هادی سروش: آتش زدن قرآن مصداق آزادی بیان نیست
حجت الاسلام والمسلمین هادی سروش گفت: گفتمان ما بر اساس آزادی بیان است. اما آتش زدن قرآن فعل و رفتار خشونت بار است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، استاد هادی سروش در گفت وگو جدیدش با طرح این پرسش که آیا اموری که در دیدگاه بعضی از ادیان مقدس است، در دیگر ادیان مقدس نیست؟ آیا اجازه داریم به حریم مقدسات وارد شویم و به آن مقدسات اهانت کنیم؟ افزود: «این نیاز به بررسی دارد. می‌شود نظریه‌پردازی هم کرد. ما که مسلمانیم دیدگاه خودمان را می‌‌گوییم و دیدگاه ما براساس آیات قرآن شریف است. آیات قرآن به ما دستور داده که ما اجازه تقدس‌زدایی نداریم بلکه باید به مقدساتی که در یک مکتب دیگری وجود دارد، مخصوصاً مکاتب الهی و ادیان الهی وجود دارد، احترام کنیم.
آیه‌ای که می‌فرماید: «و آنهایى را که جز خدا مى خوانند دشنام مدهید که آنان از روى دشمنى [و] به نادانى خدا را دشنام خواهند داد» یعنی شما سب نکنید و اهانت نکنید. کسی که می‌آید به مقدسات شما اهانت می‌کند، اهانت نکنید، این آیه از آیات بین‌المللی و بین‌الادیانی قرآن است. قرآن است که محور را نشان می‌دهد و تکلیف ما مسلمان‌ها را روشن می‌کند و چون حرف، حرف منطقی است می‌توانیم بگوییم تنها مربوط به ما مسلمانان نیست. مربوط به همه ادیان است و حفظ حرمت مقدسات‌شان را تکلیف می‌کند.»
وی با اشاره به جمعیت مسلمانان ادامه داد: «دو میلیارد انسان هستند که به این کتاب مقدس ارادت و علاقه دارند. مسلمان‌ها به کتاب‌شان قرآن، مسیحیت به انجیل به هر حال میلیاردها انسان هستند که ارادت به این کتاب آسمانی دارند، آزردن جمع کثیری از انسان‌ها کجایش با نوع‌دوستی و انسان‌دوستی قابل تطبیق است و ما می‌توانیم توجیه کنیم؟ خارج از بحث‌های دینی، بحث درباره شخصیت و عاطفه انسان‌ها است و یک بخش کثیری از هم‌نوعان‌مان را از نظر فکری و عواطف دینی‌شان آزار بدهیم. یک چنین چیزی را نه عقل اجازه می‌دهد، نه دین اجازه می‌دهد.»
وی در ادامه با اشاره به طرح بحث آزادی بیان افزود: ما که مسلمانیم طبق مبانی دینی‌مان اتفاقاً مدعی هستیم قائل به آزادی بیان هستیم، ما کتاب‌مان که قرآن است اجازه بیان داده است. قلم، اندیشه، بیان، گفت وگو و حتی مجادله به نحو احسن در اسلام تحسین شده است اما نکته اینجاست که از بحث و گفت وگوی علمی میان پژوهشگران و افراد نخبه، استقبال می‌کنیم، همان‌طور که استاد مطهری اول نهضت فرمودند: که در دانشگاه باید استادی که در مبانی مارکسیسم مبرز است کرسی داشته باشد و بتواند اندیشه‌اش را بیان کند ما هم نقد خودمان را می‌کنیم. پس حرف علمی حتی در رابطه با قرآن ایرادی ندارد. خود قرآن دعوت کرده است. این همه شبهات راجع به تاریخ، فهم و تفسیر و کلمات قرآن مطرح شده و علما و فضلا، پژوهشگران پاسخ می‌دهند و گفت وگو دارند.
وی تاکید کرد: گفتمان ما بر اساس آزادی بیان است. اما آیا آتش زدن قرآن مصداق آزادی بیان است؟ آتش زدن فعل و رفتار است. بیان یعنی گفت وگو یعنی شما نظریه‌پردازی کنید، پژوهش‌تان را ارائه کنید ولو اینکه بنده قبول ندارم، ولو با آن آرمان‌ها و مقدسات من هم در تضاد باشد، عیبی ندارد. گفت وگو می‌کنیم چون گفتمان ما مسلمان‌ها این است. اما آتش زدن و تخریب مساجد یا تخریب یک کلیسا مانند کشتن مسلمانان یک رفتار و عمل است، این اصلاً تحت آزادی بیان نیست؛ اینها رفتار خشونت‌بار است.
رفتار هم باید منطبق با قانون باشد در هر کشوری قانون مشخص می‌کند و حتی اگر قانون در کشوری رفتاری را به شهروندانش اجازه داد بعد مشاهده کرد انعکاس بین‌المللی منفی دارد، قطعاً در آن کشور قوانینی هست که آن رفتار شهروندان‌شان را منضبط کند که باعث اختلاف و ناراحتی و این شکست بین‌المللی در عرصه سیاسی و فرهنگی و اقتصادی نشود.