روز حقوق بشر اسلامی در تقویم اسلامی

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)؛ اعلامیه جهانی حقوق بشر با نادیده گرفتن ابعاد معنوی در تلاش است با چشم‌پوشی کردن از فرهنگ سایر کشورها، از جمله کشورهای اسلامی ارزش‌های حاکم بر جامعه خود را بر دیگر جوامع تحمیل کند. کشورهای اسلامی بارها اعلامیه حقوق بشر را مورد انتقاد قرار دادند. اعلامیه حقوق بشر اسلامی در ۱۴ مرداد ۱۳۶۹(۵ اوت ۱۹۹۰) تصویب شد و ۵ اوت به عنوان روز حقوق بشر اسلامی معرفی شد.

حقوق بشر

حقوق بشر حقوقی است که انسان به دلیل انسان بودنش از آن برخوردار می‌باشد. حقوق بشر حقوق ذاتی و فطری انسان‌ها بدون در نظر گرفتن رنگ، جنسیت، زبان، عقاید سیاسی و… است. تمامی حقوق بشر مرتبط با هم و لازم و ملزوم یک دیگر هستند. بهبود یک حق، پیشرفت و بهبود حق دیگر را به دنبال دارد. حقوق بشر حداقل حقوقی است که یک انسان می‌تواند داشته باشد.

اعلامیه حقوق بشر جهانی

اعلامیه جهانی حقوق بشر در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ به تصویب رسید. این اعلامیه قوانینی دارد که همه دولت‌ها موظف به رعایت آن قوانین هستند. این قوانین الزاماتی را برای انجام اقدامات مثبت و یا خودداری از اقداماتی ویژه دارد که کشورها ملزم به رعایت آن‌ها هستند.

نظارت بر عملکرد حقوق بشر دولت‌ها بر عهده:

۱. نهادهای ملی حقوق بشر

۲. سازمان‌های غیردولتی حقوق بشر می‌باشد.

متأسفانه با وجود ظلم و ستم در کشورهای اسلامی، سازمان حقوق بشر هیچ توجهی به آن ندارد و سبب شده کشورهای اسلامی مورد ستم قرار بگیرند. اعلامیه حقوق بشر جهانی و اسلامی شباهت‌هایی با هم دارند. از جمله این شباهت‌ها حق حیات، حق کرامت، حق آزادی، حق مساوات و حق مالکیت می‌باشد.

حقوق بشر از دیدگاه دین

حقوق بشر در اسلام مسئله جدیدی نیست و از صدر اسلام به آن تأکید شده است. متأسفانه قدرت‌های غربی در تلاش هستند هر حادثه‌ای را به گونه‌ای نشان دهند که به پای دین بنویسند و ظلم در حق انسان‌ها را ناشی از دین معرفی کنند. در حالی که هیچ دینی به اندازه دین اسلام از اصل حیات، اصل برابری، اصل کرامت انسانی و آزادی حمایت نکرده است.

دین اسلام تمام برنامه زندگی را به منظور سعادت اخروی و دنیوی بیان کرده و به تمام ابعاد زندگی انسان پرداخته است. بنابراین نسبت به حقوق بشر برتری دارد. امام علی فرمودند «مردم دو دسته‌اند، دسته‌ای برادر دینی تو و دسته‌ای در آفرینش همانند تو». طبق این فرمایش افراد از هردو منظر دینی و انسانی، دارای کرامت و قابل احترام هستند.

حقوق بشر اسلامی

اعلامیه حقوق بشر اسلامی، تلاشی برای ابراز هویت اسلامی در سطح بین‌المللی و بیان دیدگاه‌ها در خصوص حقوق انسان‌ها است. بنابراین ۵ اوت روز حقوق بشر اسلامی معرفی شد تا به کشورهای دیگر، این حقوق را معرفی کنند. این اعلامیه ۲۵ ماده و یک مقدمه دارد. اعلامیه حقوق بشر در مواردی با احکام اسلامی مغایرت دارد مانند حق تغییر مذهب.

حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر جهانی هردو به کرامت و شرافت انسانی تأکید شده است و فقط بعضی موارد است که در حقوق بشر جهانی ذکر نشده مانند:

۱. ممنوعیت استعمارگری و حق مبارزه با آن

۲. حق زندگی در محیط پاک و به دور از مفاسد اخلاقی

۳. داشتن امنیت دینی علاوه بر امنیت‌های جانی، خانواده و ناموس

می‌توان گفت حقوق بشر اسلامی تأکید بیشتری بر کرامت انسانی دارد. در تقویم اسلامی ۱۴ مرداد، روز حقوق بشر اسلامی است که نماد ابراز هویت انسانی از سوی کشورهای مسلمان در سطح بین‌المللی است.

مزایای حقوق بشر اسلامی نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر

۱. موضوعی که دربند الف ماده ۱ آمده «همه مردم در اصل شرافت انسانی و تکلیف و مسئولیت برابرند بدون هرگونه تبعیضی از لحاظ نژاد، رنگ، جنس، اعتقاد دینی، وابستگی سیاسی یا وضع اجتماعی و…»

این بند به حق فضل و کرامت ناشی از عمل و عقیده اشاره دارد

۲. موضوعی که در بند ب ماده ۲ آمده «زندگی موهبتی الهی و حقی است که برای هر انسانی تعیین شده است و بر همه افراد و جوامع و حکومت‌ها واجب است که از این حق حمایت کرده و در مقابل هر تجاوزی علیه آن ایستادگی کند و جایز نیست کشتن هیچ‌کس بدون مجوز شرعی»

این بند از حقوق بشر اسلامی به حرمت اقدام به کاری یا پناه بردن به وسیله‌ای که باعث به فنا رفتن نوع بشری شود؛ اشاره دارد

۳. موضوعی که دربند ۱۳ آمده به حق حفاظت از افراد بی‌گناه، زنان و کودکان و… اشاره دارد. در اعلامیه جهانی به این موضوع توجهی نشده است

۴. موضوعی که در بند الف ماده ۷ آمده «هر کودکی از زمان تولد، حقی بر گردن والدین خویش و جامعه و دولت در محافظت دوران طفولیت و تربیت کردن و تأمین مالی و بهداشتی و ادبی دارد؛ در ضمن باید از جنین و مادر نگهداری شود و مراقبت‌های ویژه نسبت به آنان مبذول شود»

این بند به حق جنین اشاره می‌کند.

می‌توان گفت حقوق بشر اسلامی نسبت به حقوق بشر جهانی جامعیت بیشتری داشته و به کرامات انسانی در آن بیشتر توجه شده است؛ بنابراین می‌تواند به عنوان یک الگوی جهانی در این حوزه باشد. روز حقوق بشر اسلامی فرصتی است برای دولت و مسلمانان که حقوق بشر را به جهان معرفی کنند.