دکتر مصطفی ملکیان: آزادگی تعبیر دیگری از آزادی شخصی، درونی و روحی و معنوی است.

به گزارش ردنا (ادیان‌نیوز)، دکتر مصطفی ملکیان در بخشی از کتاب «در رهگذر باد و نگهبان لاله» با عنوان آزادگی و انسان معنوی آورده است: انسان معنوی فقط در برابر حق تسلیم است و در برابر هیچ چیز جز حق سر فرو نمی آورد. و این حق، از نظر یک انسان معنوی، چه خدای متشخص انسان‌وار باشد، چه خدای متشخص ناانسان‌وار، چه خدای نامتشخص و هر چیز دیگری، به هر تقدیر، دو ویژگی دارد:

اولا : به یک معنا ، امری است که با درون و شخص آدمی پیوندی ناگسستنی دارد و یکسره بیرونی و بیهوده نیست.

ثانیاً امری جدا از انسان و انسانیت نیست. انسان معنوی با تسلیم شدن به حق تسلیم چیزی شده است که هم در حاق هستی و ژرفترین لایه‌ی وجود خود با آن یگانگی دارد و هم از “خودِ” محدود ِانسانی ِ او فراتر است.

تسلیم مطلق به چنین چیزی لازمه‌اش این است که آدمی تسلیم هر موجودی که به کلی بیرون از او و نهایتاً در حد خود اوست نشود. خواه آن موجود نیروهای طبیعت باشد؛ خواه عقاید یا احساسات و عواطف یا نیازها و خواسته‌های هوس‌کارانه خود، خواه القائات و تلقینات جامعه یا افکار عمومی و خواه ابلیس و یا شیطان یا هر چیز دیگر. در واقع تسلیم مطلق به حق چیزی نیست جز عصیان و سرکشی نسبت به هر چیز دیگر.

انسان معنوی فقط در یک مورد از آزادی خود دست می‌شوید، آن هم در برابر حق است. اگر چه در اینجا نیز فقط به ظاهر از آزادی خود دست شسته است زیرا حق در واقع امری یکسره مغایر و بیگانه با خود واقعی او نیست. اگر بتوان گفت که انسان معنوی اصلا آزادی خود را قربانی می‌کند ، باید گفت که قربان‌گاه آزادی او فقط پیشگاه حق است و بس و این است معنای “آزادگی”.

آزادگی معنوی انسان دقیقا به این معنا است که چنین انسانی به وجود و حیات نگرشی دارد مستقل از نیروهایی که بناچار بر او اعمال بشوند؛ خواه آن نیروها از ناحیه‌ی فرا طبیعی باشد، خواه از جانب ابتلائات و حوادث زندگی، خواه از سوی جامعه و افکار عمومی‌ای که همیشه هم بر حق نیستند و خواه از طرف هوی و هوس‌های نفسانی خودِ او. در واقع آزادگی تعبیر دیگری از آزادی شخصی، درونی، و روحی و معنوی است.

منبع: بخشی از کتاب در «رهگذر باد و نگهبان لاله»