حجت‌الاسلام بی آزار شیرازی تقریب علمی و نظری را در آثارش مشخص کرده است

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، مراسم روز پژوهش و نکوداشت حجت‌الاسلام بی آزار شیرازی، از پیشکسوتان تقریب روز سه‌شنبه ۲۲ آذرماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب و عباس صالحی، مدیر موسسه فرهنگی و مطبوعاتی اطلاعات در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد.

در ابتدای این برنامه عثمان یوسفی سرپرست واحد سنندج دانشگاه مذاهب بیان کرد: شخصیت بی‌آزار برای همه شناخته شده است و نه فقط در مرزها که در فرامرزها نیز ابعاد شخصیتی او شناخته شده است. یکی از دغدغه‌های اصلی بشر، حقیقت‌یابی است که با مسیر پژوهش و تحقیق میسر می‌َشود و برای ایمان و باور مطلوب انسانها به اسلام و تحققدین اسلام و برای دغدغه شخصی‌اش پژوهش کرد و برای تقریب و وحدت تلاش کرد.

یوسفی با اشاره به التزام عملی تقریب در آثار بی‌آزار اظهار کرد: بی آزار تقریب علمی و نظری را در آثار خود مشخص کرده و صرفا به علم تقریب و قرآن نپرداخته است بلکه هدف مطلوبش مشخص کردن و شناساندن سیره پیامبر و امامان در حوزه تقریب نیز بوده است.

او با اشاره به ویژگی ژرف‌نگری و واقع بینی حجت‌الاسلام بی‌آزار ادامه داد: امانت‌داری ویژگی دیگر آثار پژوهشی بی‌آزار است و زبان و ادبیات او با وجود دربر گرفتن مباحث عمیق علمی بسیار ساده و عوام‌پسند است. بسیاری از افراد تقریب و وحدت را به عنوان یک مصلحت در نظر گرفتند اما حجت‌الاسلام بی‌آزار بدون اینکه به دنبال مصلحت‌طلبی باشد عمده پژوهش‌های خود را در زمینه تقریب انجام داده است.

یوسفی بیان کرد: کسانی که برای نام و نشان می‌نویسند در همان حد نام و نشان باقی‌ می‌مانند ولی آثار حجت‌الاسلام بی‌آزار بر دل‌ها حک شده است. او در انتها به صاحب سبکی حجت‌الاسلام بی‌آزار در حوزه تقریب اشاره کرد و گفت: تلفیق رویکرد حوزوی و دانشگاهی ویژگی دیگر آثار بی‌آزار است و او در حوزه تقریب شاگردان زیادی تربیت کرده است.

در ادامه این برنامه حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی درباره بی‌آزار اظهار کرد: او کسی است که یافته‌ها و تحقیقات علمی خود را در خدمت جامعه قرار داده و  کثرت تحقیقات او در حوزه قرآن بوده و برکت تحصیلی و علمی خود را از معطوف به قرآن بودن گرفته است.

واعظی گفت: پژوهش و مطالعات علمی و اسلامی بعد از انقلاب اسلامی رشد قابل توجهی در ایران داشته و ما اکنون یک درصد از جمعیت جهان ولی ۲ درصد از تولید علم جهان را داریم. این همه گستردگی رشته‌ها و شاخه‌های دانشگاهی و مجلات علمی-پژوهشی زیادی که منتشر می‌شود، نشان از رشد علم در شاخه‌های مختلف است.

او افزود: در کنار این رشد علمی در عرصه پژوهش نواقصی هم وجود دارد. مثلا یکی از ضعف‌ها، ضعف فرآوری پژوهش است. یعنی حاصل پژوهش را به شکل مکتوب نشر می‌دهیم اما پژوهش باید فرآوری شود. یعنی باید بتوانیم عصاره آن پژوهش را از رسانه‌ها منتشر کنیم. یا خروجی راهبردی و کاربردی از آن پژوهش بگیریم.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی در ادامه بیان کرد: هدف دیگری که در پژوهش کشور مشاهده می‌شود بازنمایی رسانه‌ای پژوهش‌ها در ورای مرزهاست که در کشور ما این مساله محدود است و ما بسیاری از پژوهش‌ها را در حصار داخل کشور حبس می‌کنیم.

او به داشتن دو پیشران در مطالعات اسلامی اشاره کرد و گفت: مطالعات تطبیقی و مطالعات تقریبی دو پیشرانی هستند که می‌توانیم در حوزه مطالعات اسلامی داشته و موجب رشد آن شویم.

