تفسیر قرآن باید قابل فهم برای عوام و مورد پسند خواص باشد
حجت‌الاسلام قرائتی:
حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی در مراسم رونمایی سه اثر جدیدش گفت: تفسیر قرآن باید دو ویژگی داشته باشد؛ اول قابل فهم برای عموم و مورد پسند خواص. نباید تصور کرد هر چقدر پیچیده‌تر بیان یا نوشته شود بحث ما علمی‌تر است و از جهتی نیز خواص باید مباحث آن را بپذیرند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، نشست رونمایی از سه کتاب تازه منتشر شده «شرح قرآنی دعای مکارم الاخلاق»، «شناخت قرآن(گامی به سوی تفسیر)» و «اطلاعات و امنیت در قرآن و روایات» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، ۲۱ تیر با حضور جمعی از اندیشمندان و علاقه‌مندان برگزار شد.
حجت‌الاسلام قرائتی در این مراسم طی سخنانی بیان کرد: یک کسی از من پرسید، چطور خدا این همه به تو توفیق داده است؟ با یک مثال پاسخ دادم که ممکن است، طاووسی زیبا، روی یک دیوار خرابی بنشیند، اما این گذر طاووس بر روی دیوار خراب، قضا و قدر الهی است وگرنه چیزی در من نبوده است. شاید دلیل توفیق انس با قرآن در من، نیت پدران و مادران ما باشد. چون پدر و پدربزرگ من معلم قرآن بودند و خدا نیز به این واسطه دست ما را گرفت و اینگونه تقریباً تمام تألیفات من نیز حول قرآن است.
دست‌کم به پنجاه نوع تفسیر از قرآن نیاز داریم
صاحب کتاب تفسیر نور تصریح کرد: باید ۱۵۰ نوع مختلف تفسیر داشته باشیم که تاکنون چند نوع از این تفاسیر را نوشته‌ام. به طور نمونه می‌توانیم به آیات مربوط به حقوق اشاره کنیم. آقایان دکتر میرمحمد‌صادقی و دکتر جاویدی، از اساتید دانشگاه در یک دیداری به من گفتند دو هزار و ۶۰۰ نکته حقوقی در تفسیر نور شناسایی کردند.
این معلم قرآن گفت: در زمینه ساخت و ساز و نگرش قرآن به این مسئله هم کار زیادی صورت نداده‌ایم و این هم یکی از حوزه‌هایی است که جای کار دارد. در حالی در این زمینه احداث بنا، حرفی از قرآن برای گفتن نداریم که یک صدم از بودجه کشور خرج ساخت و ساز می‌شود و یک میلیون مهندس داریم؛ در نتیجه ما قرآن را نشناختیم. حتی حرف‌های کلمات قرآن هم نکته دارد و برای نمونه می‌توانید به آیه مربوط به وضو و مسح دست و پا مراجعه کنید تا ببینید چگونه حتی یک حرف در فهم آیه اهمیت دارد. امام صادق(ع) هم می‌فرمایند: قرآن، کتابی است که در هر صفحه، کلمه و حرفش نکته‌هایی وجود دارد و این سخن امام، اهمیت رجوع به قرآن را بیش از پیش نشان می‌دهد.
برای رجوع به قرآن نیازمند برنامه‌ریزی هستیم
این مفسر قرآن بیان کرد: برای اینکه به سراغ قرآن بروید، باید برنامه‌ریزی داشته باشید. برای نمونه هر کسی می‌تواند هر شب با خانواده چند دقیقه تفسیر قرآن بخواند. مردم جهان تشنه قرآن هستند و ما باید یکسری کار کلیدی در این زمینه انجام دهیم، مثلاً چند سال قبل آقای جبلی، رئیس فعلی سازمان صدا و سیما در بخش برون‌مرزی فعال بودند و آقای متوسل(مدیر مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن) با ایشان همکاری داشت که هر هفته چند صفحه از تفسیر نور را برای آقای جبلی می‌فرستاد و ایشان هم در بخش برون‌مرزی این نکات را به سی زبان ترجمه می‌کردند. نتیجه این کارها این شد که ۲۷ جزء قرآن به ۲۷ زبان ترجمه شد. ترجمه دیگر اجزاء را هم خبرگزاری ایکنا پیش ببرد.
