مساجد و زندگی مسلمانان در ژاپن

افتتاح مسجد توکیو؛ ۱۹۳۸

به گزارش ادیان نیوز،
شمار  مسلمانان ژاپن پیش از دهه ۸۰ میلادی اندک بود. در اواسط دهه ۸۰ یعنی
دوران بحران اقتصادی ژاپن جمعیت مسلمانان به سرعت افزایش یافت. در  آن
دوره مردان جوان از کشورهای اسلامی همچون پاکستان، بنگلادش و  ایران به
ژاپن آمده و مشغول کار شدند. با از بین رفتن حباب اقتصادی در ۱۹۹۰ شماری از
مسلمانان اقامت ژاپن را به دست آورده و شماری دیگر با ازدواج با زنان
ژاپنی امکان اقامت در ژاپن را یافتند. درباره گرایش مذهبی خارجیان مقیم
ژاپن، آمار دقیقی در دست نیست، اما جمعیت تقریبی مسلمانان از روی کشورهای
مبدا آنها قابل تخمین زدن است. شمار مسلمانان در سال ۲۰۰۰ حدود ۶۳۵۵۲ نفر
تخمین زده شد. اکنون بسیاری از آنان صاحب خانواده شده‌اند. آنها در  ژاپن
کار و زندگی میکنند و فرزندانشان را به مدارس ژاپنی میفرستند. این افراد به
تدریج سبک زندگی اسلامی خود را شکل دادند. اکنون در ژاپن میتوان سبک زندگی
اسلامی حقیقی را از نزدیک دید.

الله اکبر!

صدای اذان عربی که مسلمانان را به نماز جمعه میخواند، به گوش میرسد. در
این مسجد حدود ۷۰ مسلمان از آسیا، افریقا و نقاط دیگر حضور دارند. این محل
تابستان گذشته خریداری شده و پس از بازسازی در اواخر سال مورد بهره‌برداری
قرار گرفت. پیش از آن مسلمانان یوکوهاما در آپارتمانهای خصوصی نماز
میخواندند. در روز جمعه، که مقدسترین روز هفته نزد مسلمانان است، در حالی
که پلیس با تعجب و  سوءظن به صف طویل خودروهای پارک شده نگاه میکرد، مومنین
برای نماز در منزل یکی از خودشان جمع میشدند. حتی در طول ماه رمضان گاهی
همسایه‌هایی که از تجمع بزرگ و مرموز خارجیها پس از غروب ناخرسند بودند، با
پلیس تماس میگرفتند.

در ژانویه ۲۰۰۶ جامعه اسلامی این منطقه تصمیم گرفت تا ساختمانی دوطبقه
را که بازسازی شده بود، خریداری کرده و به عنوان مسجد مورد استفاده قرار
دهد. قیمت بنا ۱۰۰ میلیون ین به صورت پرداخت ۱۰ میلیون ین در ماه مارچ و ۹۰
میلیون ین دیگر نیز در طول چهار ماه تعیین شده بود. از مسلمانان سراسر
کشور برای مشارکت در این امر درخواست کمک شد.

اقبال، یک خریدار خودروهای دست دوم میگوید: «ماه مه رسیده بود و ما بیش
از ۲۰ میلیون ین جمع نکرده بودیم». اقبال در ۱۹۸۸ به ژاپن آمد و سه سال بعد
کسب و کارش را به راه انداخت. او که حالا صاحب سه نمایشگاه خودرو در دبی
است میگوید: «تجارت خوب است. اما وقتی مسجدی نیست، جای چیز مهمی در زندگی
خالی است».

مسجد چیزی مهمتر از  عبادتگاه است و نقشی محوری در زندگی اسلامی دارد.
در مسجد علاوه بر نماز خطبه‌های مذهبی ایراد میشود. کودکان در مسجد قرآن
می‌آموزند. مسجد همچنین با جمع‌آوری کمکهای خیریه به فقرا کمک میکند. مسجد
هسته مرکزی جامعه اسلامی است.

