ایجاد فقه ناب محمدی در زمان امام صادق(ع)

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، آیت الله «محمدجواد فاضل‌لنکرانی» روز دوشنبه، ۲۶ خرداد در ابتدای درس خارج اصول فقه خود ضمن تسلیت سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع) اظهارکرد: در مورد ایشان ما در حوزه های علمیه، روزی نیست که در درس فقه یا سائر دروس، نامی از امام صادق(ع) نبریم و یا روایتی از ایشان ذکر نکنیم.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: بر اساس حدیث ثقلین که شیعه و سنی روی آن اتفاق نظر دارند، عترت از نظر ثقل در کنار قرآن قرار گرفته است، همانطور که ثقل دین قرآن است، عترت هم هست و همانطور که قرآن، نور است عترت هم نور است، همانطوری که قرآن رحمت و ذکر است، اهل بیت(ع) هم رحمت و اهل ذکر هستند.

وی در ادامه عنوان کرد: همانطور که قرآن وجوب تبعیت بر هر مسلمانی دارد، ائمه اطهار(ع) نیز وجوب تبعیت دارند؛ این حدیث ثقلین بسیار حدیث پرمعنا و پر نتیجه ای است و حدیثی است که شیعه و اهل سنت روی آن اتفاق نظر دارند و این نتایج و نکات را به خوبی از آن استفاده می‌ کنیم.

آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به این که قرآن هیچگاه با باطل آمیخته نمی شود، گفت: در عترت هم ما یک لفظ و یک کلام که مصداق برای باطل باشد در تمام این انوار مقدسه، ملاحظه نمی کنیم و عترت مثل قرآن در احکام و دستورات و حرف ها است که هیچگاه کهنه نمی شود و مربوط به زمان خاصی نیست.

وی بیان کرد: بیش از ۹۵ درصد از روایاتی که امروز در اختیار ما است، حجیت دارد و تا قیامت اعتبار دارد؛ البته همانطوری که قرآن دارای محکم و متشابه است و ما باید متشابهات آن را به محکمات برگردانیم، روایات ائمه معصومین هم همینطور است و لذا یک فرد عامی با دیدن یک روایت در یک کتاب حدیث، نمی تواند استنباط و استنتاج کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: روایات ائمه مثل قرآن دارای عام و خاص و مطلق و مقید است و در نهایت همانطور که قرآن لزوم تبعیت دارد و بشر برای هدایت و سعادت خودش باید به آن رجوع کند؛ کفه دیگر رجوع به عترت و ائمه اطهار(ع) است.

وی یادآور شد: در کتاب القضاء وسائل الشیعه در ابواب صفات قاضی، مرحوم حرعاملی بیش از ۴۰ روایت نقل کرده است که رجوع به معصومین در همه احکام واجب است و در برخی روایات، آیه «فاسئلو اهل الذکر» آمده و اهل بیت(ع) خودشان را اهل ذکر معرفی کرده اند و این مسؤول بودن آنها مربوط به زمان حیات ایشان نیست بلکه برای بشر امروز نیز اگر سؤال آن روز مطرح شود، جواب امام حجیت دارد.

آیت الله فاضل لنکرانی اظهار کرد: بشر، مخصوصا مسلمان و شیعه باید بداند که برای احکام هیچ منبع دیگری غیر از قرآن و عترت وجود ندارد؛ عقل هم وجود دارد ولی حرف اصلی را قرآن می‌ زند و اقتضائات جدید عالم امروز گاهی موجب می‌ شود که مطالبی خلاف قرآن و روایات بگوییم، این کار درستی نیست.

وی تصریح کرد: در روایتی تعبیر مهمی آمده است که اگر به شرق و غرب عالم سفر کنید، علم درست و کاملی پیدا نمی کنید مگر علمی که از ما اهل بیت(ع) گرفته شده باشد.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم با تأکید بر این که به وسیله امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بنیان فقه نهاده شد، ابراز داشت: ما قبل از باقرین و صادقین(ع) از فقه اصیل و واقعی و در حقیقت فقه ناب محمدی مرحوم بودیم و توسط این دو امام بنیان اصلی و اساسی فقه پایه گذاری شد و نشر علم و نشر فقه در ایام این دو امام بزرگوار صورت گرفت.

وی در بخش دیگری از سخنان خود ابراز کرد: ما حدود ۶۰ هزار روایت در موضوعات تفسیری، اعتقادی و اخلاقی داریم ولی یک سؤال همیشه برای همه مطرح است که آیا این دو امام در مقام تشکیل حکومت اسلامی بودند یا خیر؟ آیا می‌ گفتند حاکم هرکس باشد مهم نیست و ما فقط احکام و فروع را مطرح می‌ کنیم؟ این چنین نیست.

آیت الله فاضل لنکرانی عنوان کرد: هر امامی به دست حاکم آن زمان به شهادت رسیده است و وقتی آن حاکم احساس می‌ کرد که زمینه برای پیروی مردم از این امام فراهم است و اگر امام را از بین نبرد چه بسا خودش از بین خواهد رفت، لذا ایشان را به شهادت می‌ رساند؛ پس همین مطلب دلیل بر این است که ائمه نسبت به حکومت توجه داشتند ولی یاری نداشتند که بتوانند حکومت را در اختیار بگیرند.

وی با بیان این که حکومت بنی امیه و بنی العباس خیلی قابل توجه است، گفت: یکی از حرف های اصلی این ها برای این که خود را بر مردم مسلط کنند، به مردم تحمیل می‌ کردند که ما جانشین واقعی رسول خدا هستیم همچنانکه بر اساس مروج الذهب مسعودی، منصور دوانیقی وقتی به حکومت رسید خطاب به مردم خراسان گفت: «خدا حق ما را به ما برگرداند و حق در جایگاه واقعی خودش قرار گرفت».

