پیش درآمد عقلانیت در روایتی زنانه
موضوع عقلانیت و زنانگی یکی از مهم‌ترین موضوعات در بحث های بنیادین مطالعات زنان در گذشته و حال است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز) موضوع عقلانیت و زنانگی یکی از مهم‌ترین موضوعات در بحث های بنیادین مطالعات زنان در گذشته و حال است. آن گونه که از سنت های دینی و فرهنگی و اجتماعی روزگاران قدیم و جدید در نقاط مختلف جهان آگاهیم، تضاد و ناسازگاری میان این دو گویی نزد بعضی از خردمندان و اندیشمندان بزرگ بشری امری مسلم بوده است.
کسانی نیز ضمن داشتن نظرگاهی همدلانه و نه خصمانه با زنان، بر این باور بوده‌اند که در کشاکش میان عقلانیت و احساسات، رفتار و نگرش زنانه بیشتر متاثر از عواطف و احساسات است و لذا آنان از دخالت در پاره‌ای امور نیز بازداشته شده‌اند. حال پرسش این است اگر خلقت و صُنع الهی را مطابق نظام احسن بدانیم و خداوند را احسن الخالقین تصور کنیم، آیا نقصانِ عقلیِ نیمی از آفریدگان خداوند با شأن آفرینشگری او در نظامی احسن پذیرفتنی است؟
قرآن کریم در داستان ملکه سبا به شکلی جالب و شگفت‌انگیز بر اقتدار، خردمندی، خیرخواهی و زیرکی زنان در مدیریت اجتماعی صحه نهاده در دو آیه دیگر، دو الگوی سازنده برای همه مومنان، اعم از زن و مرد، را دو زن (مریمِ مقدس و آسیه همسر فرعون) معرفی کرده و همین آیاتِ محکم، نشان‌دهنده نگرش و توجه مثبت این کتاب آسمانی به موضوع زن است و هم مفسر و مُبیّن و معیار برای سنجش و ارزیابی دیگر نقلها و روایات در این خصوص، و واقعاً جای شگفتی و تحسین دارد که در روزگار قدیم، که زن به مثابه موجودی ناقص و وابسته شناخته می‌شد، این کتاب سراسر نور، چنین بر خردمندی و توانمندی زنان تاکید کرده و به این سبب است که با جرئت می‌توان گفت اسلام عزیز و قرآن کریم پیش از هر مکتب و جنبشی در گذشته و حال، و بیش از همه آنها، بر حیثیت انسانی و شرافت زن و حقوق و امتیازات او تاکید کرده و از این جهت پیشتاز و پرچمدار واقعی حیثیت و حقوق انسانی زنان است و امروزه باید با دقت و مطابق اصول، به فهم درست آموزه‌های آن بپردازیم.
اثر حاضر که به قلم اندیشمندانه سرکار خانم دکتر مریم صانع‌پور نوشته شده و بخشی از یک طرح بزرگ‌تر است، گامی ستودنی در این وادی مهم است. امیدواریم با توجه به خلأها و کاستی‌های زیاد در این حوزه، این نوشته شروعی برای نوشته‌های محققانه دیگر توسط ایشان و دیگر اصحاب نظر و اندیشه باشد و حوزه مطالعاتی زنان و خانواده با تهیه و انتشار آثاری از این دست، به کمال و بالندگی خود نائل و همکاری‌های مشترک دو موسسه وارد مرحله تازه‌ای شود. و السلام.