در حال حاضر حدود ۳۰ تا ۴۰ مسجد یک طبقه و حدود ۱۰۰ آپارتمان خصوصی به
عنوان مسجد در ژاپن وجود دارد. اما بسیاری از انجمنهای اسلامی برای ساخت
مسجد در آینده نزدیک برنامه‌ریزی کرده‌اند.  محمد ۳۸ ساله در یوکوهاما یک
خواربار فروشی آسیایی دارد. او که اهل سریلانکاست، در این فکر بود که از
پس‌انداز ۵۲۰ هزار ینی خود، ۳۰۰ هزار ین برای خرید مسجد کمک کند. کمی بعد
تغییر عقیده داد و با ۵۰۰ هزار ین کمک عملا حساب خود را خالی کرد. او
میگوید:«وقتی برای خرید مسجد کمک کنید خداوند در بهشت خانه‌ای به شما خواهد
داد. به لطف خداست که من تا حالا در ژاپن موفق بوده‌ام و در آینده هم خدا
کمکم خواهد کرد».

مهلت آخرین پرداخت پول مسجد ۲۰ جولای بود. ده روز پیش از این تاریخ هنوز
۵ میلیون ین کم بود. اقبال با مسلمانان خارجی در سراسر ژاپن تماس گرفت. 
صبح روز ۲۰ جولای ۲ میلیون پول نقد رسید و به همراه کمکهایی که مستقیما به
حساب بانکی واریز شده بود، سرانجام پول مسجد پرداخت شد.

در شهر ناگویا نیز مسلمانان که اغلب در کار خرید و فروش خودرو  هستند،
ساختمانی را در حاشیه شهر که پیشتر فروشگاه لباس بود، به مبلغ ۴۶ میلیون ین
خریداری کردند و مسجد بندر ناگویا در پاییز گذشته گشایش یافت. حنیف، یک
مسلمان ۳۶ ساله سریلانکایی میگوید: « هر جای دنیا که مسلمانها زندگی کنند،
طبیعیست که مسجدی هم وجود داشته باشد».

کارگران و مسجد

حی علی الصلوه

در ساعت ۵/۵ صبح موذن کارگران را به نماز صبح در مسجد نیو آنجو
فرامیخواند. بیش از نیمی از مسلمانان این منطقه اندونزیایی هستند و در
کارخانه‌های دور و بر که عموما قطعات خودرو تولید میکنند، شاغلند. این
کارگران از طریف برنامه ‌های سه ساله‌ای که در سال ۱۹۹۰ اجرا شد به ژاپن
آمدند. این برنامه‌ها شامل دوره آموزشی یک ساله و دوره کارآموزی دو ساله
برای پنج هزار متقاضی خارجی بود. پس از چینی‌ها بیشترین متقاضیان از
 بزرگترین کشور اسلامی جهان یعنی اندونزی بودند.

امام مسجد به منبر میرود: «در کارتان تقلب نکنید و مردم را فریب ندهید.
تنها از راه صحیح منفعت کسب کنید. خداست که به شما سود میدهد. ولی میخواهد
شما را امتحان کند تا معلوم شود چگونه از آن استفاده میکنید. به محتاجان
کمک کنید. از احکام اسلام پیروی کنید و پاداش را تنها از خدا بخواهید».

یکی از کارآموزان میگوید: «خواندن نماز ظهر در محل کار دشوار است و اگر
اضافه کاری باشد حتی خواندن نماز مغرب هم مشکل است». یکی دیگر از کارآموزان
میگوید: «در ابتدای آمدنم به رییسم گفتم که برای نماز خواندن به من وقتی
دهد و در عوض برایتان بیشتر کار میکنم.  نماز خواندن تنها ۱۰ دقیقه وقت
میگیرد و مسلمانی که در نمازش جدی باشد در کارش هم جدی است».

