جلسه کمیسیون حقوق بشر اسلامی / نسبت به آینده اقلیت های دینی در ایران می‌توان خوشبین بود

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، به گزارش کمیسیون حقوق بشر اسلامی بحثی که هر سال در سازمان حقوق بشر جهانی منعکس می‌شود و هر از چند گاهی در مورد آن صحبت می‌شود، بحث مربوط به اقلیت های دینی است. تعدادی از اقلیت های دینی مشکل استخدام در سازمان‌ها و ادارات دولتی دارند، آنها می‌توانند به دانشگاه بروند، درس بخوانند و مدارج بالای علمی را هم طی کنند، ولی به لحاظ مسایل استخدامی مشکل دارند، آیا این مسایل را تاکنون پیگیری کرده‌اید؟

پیگیری های کمیسیون، هم در زمینه اقلیت های دینی به عمل می آید هم در مورد اقلیت های دینی، باید بگویم پیگیری های ما هم در ارتباط با اقلیت های مذهبی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند، بوده و هم در مورد اقلیت هایی که هیچ رسمیتی در قانون اساسی ندارند و به لحاظ دینی، علما آنها را به عنوان اقلیت دینی نمی‌شناسند، اما به هر حال به عنوان یک واقعیت در جامعه ما وجود دارند. اقلیت ها مسایل متعددی دارند، حالا شما به یک مورد آن اشاره کردید.

البته در این چند سال واقعا تحولات خوبی صورت گرفته و دولت هم در مورد اقلیت های مذهبی و هم در مورد اقوام و رعایت اصل پانزده قانون اساسی اراده خوبی نشان داده است. آقای رئیس‌جمهور هم همکاری خوبی در این زمینه دارند و در قوه قضائیه هم کارهای خوبی صورت گرفته است. مثلا قوه قضائیه در قم یک مرکز تحقیقات فقهی دارد که در مورد مقوله های متعدد نظرات مراجع را جمع‌آوری می‌کند.

این مرکز در زمان آقای یزدی ایجاد شده است. در همان اواخر دوره آقای یزدی یک مجموعه نظراتی را از این مرکز دیدم. گرایش عمومی آن مجموعه، گرایش های علمی به سمت این بود که برخی از تبعیض هایی که در قوانین هست باید رفع شود. مثل بحث دیه. آن را برای قوه قضائیه به تهران فرستاده بودند که قوه قضائیه این اقدام را انجام دهد که شاید اخیرا خواندهاید که در جلسه مسئولین قوه قضائیه در مورد دیه اقلیت ها بحث شد.

من معتقدم این حاصل همان روندی است که در قوه قضائیه از چند سال پیش به لحاظ فقهی کلید خورده بود. در مراجع تصمیمگیری دیگر مثل شورای امنیت و مجمع تشخیص مصلحت نیز در چند سال اخیر مصوباتی گذرانده شد که به تحولاتی در زمینه حقوق اقلیت ها کمک کرده است. مجمع تشخیص مصلحت در سیاست های کلانی که تصویب کرده، حق شهروندی را مورد تاکید قرار داده است و خواستار رعایت کامل حقوق اقلیت ها شده است.

در مجلس هم روند خوبی وجود دارد و نسبت به آینده اقلیت ها میتوان خوشبین بود و به نظر میرسد بسیاری از مشکلات آنها رفع خواهد شد. در مورد اقلیت های غیر رسمی هم چند تحول در این چند سال صورت گرفته که قابل توجه است.

مثلا قبلا وقتی یک بهایی قصد سفر به خارج از کشور داشت عمدتا با مانع روبرو بوده و اداره گذرنامه با او همکاری نمی‌کرد و در فرم‌هایشان علامت خاصی می‌زدند.

نسبت به آینده اقلیت‌های دینی می‌توان خوش‌بین بود و به نظر می‌رسد بسیاری از مشکلات آن‌ها رفع خواهد شد

دادگاه انقلاب هم خروج آنها را خلاف مصلحت کشور می‌دانست و آنها ممنوع الخروج میشدند. اما در چند سال اخیر تحولاتی به وجود آمده و این موانع برداشته شده است. رسیدگی به اصل ۴۹ قانون اساسی قانونمندتر شده و امکان رسیدگی و تجدیدنظر برای آن فراهم شده، در حالی که قبلا بدین نحو نبود. اجتماعات خصوصی اقلیت ها در گذشته بعضا مورد سوء ظن وزارت اطلاعات بود و مامورین امنیتی مدعی بودند که تجمع آنها بر ضد امنیت ملی کشور است.

اما در حال حاضر اینطور نیست و آنها اجتماعات خود را برگزار میکنند و جلسات خود را دارند. البته به آنها گفته میشود که شفاف و قانونمند کارشان را انجام دهند و اگر محرز شد که کسی اقدامی علیه امنیت انجام می‌دهد، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، با رعایت موازین قانونی با او برخورد خواهد شد.

بنابراین من نسبت به این مقوله خوشبین هستم. البته هنوز مشکلات زیادی در این زمینه داریم و حتما باید حوزه‌های علمیه و علمای دینی به ما کمک کنند تا وضعیت عملی در این زمینه جهشی داشته باشد. اگر علما کمک ندهند و مجلس به تنهایی قوانینی تصویب کند، ممکن است شورای نگهبان آن را خلاف شرع تشخیص دهد.

حقوق زنان و اقلیت های دینی ایران

همانطور که در مورد حقوق زنان لازم است که علما با توجه به شرایط زمان و مکان و با توجه به این که قصد داریم فهمی از اسلام را در جهان ارایه کنیم که بتوانیم بگوییم اسلام یک دین جهانی و منطبق با فطرت همه جوامع است، برخی از قوانین مورد بازنگری قرار دارند. در مجموع در خیلی از زمینهها مشکلات زیادی وجود دارد که علما باید فکری برای آن بکنند.