آرمانشهرگرایی و اتوپیا از مفاهیمی است که با تولد اندیشه در آدمی همزاد شده و اندیشمندان بسیاری به تدوین آن و بیان عصر طلایی و مطلوب خویش پرداختهاند. از این میان، «اتوپیای تامسمور» جایگاه ویژهای دارد؛ زیرا از عصر رنسانس، نخستین اتوپیای ترسیم شده به شمار میرود که از اومانیسم تأثیر بسزایی پذیرفته و به بیشتر عرصههای زندگی بشری از جمله اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و توجه کرده است.
این نوشتار به نقد معیارهای ارزشی اتوپیای تامسمور دربارۀ کرامت انسانی میپردازد، با این بیان که اگرچه اتوپیای تامسمور در پی ارائه الگویی برای کرامت انسانی است، ولی به واقع نهتنها نتوانسته است چنین رسالتی را به نیکی انجام دهد، بلکه با تصویری نادرست از حقیقت انسانی او را در قفسی ذهنی پناه داده است و لذا میتوان به این واقعیت رسید که آرمانشهری که زاییدۀ عقل و تفکر بشری است، نمیتواند الگویی مناسب برای کرامت انسانی بهشمار آید و تنها آموزههای وحیانی میتوانند الگویی مناسب در قالب آرمانشهر مهدوی دغدغههای بشری و کرامت انسانی پاسخ گویند.
کلیدواژه : تامس مور ،اتوپیا ،مهدویت ،عدالت ،توتالیتاریسم