فهم زبانی قرآن جایگزین شیوه تدریس عربی در مدارس شود
یک کارشناس و پیشکسوت قرآنی معتقد است که آموزش عربی در مدارس با گرایش فهم قرآن و متون ادعیه باید جایگزین شیوه تدریس عربی فعلی شود.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، لیلی رشیدی، پیشکسوت قرآنی و مدرس دانشگاه، با بیان اینکه آموزش قرآن باید متناسب با هر مقطع سنی و پایه تحصیلی متفاوت باشد، گفت: در هر مقطعی باید با زبان خاص آن مقطع مفاهیم قرآنی را مطرح کرد؛ به طوری که در مقاطع پایینتر، زبانی سادهتر به کار گرفته شود و هر چه مقطع تحصیلی بالاتر بیاید، زبان علمیتر شود.
وی افزود: از آنجایی که تمام جوانان ما مسلمان هستند و باید قرآن را فراگیرند، باید طرحی بریزیم که با تمامی رشتهها در مقاطع گوناگون برخورد مناسبی صورت گیرد تا گریز و زدگی ایجاد نشود؛ هنر کسی که میخواهد نسل جوان را به قرآن نزدیک کند این است که با هر شگردی که میتواند این نسل را مشتاق کند نه اجبار، چرا که فطرت سالم بشر، قرآنگرا است؛ با توجه به عقیده مردم ایران که مسلمان هستند و به کتاب قرآن اعتقاد دارند باید در نسل جوان ایجاد شوق و انگیزه کنیم؛ نه اینکه فرد احساس الزام و زور داشته باشد؛ چیزی که از روی اجبار باشد، پایدار نخواهد بود.
رشیدی تصریح کرد: مسئله مهم بعد الگوی عملی بودن فعالان و مربیان قرآنی است اگر من به عنوان معلم قرآن رفتارم به گونهای نباشد که مردم را به سمت دین جذب کند به عنوان مثال یا اینکه قولی بدهم و به آن عمل نکنم؛ در نتیجه شاگردان من این گونه فکر میکنند که ما نیز در نهایت مانند معلم خود خواهیم شد. افراد مذهبی به ویژه مربیان و فعالان قرآنی ما ویترین دین در جامعه هستند و بسیاری از افراد که برای فهم خود از دین، کتاب نمیخوانند و تحقیق نمیکنند، از آنان الگوبرداری میکنند.
به روحیات جوانان توجه داشته باشیم
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه باید به روحیات جوانان توجه داشته باشیم و با توجه به شرایط روحی و روانی که یک جوان دارد او را به سمت فعالیتهای قرآنی جذب کنیم، گفت: جوانان روحیه کنجکاوی، حقیقتطلبی و آرمانگرایی دارند و این روحیه موجب میشود که به دانستن بیشتر و کشف زوایای پنهان حقیقت و معانی متون مختلف علاقهمند شوند.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم مفاهیم قرآنی را با زور به آنان تحمیل کنیم طبعاً در مقابل آن مقاومت میکنند؛ اما اگر از طریق طرح پرسش، اجازه دادن به جوان برای کشف مسئله و یافتن پاسخ پیش برویم، او نیز همراهی میکند. باید حس حقیقتطلبی، روحیه همکاری و تلاش را در جوانان بیشتر تحریک کنیم. تمایل به پویایی از ویژگیهای بارز جوانان است لذا اگر هر لحظه مسائل جدید قرآنی مطرح شود جوانان بیشتر به سمت محافل قرآنی جذب میشوند.
رشیدی با تأکید بر اینکه محصولات قرآنی باید تنوع داشته باشند؛ چرا که جوانان روحیه تنوعپذیری دارند، تصریح کرد: به عنوان مثال در قالب شعر و داستان مطالب قرآنی را ارائه کنیم و با روشهای متنوع، جذابیت ایجاد کنیم.
وی یادآور شد: بخشی از تشویقها در زمینه فعالیتهای قرآنی به اساتید، معلمان و نهادهایی که عهدهدار این مسئولیت هستند، بازمیگردد و بخش دیگر به فضا و شرایطی که جوانان در آن رشد میکنند؛ در صورتی که فضای غفلت و رخوت حاکم باشد نمیتوان انتظار داشت، جوانان جذب تدبر و تفکر در قرآن شوند.
اجرای برنامههای قرآنی به صورت منظم
رشیدی بر ضرورت اجرای برنامههای قرآنی به صورت منظم و زیبا تأکید کرد و گفت: افرادی که در این برنامهها شرکت میکنند باید هماهنگ باشند و این مسئله بسیار مهم است و در یک محیط آشفته نتیجه مطلوب حاصل نمیشود.