واعظی از مطالعات تطبیقی به عنوان پیشران اول نام برد و افزود: مطالعات تطبیقی یعنی فلسفه اسلامی، فقه اسلامی و … را آنگونه که هست نشان دهیم درحالی که اگر بتوانیم در کنار عطف توجه به شاخه‌های علوم اسلامی آنگونه که هست به شاخه‌های علوم اسلامی آنگونه که می‌تواند باشد توجه کنیم راهبرد ما تغییر کرده و موجب توسعه می‌شود.

او در ادامه مطالعات تقریبی را پیشران دوم در حوزه مطالعات اسلامی دانست و اظهار کرد: تفاوت مطالعات تطبیقی و تقریبی در این است که در مطالعات تطبیقی گاه غیریت‌سازی، متمایزسازی و  مرزبندی فکری بین خودمان و دیگران موضوعیت و اصالت پیدا می‌کند. در مطالعات تطبیقی چالش با غیر و نگاه انتقادی و رخنه کردن در افکار رقیب اصالت و موضوعیت پیدا می‌کند اما در مطالعات تقریبی کاستن از چالش‌ها، کاستن از غیریت‌ها برجسته می‌شود.

او افزود: اگر مطالعات تمدن اسلامی کلان‌پروژه ما در امر تقریب شود بسترساز بسیاری از دغدغه‌های مشترک خواهد شد. اساسا عطف توجه به تمدن اسلامی بسیار پربرکت خواهد بود. قریب دویست سال است در جهان اسلام با چالش سنت و مدرنیسم مواجه هستیم و اینجا راه حل‌های عدیده ارائه شده است. بهترین راه حل خروج از چالش سنت و مدرنیته مسئله احداث تمدن نوین اسلامی است که اگر جامعه اسلامی به این سمت برود که بر اساس اصالت‌های ایمانی تمدن نوینی را پایه‌ریزی کند، دریایی از مباحث و دغدغه‌های مشترک برای ما باز می‌شود. بنابراین مطالعات تقریبی اگر به سمت دغدغه‌های مشترک سمت و سو پیدا کند مجال رشد و پویایی پیدا می‌کند.

در پایان این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین بی‌آزار شیرازی سخنرانی کرد و گفت: اکنون تقریب آنقدر توسعه پیدا کرده است که در دانشگاه ادیان و مذاهب رشته دکتری تقریب تاسیس شده است. پیامبر اسلام دو معجزه داشتند یکی قرآن کریم است که با تحدی است و یکی وحدت میان قلب‌ها که آن هم در قرآن مورد تحدی قرار گرفته و خداوند می‌گوید اگر همه ثروت جهان را خرج می‌کردی بین اینها الفت برقرار کنی نمی‌توانستی ولی خداوند میان اینها الفت برقرار کرد.

وی با اشاره به اینکه در زمان پیامبر(ص) الفت ابتدا در میان عرب‌ها و بعد میان امت‌های گوناگون برقرار شد افزود: بیشترین خدمت را به اسلام و قرآن غیر عرب‌ها کردند. این همه کتاب‌های عمیقی که درباره اسلام و قرآن توسط غیر عرب‌ها نوشته شده نمی‌تواند با اعمال زور و اجبار باشد بلکه از صمیم قلب تدوین شده و بسیاری از اینها کتاب‌های درسی حوزه‌هاست. اولین گام در راه وحدت این است که با هم جمع شویم. تقریب مهمترین گام است یعنی نفس اجتماع باعث می‌شود بسیاری از سوء تفاهمات کنار برود.

بی‌آزار شیرازی گفت: به عنوان مثال ما فکر می‌کنیم اهل سنت به اهل بیت(ع) علاقه ندارند ولی علاقه آنها نسبت به اهل بیت خیلی زیاد است. اختلافات ما با یکدیگر بسیار اندک است و به اعتقاد یکی از اندیشمندان اهل سنت فقط در هفده مسئله شیعیان نظریه منفرد دارند ولی در بقیه مطالب با مذاهب اهل سنت مشترک هستند.

او در انتها اظهار کرد: ما باید با این همه مشترکاتی که داریم روز به روز بیشتر در راه تقریب گام برداریم و مایه خوشبختی است که بر اثر سخنان امام (ره) و مقام معظم رهبری، تقریب موفق شده گام‌های فراوانی بردارد.