سوریه را بهتر بشناسیم

به گزارش ردنا (ادیان‌نیوز)، زیاد از سوریه گفته و نوشته می‌شود، ولی اغلب چشم‌انداز دقیقی از این کشور ندارند.

سوریه جامعه‌ای جوان تلقی می‌شود و بخش بزرگی از جمعیت آن را کودکان تشکیل می‌دهند. سوریه و لبنان در میان کشورهای خاورمیانه به گوناگونی مذاهب شهرت دارند.

رنگین کمان قومی و مذهبی در سوریه

قرار گرفتن سوریه در نقطه اتصال اروپای صنعتی و خاورمیانه نفت‌خیز و هم‌زیستی قوم‌ها و مذاهب مختلف در این کشور، موقعیتی بس ویژه به آن داده است.

سوریه در نقطه اتصال سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا واقع شده و این جایگاهی استراتژیک به آن بخشیده است. سوریه کشوری با گروه‌های نژادی و قومیت‌های گوناگون است و کردها بزرگترین اقلیت قومی آن هستند.

نظام و سیستم آموزشی سوریه

نظام آموزشی سوریه به دلیل حضور مسلط افسران در میان نخبگان کشور، آمیزه‌ای از آموزه‌های اسلامی، عثمانی و اروپایی است. خط و زبان مردم سوریه عربی است و کردی و ارمنی نیز از دیگر زبان‌ها به شمار می روند. در سوریه ۳۵ طایفه زندگی می‌کنند و کردها و عرب‌ها اکثریت سنی را تشکیل می‌دهند. عرب‌ها در همه نواحی سوریه زندگی می‌کنند اما اقلیت‌های قومی و مذهبی این کشور معمولا در یک یا دو ناحیه متمرکز شده‌ و بسیار مقید و وفادار به فرهنگ و مناسبات اجتماعی و رفتاری خود هستند.

شش درصد از جمعیت سوریه را علوی‌ها (نصیریون) تشکیل می‌دهند. بخش بزرگی از افسران نظامی و قدرتمداران و همچنین خانواده اسد در این تعلق مذهبی ریشه دارند.

حکومت سوریه برای این کشور که محل سکونت اقوام و گروه های زبانی مختلف است تنها یک هویت می‌شناسد و آن هویت عربی است.

کرمان‌گونه

سوریه کمی بیش از پهناورترین استان ایران یعنی کرمان است. ۱۸۵۰۰۰ در برابر ۱۸۳۰۰۰ کیلومتر مربع؛

تهران‌گونه

جمعیتش بیش از مجموع نفوس استان های تهران و اصفهان است. بیش از ۱۷ میلیون تن. ولی کمتر از نصف آنان زیر نظر حکومت دمشق اند، بقیه آواره اند؛

بافت مذهبی سوریه

نزدیک ۷۴ درصد جمعیت سوریه به مسلمانان سنی تعلق دارد. طیف دیگری از مسلمانان این کشور را علوی‌ها، شیعیان دوازده امامی و اسماعیلیان با مجموع ۱۲ درصد تشکیل می‌دهند که سهم علویان ۶ درصد، دوازده امامی‌ها ۵ درصد و اسماعیلیان حدود یک درصد است. ۱۰ درصد جمعیت سوریه نیز مسیحی هستند و بقیه جمعیت شامل دروزیان و یزیدیان می شود. مسلمانان شیعه بیشتر در شهرهای دمشق، حلب و روستاهای اطراف حمص ساکن‌اند.

۸۹ درصد مردم سوریه عرب هستند و بزرگترین اقلیت قومی در این کشور را کردها با رقمی حدود ۶ درصد جمعیت تشکیل می‌دهند. در سوریه دست‌کم یک میلیون آواره عراقی و پانصد هزار فلسطینی نیز زندگی می‌کنند که همراه با کردها حدود ۹ درصد کل جمعیت را شامل می‌شوند.

بنابراین ۷۴٪ سوری‌ها را مسلمانان سنی، ۱۰٪ تا ۱۳٪ علوی و شیعه(اثنی عشری و اسماعیلی)، ۱۰٪ مسیحی سریانی و ۳٪ دروز هستند. حدود ۷۰٪ عرب زبان و بقیه کرد (کرمانج)، سریانی‌، ارمنی ترک‌، چرکس‌ و یهودی‌اند(عبری زبانند)؛

رودها و دریاچه‌ها

سوریه‌ نسبت به سایر کشورهای عرب خاورمیانه و حتی کل کشورهای عرب از دیدگاه منابع آبی غنی‌تر است. فرات، العاصی، الخابور، جغجغ ، البلیخ ، رودبزرگ شمالی، الاعوج، رودبزرگ جنوبی ، عفرین ، ساجور، السیرانی ، بانیاس، دجله قویق و العروس و…سوریه را مشروب می‌سازند.‌

در عین حال دریاچه‌های بحیره الاسد، قطنیه ،  المزیریب و البعث، نیسان، دریاچه تشرین ، الطیبه ، الخاتونیه،  مسعده ، بلوران ، دریاچه‌های هفت‌گانه در لاذقیه و دریاچه‌های زرزر و الرستن و…سوریه را نسبت به کشورهای عرب جنوب خلیج فارس در موقعیت بس ممتازتر اکوسیستمی قرار داده است؛

کرانه دریایی

سوریه دارای کرانه‌های دریایی ممتاز دریایی در مدیترانه باختری است. بنادر لاذقیه، طرطوس، بانیاس، ارواد، جبهه و…دارای بهترین موقعیت برای گردشگری و بازرگانی هستند؛

منابع نفت و گاز

برپایه تخمین اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ذخایر اثبات شده نفت سوریه تا ۲۰۱۵ دو میلیارد و پانصد میلیون بشکه و ذخایر گاز طبیعی این کشور ۵/۸ تریلیون متر مکعب بوده است. این بدان معنی است که دمشق نه تنها نیازی به واردات انرژی ندارد، بلکه خواهد توانست بخش خوبی از بازار نفت و گاز جهان را در دست بگیرد؛

صنعت گردشگری

دمشق کهن‌ترین پایتخت جهان شناخته می‌شود. ‌علاوه بر این سوریه در شمار ۱۲ کشور نخست دارای بیشترین اثر تاریخی است. ضمن این که نظام سیاسی سوریه به دلیل سکولار بودن محدودیتی در پذیرش گردشگران خارجی ندارد. سواحل مدیترانه ای، تنوع فرهنگی و خوراکی و طبیعی، سوریه را به یکی از بهترین مقصدهای گردشگری تبدیل کرده است؛

وضعیت فقر

با این همه دارایی و ثروت طبیعی، اقتصاد سوریه با وجود یک دهه جنگ، فساد گسترده ،‌ تحریم های آمریکا و اروپا و نیز بحران کمرشکن اقتصادی همسایه اش لبنان، در سراشیبی سقوط بیشتر قرار گرفته است. چنان‌که حداقل درآمد ماهانه ۷۱٬۵۱۵ پوند سوریه تقریبا معادل۲۲ دلار است.

در واقع حدود۸۰٪ مردم سوریه در فقر زندگی می‌کنند و ۶۰٪ نیز فاقد امنیت در تأمین مواد غذایی خود هستند. این شوم‌ترین وضعیت مردم در تاریخ معاصر سوریه است.

منابع:

یادداشت «سوریه را بشناسید» از مهدی نصیری/کانال تلگرامی نصیری۴۲

رنگین کمان قومی و مذهبی در سوریه/ دویچه‌وله

فرآوری: محمد پناه زاده