نقش فینتک و بانکداری باز در رشد تأمین مالی اسلامی بریتانیا
پذیرش فزاینده بانکداری باز در نظام تأمین مالی اسلامی طیف وسیعی از منافع را برای این بخش به ارمغان میآورد و این در کنار رشد فینتک در نظام تأمین مالی اسلامی میتواند تا حد زیادی این نوع نظام مالی را از رخوت فعلی در بریتانیا در بیاورد.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در پایان سال گذشته، نظام تأمین مالی اسلامی مستقر در بریتانیا داراییهای کل ۵,۷ میلیارد پوندی داشتند که کمتر از ۰.۱ درصد از داراییهای داخلی را شامل میشد. در سطح جهانی، بانکهای بریتانیا نزدیک به ۰.۵ درصد از کل داراییهای بانکداری اسلامی را در اختیار دارند.
بر اساس آخرین گزارش S&P Global Ratings، تأمین مالی اسلامی در بریتانیا هنوز در حال کسب تجربه است و بعید به نظر میرسد که سرمایهگذاری اسلامی طی چند سال آینده در صنعت خدمات مالی بریتانیا نفوذ قابل توجهی داشته باشد.
تا زمانی که صنعت تأمین مالی اسلامی در مقایسه با راهکارهای متعارف بانکداری و فراتر از انطباق با اصول شرعی، «ارزش افزوده اقتصادی واقعی» را نشان ندهد، نفوذ بیشتری نخواهد داشت.
عملکرد خاموش تأمین مالی اسلامی
محمد داماک، مدیر ارشد و رئیس جهانی بخش تأمین مالی اسلامی S&P، به فینتک تایمز گفت: تأمین مالی اسلامی هنوز بخش نوپایی در بریتانیاست. مجموع داراییهای بانکهای اسلامی در بریتانیا در پایان سال ۲۰۲۱ کمتر از ۰,۱ درصد از داراییهای بانکی را تشکیل میداد و علیرغم اینکه تعداد زیادی صکوک برای صدور در بریتانیا ثبت شده بود، اما تنها سه صکوک صادر شد.
S&P در گزارش خود معتقد است که بخش فینتک میتواند از طریق اضافه کردن ارزش افزوده اقتصادی به رشد تأمین مالی اسلامی کمک کند.
داماک توضیح میدهد: فینتک میتواند امکان سادهسازی فرآیند صدور صکوک را از طریق پلتفرمهایی برای صدور صکوک دیجیتال فراهم کند. همچنین، فینتک میتواند بازار را برای ناشران صکوک و سرمایهگذاران کوچکتر باز کند، زیرا ورود برای هر دو گروه به بازار تأمین مالی اسلامی مشکل است.
وی افزود: فینتک اسلامی همچنین میتواند با باز کردن قفل دسترسی به محصولات مختلف پسانداز و تأمین مالی برای خردهفروشیها و شرکتهای کوچک و متوسط به شیوهای مقرون به صرفهتر کمک کند. ما معتقدیم که حضور مشتریان مسلمان جوان و آگاه از فناوری میتواند فرصتهای رشدی را به همراه داشته باشد.
تأمین مالی اسلامی و مفهوم بانکداری باز (Open Banking)
تحقیقات جداگانهای توسط IslamicMarkets.com نشان میدهد که بیشتر متخصصان برجسته مالی اسلامی انتظار دارند این بخش به سرعت به سمت استفاده بیشتر از بانکداری باز (در بانکداری باز، خدمات بانکی دیگر محدود به شعبهها نمیشوند و به مدد توسعه فناوری اطلاعات، پلتفرمهای مناسبتری برای آن تعریف میشوند) طی سه سال آینده حرکت کند.
مطالعه آگوست ۲۰۲۲ این وبسایت با ۳۴۶ متخصص برجسته مالی اسلامی مشخص کرد که ۹۰ درصد از کارشناسان تأمین مالی اسلامی معتقدند پذیرش بانکداری باز توسط مؤسسات مالی، دولتها، فینتکها و سایر ذینفعان تا سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت و تقریباً از هر پنج نفر، دو نفر انتظار افزایش قابل توجهی به دلیل قبول کردن نظام بانکداری باز دارند.
رشد بانکداری باز در این بخش تا حدی ناشی از مقررات بیشتر و بهتر خواهد بود و به معنای استفاده بیشتر از نوآوریهای فینتک در امور مالی اسلامی مانند وقف، زکات و صدقه خواهد بود.
متخصصان مالی اسلامی که در این تحقیق از آنها سؤال شد بر این باورند که مزیت کلیدی بانکداری باز در این صنعت، پاسخگویی به تقاضای بیشتر از سوی مشتریان و ارائه انتخاب بیشتر با توانایی بانکها برای ارائه محصولات نوآورانهتر است.
از دیگر مزایای آن میتوان به مدیریت هزینههای فزاینده راهاندازی خدمات دیجیتال جدید در توسعه استراتژیهایی برای کسب درآمد از دادههای مشتری با هدف تولید جریانهای درآمدی جدید اشاره کرد. رشد بانکداری باز همچنین مؤسسات را قادر میسازد تا الزامات نظارتی را برای ارائه شفافیت بیشتر در گزارش دادههای مرتبط به فعالیتها به کار گرفته شود.
ارسلان احمد، رئیس مجمع جهانی تأمین مالی اسلامی ۲۰۲۲ میگوید: پذیرش فزاینده بانکداری باز در نظام تأمین مالی اسلامی طیف وسیعی از منافع را برای این بخش به ارمغان میآورد و تحقیقات نشان میدهد که متخصصان تأمین مالی اسلامی در انتظار تحولات سریع در این بخش در سه سال آینده هستند.
نیاز آشکار به مقررات بیشتر و بهتر در مورد بانکداری باز و تأمین مالی باز در امور مالی اسلامی وجود دارد و این مورد توسط متخصصان تأمین مالی اسلامی که انتظار پیشرفت قوی را دارند به رسمیت شناخته شده است.