در این نوشتار گزیدهای از سخنرانی حجت الاسلام اسلامی اردکانی با عنوان «اخلاق جهان روا» در ششمین همایش نظام اخلاقی مولانا آمده است که به چرایی جذابیت نسبیگرایی اخلاقی پرداخته است.
ردنا (ادیان نیوز) – نسبیگرایی اخلاقی به سه دلیل جذابیت دارد:
اول اینکه با بسیاری از تجربیات اولیهی ما سازگار است. هرودوت نقل میکند در جنگهای ایران و یونان، روزی داریوش از یونانیهایی که در دربارش بودند پرسید: آیا شما حاضرید جسد پدر متوفی خودتان را بخورید؟ گفتند: به هیچ روی، و در همان دربار هندیانی بودند که عادت به خوردن جسد پدر متوفیشان داشتند، از آنان پرسید: آیا شما حاضرید جسد پدر متوفی خودتان را نخورید؟ گفتند: به هیچ روی.
دومین دلیل جذابیت نسبیگرایی اخلاقی آن است که ما را از زحمت تحلیل و قضاوت دربارهی رفتارهای دیگران باز میدارد. از آنجایی که قضاوت دربارهی رفتارهای دیگران بسیار دشوار است، ترجیح میدهیم بگوییم “آنها اینگونه فکر میکنند”، “برای آنها به این شکل است و برای ما به شکلی دیگر”. در نتیجه، این موضوع ما را از زحمت تفکر اخلاقی که کار نسبتاً دشواری است بینیاز میکند.
اما سومین دلیل جذابیت نسبیگرایی اخلاقی آن است که گریزگاهی برایمان فراهم میکند تا به داوری اخلاقی دیگران تن ندهیم. حتما ماجرای بحث تفاوتهای فرهنگی را شنیدهاید که میگویند: تفاوت فرهنگی داریم، با یکدیگر فرق داریم، من اینگونه میاندیشم و لذا شما حق ندارید دربارهی من داوری کنید.
پی نوشت: گزیدهای از سخنان دکتر سید حسن اسلامی اردکانی با عنوان «اخلاق جهان روا» در ششمین همایش نظام اخلاقی مولانا؛ سروش مولانا، ۱۳۹۶