تطبیق با قوانین شریعت| بزرگ‌ترین مشکل فین‌تک‌های اسلامی در اندونزی

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، صنعت فین‌تک‌های اسلامی در اندونزی یکی از رقابتی‌ترین و پویاترین صنعت‌های منطقه آسه‌آن است که ظهور چهار تک شاخ (شرکت با ارزش بیش از یک میلیارد دلار) تأییدی بر آن است.

علی‌رغم این‌که صنعت فین‌تک در اندونزی صنعتی نوپا به شمار می‌رود؛ اما ۲۰ درصد از سهم کل شرکت‌های فین‌تک آسیای جنوب شرقی است و انتظار می‌رود این شرکت‌های فین‌‌تک در پنج سال آینده ۸,۶ میلیارد دلار درآمد کسب کنند.

در اندونزی، فین‌تک به دو دسته تقسیم می‌شو‌د که عبارت است از فین‌تک متعارف و فین‌تک شرعی (اسلامی). رشد فین‌تک اسلامی در اندونزی ادامه‌دار و رو به گسترش است؛ البته با سرعت کمتری نسبت به فین تک معمولی.

یک پلتفرم خدمات بانکی و مالی، مجموعه‌ای تحقیقاتی را راه‌اندازی کرده است تا بفهمد مردم درباره روندهای کلیدی توسعه خدمات مالی چگونه فکر می‌کنند. در ویرایش سوم این پلتفرم، این شرکت یک نظرسنجی جهانی از ۲۰۰۰ عضو جامعه مسلمان، عمدتاً از نسل‌های جوان‌تر و نوجوانان انجام داد تا درک بهتری از معنای تأمین مالی اسلامی برای آنها و انتظاراتشان از این بخش داشته باشد.

خبر خوب این است که طبق این نظرسنجی، پذیرش فناوری‌های دیجیتال می‌تواند به بهبود شمول مالی در سراسر اندونزی کمک و در عین حال بازار مالی اسلامی این کشور را نیز تقویت کند.

علاوه بر این، تأمین مالی اسلامی، یکی از سریع‌ترین صنایع مالی در حال رشد است که همچنان از نظر اندازه و نفوذ بسیار فراتر از خاورمیانه، به کشورهای مسلمان در آسیا و آفریقا و همچنین بخش‌هایی از اروپا و فراتر از آن، گسترش می‌یابد. کل دارایی‌ها حوزه فین‌‌تک به عنوان یک بخش مهم از تأمین مالی از ۲ تریلیون دلار آمریکا فراتر رفته است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۳ به ۳,۸ تریلیون دلار برسد.

آگاهی بیشتر از امور تأمین مالی اسلامی، همراه با بهبود ساختارهای قانونی و نظارتی در بسیاری از بازارها، به رشد این بخش کمک می‌کند. تا به امروز، بازار تأمین مالی اسلامی اندونزی برای رقابت با بخش خدمات مالی متعارف این کشور تلاش کرده است.

جمعیت بالا؛ دلیل رشد فین‌تک اسلامی

OpenGov Asia در مقاله‌ای گزارش داد که رئیس انجمن سرمایه‌گذاری مشترک فین‌تک اندونزی (AFPI) گفته است که خدمات فین‌تک شرعی به سرعت در حال رشد بوده و اندونزی بازاری با رشد قابل توجه است.

در بخش دیگری از این گزارش آمده که وی احساس می‌کند که پتانسیل بزرگ بازار فین‌تک شرعی در اندونزی به دلیل جمعیت زیاد مسلمانان و ارزش‌های جذاب آن است. داده‌ها نشان می‌دهد که مسلمانان این کشور از ۲۰۹,۱۲ میلیون نفر در سال ۲۰۱۰ به ۲۲۹.۶۲ میلیون در سال گذشته (۲۰۲۱) افزایش یافته است.

علاوه بر این، رشد فین‌تک اسلامی در کشور از سوی نسل هزاره‌ها (متولدین ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ میلادی) هدایت می‌شود. سهم وام‌گیرندگان ۲۱ تا ۳۰ ساله به ۴۷ درصد از کل وام‌گیرندگان در بخش فین‌تک اسلامی می‌رسد. سهم افراد در سنین ۳۱ تا ۴۰ نیز به ۳۶ درصد رسید و ۱۲ درصد باقیمانده در گروه سنی ۴۱ تا ۵۰ سال یا نسل X بودند.

انجمن سرمایه‌گذاری مشترک فین‌تک اندونزی معتقد است که علاقه بسیار زیادی به طرح‌های تأمین مالی اسلامی در این کشور وجود دارد. بر اساس گزارش وضعیت اقتصاد جهانی اسلامی، مصرف و صادرات محصولات حلال اندونزی در سال ۲۰۱۷ به ترتیب ۳,۶ درصد و ۱۹.۲ درصد افزایش یافته است.

به گفته یکی از اقتصاددانان ارشد بانک توسعه اسلامی؛ فین‌تک شرعی با قابلیت‌های فناوری می‌تواند به رشد خدمات تأمین مالی ـ اسلامی کمک کند. دیجیتالی‌شدن نیز در طول همه‌گیری کووید-۱۹، در بخش‌های مختلف از جمله خدمات تأمین مالی، گسترده‌تر شده است. تأمین مالی اسلامی ۸,۶۹ درصد از کل صنعت تأمین مالی در سال ۲۰۱۹ را به خود اختصاص داده است.

بزرگترین چالش فین تک‌اسلامی در اندونزی

انطباق با قوانین اسلامی همچنان چالشی برای شرکت‌های فین‌تک شریعت اندونزی است. علی‌رغم رشد تصاعدی این شرکت‌ها در اندونزی، تنها ۹ شرکت از ۱۶۵ شرکت فین‌تک ثبت‌شده در دولت با شریعت سازگار هستند.

دولت اندونزی با ایجاد کمیته ملی مالیه (Komite Nasional Keuangan Syariah) موسوم به KNKS، که ریاست آن بر عهده رئیس جمهور و معاون رئیس جمهور اندونزی است، تلاش کرده به این موضوع رسیدگی کند. مسئولیت اصلی KNKS سرمایه‌گذاری در شرکت‌های فین‌تک مطابق با شریعت و افزایش نرخ انطباق آنها با شریعت اسلامی و قوانین مالی اندونزی است.

با این وجود، با شروع همه‌گیری کووید-۱۹، بودجه KNKS نزدیک به ۶۰ درصد کاهش یافت. این به طور قابل توجهی تلاش‌های دولت اندونزی برای گسترش فین‌تک مبتنی بر شریعت را در کشور مختل کرد. با این وجود، آینده شرکت‌های فین‌تک اسلامی در اندونزی روشن است. بازار بزرگ اندونزی، جمعیت مسلمان رو به رشد و سرمایه‌گذاری دولتی تقریباً این بخش را از مشکلات این همه‌گیری عبور خواهد داد.