این پیشکسوت قرآنی فارس با تأکید بر اینکه نهادینه کردن قرآن و آموزههای آن در میان جوانان باید در سنین پایین و در همان کودکی آغاز شود، افزود: این مسئولیت را نهادهای آموزشی ما که داعیه پرورش و تربیت فرزندان ما را برعهده دارند در اختیار میگیرند؛ وزارتخانههایی چون آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری بایدبا سازماندهی یک برنامه مدون مبنی بر آموزش قرآن، مفاهیم قرآنی را در نسل جوان جامعه ترویج کنند. صدا و سیما، رسانهها و نهادهایی هم که این وظیفه را بر عهده گرفتهاند تنها به قرائتی رسمی و سنتی از قرآن اکتفا میکنند؛ این امر بستری را فراهم کرده است که جوانان ما از روی آوردن به قرآن و آموزههای اخلاقی و علمی آن رویگردان شوند.
وی تصریح کرد: ارائه آموزشهای جدید با محوریت علمی در مقاطع تحصیلی مختلف میتواند موجبات روی آوردن جوانان به قرآن را فراهم کند؛ همچنین اختیار و اراده فردی به آنان بیش از پیش این قشر مهم جامعه را مجذوب این کلام آسمانی میکند. در انتخاب مربی، معلم و استاد آموزش و مفسر این کتاب مقدس باید دقت نظر اساسی داشته باشیم تا با لغزش یا انحراف این آموزگاران این شائبه در جوانان ایجاد نشود که قرآنی که آموزگارانش این باشد، چگونه میتوان به اصل مفاهیم آن اعتماد و اطمینان داشت بنابراین میتوان با سازماندهی و تدوین یک برنامه علمی، قرآن را به عرصه عمومی جامعه برد و زمینه زیست اخلاقی و مدنی انسان را فراهم کرد.
به روز کردن روشهای آموزش قرآن
رشیدی با بیان اینکه برای سنین ابتدایی آموزش نقاشی با موضوع سورههای قرآنی، رنگآمیزی با موضوع آشنایی با پیامبران و امامان را داشته باشیم، افزود: بهنظر میرسد برای این امر لازم است شیوههای سنتی آموزشی را کنار بگذاریم. با توجه به پیشرفتهای به وجود آمده در عرصههای مختلف، آموزشهای ما نیز باید پیشرفتهتر و به روزتر باشد.
این فعال قرآنی با تأکید بر اینکه جذب کودکان، نوجوانان و جوانان به قرآن کریم مستلزم به روز کردن روشهای آموزشی است، گفت: برای کودکان بهتر است آموزش قرآن و مفاهیم آن از طریق آموزشهای تصویری باشد یعنی بیاییم قوه تصویرسازی کودک را طی آموزش فعال کنیم.
وی ادامه داد: در آموزش حفظ نیز، این شیوه که مربی آیه را قرائت کند و بچهها تکرار کنند دیگر جذابیتی برای بچهها ندارد روشهای به روزتر استفاده کنیم از جمله برای کودکان مهد و پیش دبستانی میتوان آموزش حفظ را با نمایش انجام داد که تأثیر آن بسیار بیشتر از روشهای سنتی است. دادن این آموزش همراه با شور و هیجان، تغییر صدا، استفاده از عروسکهای نمایشی تأثیر قابل توجهی دارد.
رشیدی برنامهسازی را از الگوهای موفق قرآنی راه دیگر جذب جوانان در فعالیتهای قرآنی دانست که از کودکان بخواهیم همسالان خویش را در دستیابی به موفقیتهای دینی، اخلاقی و علمی، راهنمایی و راز و رمز این موفقیت را به زبان آنان بیان کنند.
کلاسهای قرآن طولانی نشود
این مدرس دانشگاه بیان کرد: توجه به آموزش عربی در مدارس نه با هدف درک مفاهیم پیچیده حوزهای و نه به منظور مکالمه، بلکه به نحوی که پس از مدتی آموزش، دانشآموزان بتوانند به خوبی و روان قرآن را خوانده و با مفاهیم آن آشنا شوند. به طوری که درس عربی با گرایش فهم قرآن و متون ادعیه جایگزین عربی فعلی شود.
وی همچنین تأکید کرد: مطلب اساسی و پایهای اینکه برای جذب کودکان، نوجوانان و جوانان به برنامهها و فعالیتهای قرآنی باید از خانواده شروع کرد، والدین باید فرزندان خود را به حضور در کلاسهای قرآنی تشویق و مشوق خوبی برای آنها باشند. مربیان و اساتید قرآنی نیز برای جذب مخاطبان باید در تدریس خود دقت لازم را داشته باشند و با اخلاق خوب و روی خوش با قرآنآموزان خود برخورد کنند. نباید کلاسهای قرآنی زیاد طولانی شود. کلاسهای آموزش در جذب مخاطب قرآنی موارد بسیاری از جمله مکان، استاد و مربی، تشویق، ایجاد انگیزه، آسانگیری، جذابیت و … میتواند دخیل باشد.
رشیدی در پایان تشویق خردسالان، آشنایی مربی قرآن با روانشناسی و همچنین ساماندهی مؤسسات قرآنی را از عوامل مهم دیگر در افزایش مخاطبان قرآنی دانست.