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: حکام زمان امام صادق(ع) و امام باقر(ع) خود را میراث دار واقعی پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌ دانستند، نکته دیگر در همین رابطه این است که وقتی ما به روش این حکام مراجعه می‌ کنیم، اینها راه های تشکیل حکومت برای ائمه را مسدود می‌ کردند و پیروان اهل بیت(ع) را به قتل می‌ رساندند و از سیاست های این ها این بود که یاران ائمه را به قتل برسانند.

وی در ادامه عنوان کرد: آنها از یک طرف اقرار به میراث دار بودن ائمه می‌ کردند ولی در مقام عمل یاران ائمه را از بین می‌ بردند که این نمونه های زیادی در تاریخ دارد؛ در کنار همه این مسائل و غصب حکومت اسلامی، مذاهب باطله را ایجاد کرده و از مسیرهای انحرافی حمایت می‌ کردند هرچند در ظاهر با آنها مخالفت نشان می‌ دادند و این مذاهب در تحکیم قدرت آنها مؤثر بود.

آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به این که بنی عباس از معتزله حمایت می‌ کردند، گفت: یکی از افکار معتزله همین است که هرکس بر مسند قدرت نشست، تبعیت از او واجب است و این نظریه، حکومت فاسد آنها را مشروعیت می‌ بخشید و اهل بیت(ع) یکی از کارهای اصلی شان مقابله با این حرکت ها بود.

وی بیان داشت: در کنار آنها غلات بودند که گاهی امامان را تا مرز خدایی بالا می‌ بردند، حکام از این افراد حمایت می‌ کردند تا با اهل بیت(ع) مقابله کنند؛ از آن طرف امام صادق(ع) و امام باقر(ع) نیز از آنها برائت جسته و آنها را لعن می‌ کردند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: بنده معتقدم تا کسی تاریخ را نداند، ارزش این انقلابی که امروز به عنوان بزرگترین عنایت الهی در اختیار ما است، نخواهد دانست؛ در زمان ائمه معصومین هیچ کدام موفق به تشکیل حکومت نشدند اما این انقلاب به دست امام راحل و شاگردان مکتب ایشان که از برجستگان درجه اولشان مرحوم والد ما بود، به ثمر نشست.

وی با بیان این که در همان سال های اولی که امام خمینی(ره) زمزمه انقلاب را سر دادند مرحوم آیت الله فاضل با ایشان همراهی کردند، گفت: مرحوم والد ما می‌ فرمودند ما از همان سال های ۴۱ و ۴۲ فهمیدیم که امام چه فکری دارد و چه اهدافی دارد لذا از همان زمان پشت سر ایشان بودیم و تا روزهای آخر عمر، یک لحظه در حقانیت راه امام تردید نکردیم.

آیت الله فاضل لنکرانی در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: استقامت در طریق و استقامت در انقلابی بودن که رهبر معظم انقلاب نیز روی آن تأکید دارند، خیلی مسأله مهم است؛ همچنانکه کسی نمی تواند در مسیر اجتهاد و فقاهت قرار بگیرد ولی استقامت نداشته باشد.

وی یادآور شد: مرحوم والد ما و ۱۱ نفر دیگر، مرجعیت امام را امضا کردند و افراد و علمای دیگر یا از اختناق و ترس یا از جهات دیگر، قبول نکردند که امضا کنند و به همین جهت مرحوم حضرت آیت الله فاضل‌لنکرانی سه سال تبعید شد و بر ایشان زندگی را سخت گرفتند.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به تدوین کتاب تفصیل الشریعه در شرح تحریر الوسیله امام خمینی(ره) از سوی مرحوم حضرت آیت الله فاضل، گفت: ایشان آن زمانی که یزد بودند این کتاب را نوشتند و می‌ فرمودند: من دیدم به عنوان یک شاگرد امام چه خدمتی می‌ توانم به این مرد بکنم، آن زمان اصلا احتمال پیروزی انقلاب نبود ولی به دلیل اعتمادی که داشتم تصمیم گرفتم نام ایشان را در حوزه های علمیه زنده کنم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود ابراز داشت: در همان زمان و قبل از تبعید شدن، می‌ فرمودند من و مرحوم آقای منتظری و یکی از اساتید آن زمان قرار گذاشتیم یک روز درس های حوزه را به جهت اعتراض به تبعید امام خمینی(ره) به نجف تماما تعطیل کنیم و خدمت برخی از مراجع و بزرگان رسیدیم ولی متأسفانه برخی از علما مخالفت کردند و در نهایت ساواک نیز وارد عمل شد و مخالفت کرد.

آیت الله فاضل لنکرانی عنوان کرد: مرحوم والد ما در فهم راه امام و تحکیم اندیشه های ایشان و استمرار اهداف امام از شخصیت های کلیدی و بسیار بزرگی بود و خدمات بزرگی به انقلاب و حوزه های علمیه کرد و ۱۰ سال اول انقلاب مسؤولیت حوزه بر دوش ایشان بود و خیلی از برنامه هایی که امروز وجود دارد، از برکات حضور ایشان بود.

وی با بیان این که جامعه مدرسین، جامعه الزهرا(س) و طلاب غیر ایرانی نیز به دست مرحوم حضرت آیت الله فاضل‌لنکرانی سامان پیدا کردند، گفت: ایشان یک شخصیت فعال و پرکاری بود که با انواع مریضی هایی که داشت دست از کار نمی کشید و این خدمات را برای حوزه و انقلاب داشت.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: امیدواریم این انقلاب در حوزه و کشور و در سطح جامعه بین الملل حضور دقیق تر و عمیق تر داشته باشد و ما آثار آن را هرچه بیشتر ببینیم.