دیانت ابراهیمی | در ظاهر رحمت، در باطن عذاب

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، چندی پیش پاپ تواضروس دوم، پاپ کلیسای ارتدوکس مصر، ایده «دیانت ابراهیمی» را رد کرده و به گفته او این ایده ای است که توسط کارخانه جهان یعنی غرب تولید شده و توسط معبد جهان یعنی شرق رد شده است.

این اظهار نظر پاپ به دنبال انتقاد شگفت‌انگیری بود که در آن زمان از سوی شیخ الازهر، امام احمد الطیب، صادر شد و «الابراهیمیه» را یک رویا و و دعوتی خطرناک برشمرد که هدف آن آمیختن سه دین توحیدی اسلام، مسیحیت و یهودیت است، آمیزه‌ای که احترام به باور دیگری را با شناخت آن اشتباه می‌گیرد.

با این حال، این دو انتقاد هر دو مبتنی بر مبانی اعتقادی و الهیات اسلامی یا مسیحی بودند و دلایل و خطرات سیاسی آن که از سوی شورای فتوای فلسطین توضیح داده شد، توجهی نداشتند.

پروژه ابراهیمی نشان‌دهنده یک استثمار سیاسی است که اشغالگران اسرائیلی از آن سود می‌برند تا حق ادعایی خود را تثبیت کنند و آنچه به نام «مسیر ابراهیم» شناخته می‌شود چیزی نیست جز ترسیم مجدد نقشه خاورمیانه، مطابق با نقشه اسرائیل بزرگ است.

یکی از بزرگترین خطرات طرح دین ابراهیمی، تقدیس جاده‌ای به نام مسیر ابراهیم است، مسیری که روایت‌های هر سه دین با وجود تفاوت‌هایی که دارند می‌گویند پیامبر خدا حضرت ابراهیم(ع) و خاندانش چهار هزار سال پیش از آن هجرت کردند. این مسیری است که از حران ترکیه شروع می‌شود و از سوریه، عراق، مصر، اردن، لبنان، عربستان، ایران و فلسطین می‌گذرد و به شهر الخلیل ختم می‌شود، جایی که پدر پیامبران (حضرت ابراهیم) در آن مدفون است.

این انتقادهای پی در پی، بر اساس دلایل مذهبی و سیاسی، به منزله اعلام شکست برای دین جدید است، که واشنگتن آن را آغاز و اسرائیل در مورد آن هیجان‌زده شده، آن را پذیرفت و از این طرح حمایت کرد و امارات متحده عربی نیز برای تبلیغ آن هزینه کرد.

به گفته دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، اولین انتشار رسمی سیاسی موسوم به الابراهیمیه زمانی اتفاق افتاد که او توافق عادی‌سازی روابط بین ابوظبی و تل‌آویو در سال ۲۰۲۰ را به عنوان “توافق ابراهیمی” توصیف کرد، و این برخلاف آنچه مرسوم است، بود؛ چرا که این گونه قراردادها با توجه به نقشی که دولت میانجی در آنها ایفا می‌کند و برای سپاسگزاری از آن، به نام شهرها نامگذاری می‌شود.

ایده‌ای که از دهه نود قرن گذشته آغاز شد؛ گفته می‌شود که بنیادگرای مصری، سید نصیر، زندانی در آمریکا به اتهام کشتن یک خاخام یهودی، اولین کسی بود که به آن فکر کرد و پیشنهادی در این زمینه برای مقامات آمریکایی از جمله هیلاری کلینتون بانوی کاخ سفید در آن زمان ارسال کرد.

بعدها در تحقیقات و مطالعات دانشگاه هاروارد فلوریدا و مراکز تحقیقاتی مانند RAND Corporation ظاهر شد و به این ترتیب از دالان تحقیق به فضای سیاست و رسانه منتقل شد.

در سال ۲۰۱۳، جان کری، وزیر امور خارجه اسبق ایالات متحده، وجه اشتراک ادیان ابراهیمی و تأثیر «دین جهانی» را در مواجهه با تهدیدات در حال ظهور در ایالات متحده تأیید و ایجاد دفتر ابتکارات جامعه مبتنی بر ایمان را اعلام و هدف آن مشارکت روحانیون در همکاری با دیپلمات‌ها بیان کرد.

به طور ساده، این ایده مبتنی است بر سرمایه‌گذاری بر حرمت پیامبر خدا ابراهیم(ع) و محوریت نفوذ او در سه دین اسلام، مسیحیت و یهودیت و قرار دادن نام او به عنوان مرجعی برای دینی جدید، محور قرار دادن ارزش‌های مشترک بین این ادیان و ارائه آنها در کتاب مقدس ابراهیمی که جایگزین کتاب‌های تورات، انجیل و قرآن می‌شود و تأسیس عبادتگاه‌های «ابراهیمی» متشکل از مسجد، کلیسا و کنیسه در کنار هم.

امسال نیز امارات متحده عربی قرار است اولین «خانه ابراهیمی» را برای مردم شبه جزیره عربستان افتتاح کند!

امارات متحده عربی نهادها و مؤسساتی را تأسیس کرده است که این ایده را رهبری می‌کنند و در مجمع صلح، که در دسامبر ۲۰۱۹ در ابوظبی برگزار شد، منشور «حلف الفضول الجدید» توسط رهبران مذهبی یهودی، مسیحی و مسلمان امضا شد و رئیس مجمع، شیخ عبدالله بن بیه، آن را منشوری دانست که توسط خاندان ابراهیمی در ابوظبی ایجاد شده است و می‌تواند یک مرجع مذهبی قوی باشد.

این ایده می‌توانست موضوع یک بحث کلامی صرف بین موافقان و مخالفان باشد، اما خطر سیاسی آن چیزی است که ایستادن در مقابل آن را ایجاب می‌کند، این خطری است که پژوهشگر هبه جمال الدین در کتاب خود «الدبلوماسیه الروحیه والمشترک الإبراهیمی: المخطط الاستعماری للقرن الجدید» بر آن تأکید می‌کند و به گفته وی ترویج این اشتراک مذهبی راه را برای از بین رفتن تضاد وجودی بین پروژه شهرک‌سازی استعماری صهیونیستی و حقوق تاریخی مردم فلسطین هموار می‌کند.