتباط خویشاوندی دارد و یکی از رهبران جریان اسلامی اسلام به شمار می‌آمد.
این ائتلاف نوپا همچنین شامل حزب «دوله القانون والتنمیه» است که یکی از سازمان‌های جدید است و توسط شخصیتی مذهبی، «محمد علی الجزولی»، رهبری می‌شود که نزدیک‌ترین فرد به جریان تندرو سلفی است تا جایی که پیشتر داعش حمایت می‌کرد.
همچنین در میان امضاکنندگان، «الإخوان المسلمون»، سازمان جهانی به رهبری «عادل علی الله» و «جماعه الإخوان المسلمین السودانیه» به رهبری «عوض الله حسن» قرار دارند که هر کدام رهبری و دیدگاه جداگانه خود را دارند. «تحالف العداله القومی» به ریاست «التجانی السیسی»، «النهضه» به رهبری «محمد مجذوب» و جنبش اسلام‌گرای «مبادره وحده الصف» از دیگر حاضران در این ائتلاف جدید هستند.