چرا صدرپژوهی مورد توجه نخبگان قرار گرفت

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)؛ حجت‌الاسلام والمسلمین امید مؤذنی، معاون پژوهشی پژوهشگاه شهید صدر، شامگاه پنجشنبه، ۱۳ آذرماه، در نشست «نابغه‌ای که نمی‌شناسیم»، در پاسخ به این سؤال که چرا شناخت جامعه علمی ما از شهید صدر اندک است، گفت: اساساً ما شخصیت‌های خود را نمی‌شناسیم یا کمتر می‌شناسیم؛ حتی در همین دوره معاصر، کسانی مانند امام(ره)، رهبر انقلاب، امام موسی صدر و شهید مطهری هم نمونه‌هایی از این شخصیت‌ها هستند که حجاب شهرت و معاصرت مانع شناخت آنان است. ناشناخته ماندن شهید محمدباقر صدر هم در این راستاست.

وی افزود: در مورد شهید صدر با این همه تألیفات گرانقدر انتظار این بوده که بیشتر به او و آثارش می‌پرداختیم، در حالی که به نظر می‌رسد دیگران در کشورهای دیگر و بیرون از جهان تشیع توجه زیادی به آثار وی داشته و در مورد او پژوهش کرده‌اند؛ لذا این سؤال و ابهام وجود دارد که چرا ما در این عرصه عقب هستیم.

وی با بیان اینکه البته بخش زیادی از این غربت، ریشه در روان‌شناسی اجتماعی ما دارد که به دارایی‌های علمی خود جفاکار هستیم و امانتداری را که وظیفه ماست کمتر انجام می‌دهیم، اضافه کرد: عراقی بودن شهید صدر و حصر، تعقیب و گریز خانواده و نزدیکانش بعد از شهادت و همچنین نبود مترجمان برای انتقال و نشر ایده‌های علمی و فکری و زبان روان او، باعث شد تا او در رادار نخبگانی ما نیامد؛ البته ایشان همیشه مورد توجه بوده و تألیفات زیادی در مورد وی نوشته شده است، ولی در حد انتظار نیست.

شهید صدر؛ ذخیره‌ای تمام‌ناشدنی

مؤذنی با بیان اینکه شهید صدر ذخیره تمام ناشدنی است، لذا صدرپژوهی سالیان سال است که در سطح برخی از نخبگان علمی کشور و دنیا جاری است، افزود: کسانی که بیرون از فضای شیعه قصد مطالعه شیعه را دارند خواسته و ناخواسته باید سراغ اندیشه‌های ایشان بروند؛ ادبیات آثار وی منسجم و قابل پژوهش، روشمند و متقن است، البته بحث زبان هم مطرح است و عربی دروازه ارتباط بیشتری نسبت به فارسی در بیرون از جهان شیعه دارد، همچنین آثار صدر صرفاً درون دینی هم نیست.

مؤذنی با اشاره به استقبال مردم از «کتاب نا» اظهار کرد: این کتاب به چاپ چهارم رسیده است، از ویژگی‌های این اثر که نویسنده به آن اهتمام داشته مستندسازی مطالب است؛ وی چندهزار صفحه کتاب و مصاحبه از آثار معتبر در مورد صدر خوانده‌اند، حین نگارش کتاب هم دائماً با پژوهشگران صدرپژوه مرتبط بوده‌اند و در آخرین سطح تأیید هم، این اثر توسط همسر و خانواده شهید صدر تأیید شده است. این کتاب رمان نیست، ولی واقعیتی است که در قالب داستانی و به قلم روان نوشته شده است.

وی با بیان اینکه قلم نویسنده و پرداختن به ساحات مختلف با نگاه ریزبین وقایع زندگی شهید از  دیگر ویژگی‌هایی است که سبب می‌شود این کتاب تا حد زیادی مخاطب را با صدر و خانواده وی نزدیک کند، افزود: همه آثار صدر تخصصی است ولی همه می‌توانند اعتقاد ما، فدک در تاریخ، امامان اهل بیت(ع) را مطالعه و نکات مهمی را فرابگیرند ولی کتاب بارقه‌ها و اسلام، راهبر زندگی برای مطالعه عموم مفیدتر است و می‌تواند کمک کند تا مخاطب تا حد زیادی با مهندسی فکری صدر آشنا شود.

مؤذنی با بیان اینکه پژوهشی درباره امام مهدی، فدک و … هم کتب مناسبی هستند، اظهار کرد: مثلاً در پژوهشی درباره امام مهدی(عج)، در مقام این بوده که اگر کسی ذهنش با آیات و روایات درباره مهدویت آرام نمی‌گیرد، بتواند به روش تجربی و آکادمیک به سؤالات درباره امام زمان پاسخ دهد.

جامعیت و اتقان در اندیشه

وی تاکید کرد: جامعیت، اصالت، معاصرت و اتقان در اندیشه از جمله مهمترین ویژگی‌های علمی شهید صدر است؛ او انسانی روشمند و جامع الاطراف است و خیلی جای کار تحقیقی در مورد این شهید وجود دارد.

معاون پژوهش پژوهشگاه شهیدصدر همچنین در مورد فعالیت این پژوهشگاه اظهار کرد: پژوهشگاه شهید صدر در سال ۱۳۷۹ به صورت خصوصی ایجاد شده و در چند حوزه تلاش علمی دارد؛ اول در زمینه آثار صدر، یافتن آثار و تبدیل آنها به نسخ چاپی بدون غلط اولین کار است که در گام اول ۲۱ جلد آثار وی به عربی در قالب موسوعه چاپ شد؛ نامه‌های شهید صدر، کتاب خمس، کتاب رجال و نامه‌های رد و بدل شده با امام، آثار مصادرشده وی در دوره حبس و … هم دومین کار پژوهشگاه است که در حال پیگیری برای یافتن آنها هستیم که البته هنوز موفق نشده‌ایم؛ زیرا برخی آثار ممکن است توسط آمریکایی ها منتقل و یا توسط صدام از بین رفته باشد.

مؤذنی اضافه کرد: حوزه دیگر فعالیت ما پژوهش است؛ زیرا آثار وی نیاز به نقد، بررسی و استمرار دارد و بخش سوم فعالیت پژوهشگاه بخش آموزش است که در آینده با فعالیت بیشتری کار خود را دنبال خواهد کرد و توسعه بسیار بیشتری نسبت به امروز نیاز دارد.

منبع: ایکنا