صابئین مندایی و آداب و رسوم دینی آنها

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، صابئین مندائی از ادیان موحد، صاحب کتاب، پیغمبر و خط و زبان است و در قرآن کریم طی آیاتی به آن اشاره شده است.
اولین پیغمبران حضرت آدم (ع)، حضرت شیتل(ع) و به‌ترتیب حضرت نوح(ع)، حضرت سام (ع) و حضرت یحیی(ع) هستند.
کتاب دینی مقدس صابئین مندائی گنزا ربا (صحف آدم) می‌باشد.
خط صابئین از ۲۳ حرف تشکیل شده و لهجه آن در اعداد لهجه‌های آرامی شرقی می‌باشد که هم‌ریشه با زبان‌های عبری و سریانی است.
فرایض دینی صابئین مندائی شامل: غسل تعمید، معاد، رشامه و براخه (وضو و نماز) روزه و خیرات(زکات)، اعیاد و رعایت محرمات هستند.

محرمات شامل:
الف) مشروبات مسکر- خوردن گوشت حیوانات غیر از خوردن گوشت گوسفند نر همچنین پرندگان شکاری و گوشت‌خوار ماهی های بچه‌زا
ب) دروغ دزدی زنا رباخواری لهو و لعب و هر عمل خلاف احکام دینی دیگر
ج) ادواج با خواهر، خاله، عمه، زن برادر، زن پدر، و افراد غیرصابئین مندائی
اعیاد صابئین مندائی شامل چهار عید دهوار پروانایا( عید آغاز خلقت توسط خداوند) که به پنجه معروف است دهوا ربا ( عید بزرگ به‌مناسبت آ؛از سال مندائی) دهوا حنینا ( عید کوچک به‌مناسبت کامل شدن زمین به‌امر خداوند) دهوا دیمانه ( میلاد حضرت یحیی(ع)).
سال مندائی مشتمل بر ۱۲ ماه ۳۰ روزه به‌اضافه پنج روز دهوا پرونایا یا پنجه است (۳۶۵ روز).
دین صابئین مندائی افراد ادیان دیگر را به خود جذب نمی کند.
روحانیت و درجات دینی آن‌ها به ترتیب :اشکاندا ترمیدا گنزورا ریشا اد اما ربانی می‌باشند.
اشکندا: فردی است که در ماسم تعمید، همیار ترمیدا، و مراسمی از قبیل ذبح، دخرانی و … را انجام می‌دهد.
ترمیدا: بعضی از مراسم عقد ازدواج را علاوه بر تعمید و سایر مراسم دینی انجام می‌دهد.
گنزورا: مراسم عقد ازدواج را علاوه بر تعمید و سایر مراسم دینی انجام می‌دهد.
ریشا اداما: روحانی که رهبری قوم مندائیان به عهده وی می‌باشد. ربانی به پیامبران گفته می‌شود.
_ در تمامی مراسم دینی از قبیل تعمید ذبح کفن و دفن عروسی از لباسی به نام رسته که از پارچه سفید پنبه‌ای تهیه شده استفاده می‌گردد.
مراسم رشامه(وضو) و تعمید در آب جاری انجام می‌شود.

شرح لباس دینی اسطلی:
پارچه ای است از الیاف طبیعی به رنگ سفید که شامل پنج قسمت است عبارتند از:
برزنقا (عمامه) که سر را می‌پوشاند و شکوه و وقار را به شخص می دهد.
– نصیفا شالی است که بر روی گردن و در دو طرف شخص قرار می گیرد و مانند دو ستون در کنار هم ما را در این عالم دنیوی استوار نگه می دارد.
– همیانا که به دور کمر، همانند کمربند همت بسته می شود و ما را از شر و بدیهای دنیوی محافظت می کند.
– کسویا(پیراهن) که به وسیله آن جسم که یکی از رازهای خلقت خداوند است مستور می شودو ما را از وسوسه های شیطانی محافظت می کند.
– شروارا، که همچون کسویا عمل می کند.
قبل از تعمید، تعمید شونده می بایست بعد از پوشیدن لباس دینی( رسته) اکلیل(انگشتری ازشاخه آس) به دست به طرف بردانا رفته، مراسم رشامه ( وضو) را انجام می دهد. برای توجیه بهتر از معانی بوثه های رشامه ( آیه های وضو) استفاده می کنیم.

شرح بوثه ایی از مراسم رشامه (وضو):
– تبرک باد یردنای بزرگ آبهای حیات، خدایم ستایش باد. کشطا ( حقیقت) شما را شفا دهد. به‌نام خدای بزرگ، شفا و پاکی بر تو باد ای پدر، پدران، مالک پریاویس، یردنای بزرگ آب‌های حیات.
– و بعد نوبت به تطهیر دست‌ها می‌رسد که به معنای: تطهیر می‌کنم دستهایم را با حقیقت و لب‌هایم را با ایمان و تکلم می‌کنم با کلام خداوند.
– و بعد نوبت به شستن صورت می‌رسد که با خواندن بوثه، تبرک و ستایش باد نامت ای خداوند بزرگ و باوقار که از خود منبعث شده است(۳ مرتبه) و بعد نوبت به پیشانی می‌رسد که با استفاده از انگشتان دست راست، از راست به چپ عمل نشان شدن را با خواندن بوثه انجام می دهد که به معنای “من(اسم دینی) نشان شده‌ام با نشان خداوند، نام خداوند و نام عرفان خداوند بر من یاد باد”.
– بعد نوبت به گوش‌ها می‌رسد که با خواندن بوثه “گوش‌هایم شنیده‌اند صدای خداوند را”. (۳ مرتبه)
– و بعد نوبت به بینی می‌رسد که با خواندن بوثه “بینی‌ام استشمام نموده است عطر خداوند را” (۳ مرتب)
– بعد در این مرحله با دست راست آب را بر روی دست چپ می‌ریزیم و بوثه را می‌خواند. که به معنای “نشانی که بر من است نبود از اتش و روغن و عمل تدهین شدن، نشانم در یردنای بزرگ آب حیات است که کسی به قدرتش نمی‌رسد. نام خداوند و نام عرفان خداوند بر من یاد باد، ظلمت مقهور شده و نور برقرار گشته است نام خداوند و نام عرفان خداوند بر من یاد باد”
– و بعد نوبت تطهیر دهان می‌رسد که با خواندن بوثه “دهانم مملو از آیات و ستایش خداوند است.” ( ۳ مرتبه)
بعد نوبت به زانوها می‌رسد که با خواندن بوثه “من(ملواشه دعا کننده) تعمید شده‌ام همچون تعمید بهرم بزرگ، مخلوق خدای عظیم، تعمیدم مرا حفاظت و به عرش صعود خواهد داد. نام خداوند و نام عرفان خداوند بر من یاد باد”.
– زانوهایم برای خداوند بزرگ ازلی رکوع و سجده میکنند(۳ مرتبه)
– پاهایم در راه حقیقت و ایمان گام برمی‌دارند.(۳ مرتبه) و بعد بر پاهای خوی می‌ایستد و بوثه خاص را یک بار برای پای راست و بعد برای پای چپ می‌خواند.
– بر پاهایم دست‌های شیاطین مسلط نخواهند شد. نام خداوند و نام مندادهیی بر من یاد باد.

منبع: موسسه گفت و گوی ادیان