آینده اسلام در اروپا چگونه است؟ چقدر میتوانیم به یک نسخه اروپایی و روشنفکر از اسلام امیدوار باشیم؟ آیا می توان بر بی اعتمادی اروپاییها به اسلام غلبه کرد؟ یان لیرز در جستجوی پاسخ این سوالات است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، مستند ”الله در اروپا ” در سال ۲۰۱۷ توسط کشور بلژیک در ۸ قسمت تهیه شده و به دنبال تشریح اسلام و مسلمانان در اروپا است. یان لیرز مستند ساز، خواننده، نویسنده و مجری برنامههای تلوزیونی به عنوان شخصیت اصلی در این مستند ایفای نقش میکند. او آشنایی خوبی با اسلام و ملتهای مسلمان دارد و کتب متعددی در این زمینه نوشته است. او همچنین در سال ۲۰۰۷ نیز مستندی با عنوان “راه مکه” را ساخته است.
در ادامه به بررسی این مستند خواهیم پرداخت.
قسمت ۱: صربستان و بوسنی
بوسنی در بین کشورهای اروپایی، بالاترین درصد مسلمانان را در خود جای داده است و شاخصه اصلی آنان، تعامل بین گروههای مسلمان و غیر مسلمان است.
در این مستند علاوه بر تاثیر جنگ بر این کشور، مردم مسلمان بوسنی را افرادی معرفی میکند که تاکید بر قومیت خود دارند و اسلام خود را یک اسلام بوسنیایی و اروپایی اعلام می کنند.
قسمت ۲: نصیحت های روحانی (مجارستان)
مسلمانان در کشور مجارستان در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی درصد اندکی از جمعیت این کشور را تشکیل دادهاند. البته سیاستهای این کشور در راستای جذب مسلمانان نبوده است که در مصاحبه با شهردار شهر پچ کاملا مشهود است. گروههای مسلمانان در مجموعههایی کوچک هستند و با مشکلاتی مانند عدم آگاهی کافی، نگرشهای متفاوت از دین و همچنین عدم حمایت از سوی دولت مواجه هستند.
قسمت ۳: راه بهشت (اتریش)
اتریش، اولین کشور اروپایی است که دین اسلام را به طور رسمی پذیرفته است. به همین دلیل مسلمانان در این کشور از جایگاه خوبی برخوردار هستند. این کشور به علت داشتن کوههای پوشیده از برف و تعامل نسبتا خوب دولت با مسلمانان، یکی از مقاصد گردشگری برای مسلمان حوزه خلیج فارس و شمال آفریقا میباشد.
قسمت ۴: تناقض در روابط با شهروندان مسلمان (فرانسه)
فرانسه کشوری است که بیشترین جمعیت مسلمانان اروپا را در خود جای داده است. تمرکز اصلی در این قسمت بر موضوع فشار دولت و مردم فرانسه بر مسلمانان این کشور است. پس از حملات تروریستی همچون حادثه شهر نیس در سال ۲۰۱۶، نگاهها به مسلمانان بیش از پیش منفی شده است. در این قسمت تمرکز مستند بر مسائل و مشکلات زندگی مسلمانان از نگاه آنان بوده است.
قسمت ۵: برکت شریعت (انگلستان)
شاخصه اصلی که انگلستان را از اکثر کشورهای اروپایی متمایز می کند، آزادیهای بالایی است که این کشور برای مسلمانان لحاظ کرده است که میتوان از جمله آنها به آزادی در پوشش، اجرای مراسم دینی و حضور اجتماعی اشاره کرد. این قسمت اکثرا به مباحثه با علما (اهل سنت) پرداخته شده است و موضوعاتی همچون حکم ارتداد در اسلام و جهاد با کفار مطرح میشود. نکتهای که نمایان است عدم وجود منطق در پاسخهای مطرح شده از سوی علمای دینی میباشد.
قسمت ۶: پناهندگی در شمال (اسکاندیناوی)
در این قسمت به مسلمانان کشورهای سوئد و دانمارک پرداخته میشود و تمرکز بر روی پناهندگان سوریهای و افغانستانی میباشد. آزادی در کشورهای حوزه اسکاندیناوی بیش از دیگر کشورهای اروپایی است و به همین دلیل مهاجران و پناهندگان باید فرهنگ این منطقه را بیاموزند و با آن آشنا شوند. همچنین به مسائلی مانند چند همسری در مسلمانان و چالشهای این سبک زندگی در اروپا پرداخته میشود. در این قسمت با نماینده مجلس سوری الاصل و همچنین نقاش کاریکاتور توهین آمیز به پیامبر اکرم در دانمارک مصاحبه شده است.
قسمت ۷: با ما در مسجد (آلمان)
این قسمت نگاهی کوتاه به برگزاری مسابقات قرآن در مسجد امام علی (ع) در هامبورگ دارد. سپس به معضل تبعیض نژادی و اسلام هراسی که یکی از مسائل اساسی در آلمان میباشد پرداخته شده است. همچنین مسلمانانی (عموما ایرانی) که اکنون میخواهند مسیحی شوند و مراسم غسل تعمید را در کلیسا انجام میدهند را به تصویر میکشد و با آنان مصاحبه میکند.
قسمت ۸: مسلمانان فردا (هلند – بلژیک)
در قسمت آخر این مجموعه مسلمانان هلند و بلژیک را بررسی میکند که عموما به صورت منسجم و فعال عمل میکنند. همچنین جامعه آنان به مراتب فرهیختهتر از اکثر کشور های اروپایی است. این بخش از مستند به عقل گرایی در جوامع نوین مسلمان در این کشورها پرداخته میشود.