وی خطاب به مسئولان و خبرنگاران ایکنا بیان کرد: شما در خبرگزاری قرآن خبرهای قرآنی را نقل می‌کنید، اما باید خودتان هم قرآنی شده و یک گام برای قرآن بردارید. کار صرف خبر برای شما اندک است و اگر من به جای شما در این موقعیت شغلی بودم، فعالیت‌های بیشتر و متفاوت‌تری داشتم. اما پیشنهاد می‌کنم یک حرکت جدید را آغاز کنید تا قرآن از مهجوریت خارج شود.
این مؤلف کتب قرآنی تصریح کرد: در کشور ما سه هزار پیش‌نماز در نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها حضور دارند که می‌توان از این ظرفیت برای تفسیر قرآن بهره برد. شما هم که در خبرگزاری هستید باید از این ظرفیت استفاده کنید و توجه کنید که کار خبرگزاری به منزله شغل نیست و نباید دل شما به این خوش باشد. شما باید خودتان تصمیم بگیرید یک کار قرآنی جدید انجام دهید و برای نمونه می‌توانید برنامه‌ای داشته باشید و هر شب به تفسیر قرآن بپردازید.
نذر کنید که هر روز برای قرآن وقت بگذارید
این مفسر قرآن بیان کرد: من در روز قیامت برای شما حجت هستم، چرا که تحصیلات آکادمیک ندارم، اما در حال حاضر برخی از کتاب‌های من در دانشگاه تدریس می‌شود. پس شما هم باید تصمیم بگیرید و حتی می‌توانید نذر کنید که حتماً باید در زمینه قرآن و تفسیر قدم بردارید. امروز در تهران اگر کسی بخواهد یک سیگار یا بیسکوییت تهیه کند از هر کجا که ایستاده می‌تواند پنجاه قدم بردارد و این‌ها را تهیه کند، اما آیا در زمینه تفسیر هم اینگونه است؟
تفسیر قرآن باید همه‌فهم باشد
قرائتی با اشاره به شرایط تفسیر تصریح کرد: تفسیر باید طوری باشد که همه مردم آن را بفهمند و نباید تصور کرد هر چقدر که پیچیده‌تر صحبت کنیم، بحث ما علمی‌تر است. یک زمان شهید مطهری در مورد تاریخ و فلسفه تاریخ بحث مفصل و پیچیده‌ای را مطرح می‌کرد. من به ایشان گفتم نیازی به این تکلف‌ها نیست و شما می‌توانید با ملاک قرار دادن داستان‌های قرآن اینطور بگویید که داستان‌های قرآن تاریخ است و از جایی که در پایان داستان خدا از عبارت «کذلک» استفاده می‌کند، فلسفه تاریخ می‌گوید و به همین سادگی می‌توان مطالب را مطرح کرد.
وی در پایان بیان کرد: شما در خبرگزاری قرآن می‌توانید کارهای قرآنی راه بیندازید، اما به شرط اینکه تصمیم بگیرید و عزم داشته باشید. البته باید توجه کنید که کار قرآنی و مهجوریت‌زدایی از قرآن با کار کارمندی شدنی نیست و باید بدانید در این کار پول و … هم وجود ندارد، بلکه باید خودتان مصمم باشید و مثلاً نذر کنید و مثلا بگویید هر روز باید یک کلمه از قرآن را یاد بگیرید. فراموش نکنید که قرآن شیرین است، اما مزه قرآن را نچشیدیم. اگر شما حاضر بودید مردانه کار کنید در خدمتتان هستم تا از سطح خبرگزاری بالاتر بروید. همچنین برای مهجوریت‌زدایی از قرآن، عوامل خبرگزاری را به ستاد تفسیر دعوت می‌کنم تا هم‌فکری داشته باشیم.