نابرابری مذاهب در فرهنگ آلمانی

اسلام یا مسلمان؟
موضوع اصلی بحث، جمله تاریخی رئیس‌جمهور پیشین آلمان، کریستیان وولف بود که گفت: «اسلام به آلمان تعلق دارد.» این جمله از یک سو مورد استقبال بسیاری از مراکز مذهبی و مسلمانان آلمان قرار گرفت و از سوی دیگر، اعتراض برخی از گروه‌ها را برانگیخت.

رئیس‌جمهور کنونی آلمان، یوآخیم گاوک که خود کشیشی پروتستان است، جمله وولف را این‌گونه تغییر داد و گفت که به اعتقاد او، «مسلمانانی که در آلمان زندگی می‌کنند، به آلمان تعلق دارند».
به نظر پترا باهر که مسئول فرهنگی شورای کلیسای پروتستان است، تفاوتی میان این دو مفهوم وجود ندارد. او می‌گوید: «این تفاوت‌گذاری‌ها از این تصور ناشی می‌شود که گویا مسلمان بدون اسلام هم می‌تواند ‌وجود داشته باشد.

آیمن ماتسیک، دبیر اول مرکز شورای مسلمانان در آلمان که در این نشست نیز حضور داشت، در این رابطه گفت: «اسلام و مسلمانان، هر دو به آلمان تعلق دارند.» او گفت: «هویت آلمانی، ترکیبی از سنت‌های گوناگون است؛ سنت‌های یهودی، اسلامی و البته که مسیحی هم از اجزای آن است.

مذهب بیگانه
با این حال ۷۰ درصد آلمانی‌ها دین مسیح را پایه اصلی فرهنگ خود می‌دانند و اغلب آن‌ها اسلام را به عنوان مذهبی بیگانه رد می‌کنند. به همین دلیل، دو سوم شهروندان آلمان با بنای مسجد در محله‌، شهر یا کشورشان موافق نیستند.

آمار نشان می‌دهد که تنها ۳۴ درصد از شهروندان ساکن غرب آلمان و ۲۵ تا ۲۶ درصد آلمانی‌های ساکن شرق این کشور نسبت به مسلمانان نظری مثبت دارند.

تنها پنج درصد جمعیت آلمان را مسلمانان تشکیل می‌دهند. این رقم بیشتر از درصد مسلمانان در آمریکا است (۵/۲ درصد). بیش از نیمی از جمعیت آلمان به کلیسای کاتولیک یا پروتستان معتقدند. یک سوم شهروندان آلمانی به طور کلی به دین مسیح اعتقادی ندارند.

یهودی‌ستیزی
اشتفان کرامر، از اعضای هیات اجرایی شورای مرکزی یهودی‌ها در آلمان، در ابتدای بحث خود در موزه اهل یهود، به نتیجه نظرسنجی مجلس آلمان اشاره کرد که بر اساس آن، پنجاه درصد آلمانی‌ها ترجیح می‌دهند در همسایگی یهودی‌ها زندگی نکنند. او گفت که یک پنجم آلمانی‌ها یهودی‌ستیز هستند.

اشتفان کرامر، سرچشمه این برداشت‌های نادرست را پیش‌داوری‌های تاریخی دانست و گفت: «برای از میان برداشتن پیش‌داوری‌ها نسبت به مذاهب دیگر، باید امکانات آشنایی با معتقدان به این مذاهب با یکدیگر فراهم شود.»