معرفی کتاب “سکولاریسم، از ظهور تا سقوط”

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، چاپ دوم کتاب «سکولاریسم، از ظهور تا سقوط» با ترجمه سید رحیم راستی تبار، سید محمدحسین صالحی و رحمت الله رضایی که به همت پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۴۳۵ صفحه منتشر شد.

تجربه جدایی دین از زندگی (سکولاریسم) در تمدن مدرن امروز، به مثابه تجربه بشری، موافقان و مخالفانی در غرب داشته است. آنچه از این تجربه در ایران امروز بسط و بازتاب یافته است، بیشتر صدای موافق و آن هم موافقان خاص بوده و تاکنون روایت‌های جامعه از فرایند سکولاریزاسیون و شکل گیری سکولاریسم تاریخ حضور و غیبت دین در زندگی غرب، ترجمه و تفسیر پیدا نکرده است.

آنچه در این مجموعه مقالات گردآمده، توصیفی از چیستی سکولاریسم و وضعیت سکولاریزاسیون در دنیای معاصر است تا در یک گام پیشینه معنایی، ریشه‌های اجتماعی و اصول سکولاریسم و همینطور فرایند تاریخی، شاخص‌ها و مظاهر سکولاریزاسیون در غرب را معلوم کند و در گامی دیگر ماهیت سکولاریسم و فرایند سکولاریزاسیون در دنیای اسلام را روشن کرده و آن گاه در گام نهایی تنگناهای سکولاریسم، چالش‌های سکولاریسم در دین و زندگی و بالاخره زوال آن در دنیای کنونی را آشکار سازد.

این اثر در تنقیح تلقی از واقعیت و وضعیت سکولاریسم در غرب از یک سو، تبیین چالش‌های نئوسکولاریسم در جامعه امروز مدرن از سوی دیگر، و ایجاد افق‌های جدید انتقادی از سکولاریسم و سکولاریزاسیون در جهان معاصر، سودمند بوده، زمینه را در جهت شناخت و نقد سکولاریسم کنونی و سکولاریسمی که ممکن است در آینده در انتظار ما باشند، فراهم می‌سازد.

ساختار اثر

کتاب حاضر در سه بخش و ۱۲ فصل تألیف شده است؛ بخش اول شامل مقالاتی است که از یک سو به پیشینه معنایی، ریشه‌های اجتماعی، بنیانگذاران، اصول سکولاریسم و تفاوت سکولاریسم معروف است و از سوی دیگر به فرایند تاریخی، علل، شاخص‌ها و مظاهر «سکولاریزاسیون» و «لائیسیته» در غرب و رابطه مسیحیت با این فرآیند می‌پردازد. شیوه‌ها و رویکردهای جدید در سکولاریسم غربی نیز در همین بخش مورد توجه قرار خواهد گرفت.

در بخش دوم که شامل سه مقاله است، به وضعیت سکولاریسم و سکولاریزاسیون در دنیای اسلام، اشاره شده است. در این سه مقاله به معنا و نحوه ظهور سکولاریسم عربی در تاریخ اسلام و تلقی‌های متعدد از سکولاریسم در جهان عرب و در میان تجددگرایان اسلامی پرداخته می‌شود.

در بخش سوم و پایانی این اثر که شامل مقالاتی انتقادی است، تنگناهای سکولاریسم، چالش‌های سکولاریسم، عقب‌نشینی سکولاریسم در نسبت میان دین و سیاست، و بالاخره زوال سکولاریسم در دنیای کنونی (جهان غرب و جهان اسلام) مورد بررسی قرار می‌گیرد.