گفتوگوی ادیان؛ راهکار برون‌رفت از دین‌گریزی در جهان معاصر
به گزارش ادیان نیوز(ردنا)؛ حسنعلی ذکریایی، کارشناس پاکستان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در یادداشتی اختصاصی با موضوع نقش گفتوگوی رهبران دینی جهان در حل تنش‌ها و بحران‌های جوامع امروز نوشت: دومین دور گفتوگوهای دینی اسلام و هندوئیسم چهارم شهریورماه با همکاری مرکز گفتوگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد. این دور از گفت‌وگوها، هم‌زمان با سفر هیئت عالی‌رتبه از اندیشمندان و اساتید آیین هندو به جمهوری اسلامی ایران از تاریخ دوم تا پنجم شهریورماه سال جاری انجام پذیرفت.
موضوع اصلی دور دوم گفتوگوهای دینی اسلام و هندوئیسم، «صلح و عدالت از دیدگاه اسلام و هندوئیسم» بود و در آن اندیشمندان و اساتید هندی و ایرانی به ارائه مقالات و پژوهش‌های علمی خود در این زمینه پرداختند. پیش از این نیز دور نخست گفتوگوی اسلام و هندوئیسم در آبان‌ماه سال ۱۳۹۶ با موضوع «معنویت از دیدگاه اسلام و هندوئیسم» با سفر هیئت عالی‌رتبه ایران به دهلی‌نو برگزار شد.
ادیان؛ عامل تنوع فرهنگی
ادیان را می‌توان یکی از ضروری‌ترین و مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری و تنوع فرهنگ‌ها دانست. اگرچه ضرورت گفتوگوهای ادیان، بدیهی به نظر می‌رسد و لزوم برگزاری نشست‌های علمی ــ تخصصی میان عالمان دینی ادیان مختلف، اجتناب‌ناپذیر است، اما آنچه در جریان برگزاری نشست‌ها، جلسات و همایش‌های گفتگوهای بینادینی در دهه‌های گذشته در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اتفاق افتاده، بیانگر مسیری سخت و دشوار است و نشان می‌دهد که راه درازی در پیش رو داریم تا بتوانیم امواج سهمگین «دین‌گریزی» و «دین‌ستیزی» در جهان معاصر را فرونشانیم.
مسیر پرپیچ و خم شنیدن اندیشه‌ها و مواضع یکدیگر و تبادل و تفاهم معرفتی و اعتقادی به منظور رسیدن به مواضع مشترک در امور جهان معاصر با توجه به واقعیت‌های موجود، بسیار سخت و دشوار است. با وجود این، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بیش از دو دهه است که توانسته با برنامه‌ریزی درازمدت و با تشریک مساعی رهبران ادیان، سطوح مختلفی از گفتوگوهای بینادینی را ترسیم و تدوین کند. تجربه دهه‌های اخیر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نشان داده است که تدوین برنامه جامع گفتوگوهای بینادینی و اجرای آن در چارچوب‌های پیش بینی شده منجر به کاهش بحران میان پیروان ادیان می‌شود.
مجالی برای همگرایی به جای واگرایی
یکی از موضوعات مهمی که سازمان فرهنگ و ارتباطات بر آن صحه می‌گذارد و مورد توجه قرار می‌دهد و به نوعی جهان شمول است، «صلح جهانی و نقش ادیان در آن» بوده که بهترین مجال برای هم‌اندیشی و همگرایی به جای واگرایی ادیان است و می‌تواند راه گفت‌وگو در تمام عرصه‌های فرهنگی و تمدنی را بگشاید و بخشی از مصائب زندگی انسان معاصر را کاهش دهد.
پرواضح است که گفتوگوهای بینادینی مبتنی بر عقلانیت دینی موجب کاهش سوء تفاهم‌ها می‌شود و نتایج و دستاوردهای مؤثر و رضایت بخشی را به ارمغان خواهد آورد و بحران‌های اخلاقی و معنوی جهان امروز را مهار و علاج خواهد کرد و راهی برای مقابله با نفی آموزه‌های اخلاقی و معنوی در جهان امروز به شمار می‌آید.
این گفت‌وگوها تلاشی برای بازگرداندن ارزش‌ها و تعهدات اخلاقی به درون جوامع نیز محسوب می‌شود و دینداری در جوامع بشری را قوت خواهد بخشید.
در پایان باید گفت از آنجا که ادیان ماندنی هستند، نیازمند برنامه‌ریزی برای پر کردن خلأ معنوی بشر امروز ناشی از دین‌گریزی با تمسک به آموزه‌های ادیان هستیم تا فضای دینی در جوامع انسانی بیش از پیش خود را نشان دهد.