در کشورهای اسلامی اغلب ادارات و کارخانه‌ها دارای نمازخانه‌اند. اما در
 ژاپن چنین چیزی نادر است. در این جا کار و عبادت اصولا از هم جدا هستند.

در ساعت ۸ صبح یک کارآموز اندونزیایی میگوید: «اکنون برای استراحت به
منزل میروم و شب به سر کار خواهم رفت. خودم در خواست شیفت شب کردم تا
بتوانم روزی ۵ نوبت نماز بخوانم». او تمام سال گذشته را شیفت شب بوده است.

آموزش عربی

در مسجدی در ابینا حدود ۱۰ کودک ۱۰ ساله زبان عربی می آموزند. هر روز از
ساعت ۴ تا ۸ عصر در مسجد کلاسهای قرآن برگزار میشود. این کلاسها را والدین
پاکستانی و بنگلادشی برگزار میکنند که مایلند فرزندانشان مسائل دینی و
زبان عربی را بیاموزند و خود والدین در این کلاسها تدریس میکنند.

سلیمان مسلمان ۳۹ ساله سریلانکایی دو پسر ۸ و ۴ ساله‌اش را به کلاسهای
مسجد میفرستد. خود او خواندن قرآن را از سن ۵ سالگی در کلاسهای مسجدی در
سریلانکا یاد گرفت. او مایل است فرزندانش نیز در محیط مذهبی مشابهی باشند.
او میگوید:«قرآن به زبان عربی است اگر بچه‌ها اکنون آن را یاد نگیرند،
بعدها قادر به خواندن صحیح قرآن و فهمیدن معنای دعاها نخواهند بود».

اسلام مذهب انزوا نیست. اسلام مذهب، اخلاق،  و  روابط انسانی را در کنار
هم یاد میدهد و کودکان باید از سنین پایین یادگیری این مسائل آغاز کنند.
یک پدر مسلمان میگوید: «مدارس تنها برای یادگیری علم هستند و یاد نمیدهند
که چگونه انسان خوبی باشید».

نصرعبدالله ۴۹ ساله صاحب یک خواربارفروشی است که قصد دارد یک مدرسه
اسلامی تاسیس کند. او میگوید:«مسلمانان خارجی ساکن ژاپن برای آموزش
فرزندانشان به شدت دچار مشکل هستند. گاهی پدر مایل است فرزندان را به
مدرسه‌ای در کشور خودش بفرستد اما مادر ژاپنی بچه‌ها مخالف است. برخی
زوج‌ها به خاطر همین مساله از هم جدا شده‌اند». همسر ژاپنی نصرعبدالله شش
فرزند آنها را به مدت دو سال به مالزی برد تا سه دختر آنها در سنین مدرسه
از تعالیم اسلامی برخوردار شوند.

حسین که ۴۳ سال دارد از بیست سال پیش در ژاپن زندگی میکند. اما او و
همسرش تصمیم دراند سه فرزندانشان را به سرزمین پدری او یعنی بنگلادش ببرند
تا دختر ۱۰ ساله و پسر ۷ ساله‌شان تحت تعالیم اسلامی بزرگ شوند. هر دو
فرزند آنها در یک مدرسه ابتدایی ژاپنی درس میخوانند. از آنجا که خوردن گوشت
خوک یا گوشت غیرحلال در اسلام ممنوع است، این دو کودک غذای خود را طبق
دستور غذای مدرسه از منزل با خود میبرند. البته دختر او نیز مجاز به پوشیدن
حجاب در مدرسه است.

در غرب مدارس اسلامی زیادی وجود دارند که با استقبال خوبی نیز مواجه
شده‌اند. اما در ژاپن هیچ مدرسه ابتدایی یا متوسطه اسلامی وجود ندارد.
البته مسئولان مسجد اوتسوکا قصد دارند مدرسه‌ای اسلامی تاسیس کنند. اما تا
آن زمان این مسجد نیز تنها محلی غیررسمی برای مراقبت روزانه از کودکان است.

منبع : رهیافتگان