رهبران دینی حامی رویکرد عقلانی در حوزه درمان باشند

ردنا (ادیان نیوز) – نخستین اساسنامه کنفرانس بین‌المللی بهداشت از سوی سازمان بهداشت جهانی ۷ آوریل سال ۱۹۴۸ میلادی در نیویورک، تدوین شد. در ژوئن همان سال، نخستین مجمع عمومی سازمان بهداشت جهانی با حضور نمایندگان بیش از ۶۱ کشور جهان در ژنو تشکیل شد و در این مجمع هفت آوریل را به نام روز بهداشت نام‌گذاری کردند.

با این تصمیم از سال ۱۹۵۰ به بعد در روز هفت آوریل هر سال، برگزاری جشن بزرگداشت این روز به جریان افتاد. مراسم روز جهانی بهداشت، سالانه به عنوان فرصتی به منظور جلب توجه جهان به موضوع بهداشت جهانی است و سازمان بهداشت جهانی و کشورهای جهان رویدادهای بین‌المللی، منطقه‌ای و محلی را در چنین روزی بررسی می‌کنند.

به این مناسبت، با «مصطفی معین»، رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور پیرامون «نقش ادیان و مذاهب در سلامت» به گفتگو نشستیم. معین دو دوره در سال‌های ‎۱۳۶۸-۱۳۷۲ در دولت اول هاشمی رفسنجانی و سال‌های ‎۱۳۷۶-۱۳۸۲ در دولت خاتمی جمعاً به مدت ۱۰ سال عهده‌دار مقام وزارت علوم بوده‌است.

متن کامل گفتگو بدین شرح است:

نهادهای دینی و مذهبی چه کمکی می توانند به نظام بهداشت و سلامت داشته باشند؟

تاکید بر اهمیت رعایت سلامت به عنوان یک نعمت و امانت الهی از دیدگاه دینی بسیار اهمیت دارد. بنابراین همه مردم باید از سلامت خود مراقبت کنند و به سلامت دیگران هم با عدم توجه به توصیه های بهداشتی، نه تنها لطمه ای نزنند بلکه به دیگران در این زمینه کمک نمایند.

با این نگاه، یادگیری آموزه های بهداشتی و تغذیه سالم، تحرک بدنی کافی، پرهیز از رفتارهای پر خطر مانند دود سیگار یا مصرف مواد و الکل، بکار گیری دقیق توصیه های پزشک معالج در زمان بیماری و داشتن سبک سالم زندگی همگی برای حفظ تندرستی انسان ضروری است. این است که حتی پیامبر عظیم الشان اسلام نظافت و پاکیزگی را شرط ایمان دانسته اند(النظافته من الایمان).

توصیه های اولیای دینی ما بر رعایت اعتدال و میانه روی در مصرف غذا و خواب و استراحت و حفظ بهداشت فردی و محیطی در جهت پیشگیری اولیه از بیماری ها بوده است و نه دخالت افراد غیر مسئول و غیر متخصص در امور پزشکی و دارو و درمان.

در دوره کرونا، به نظر شما نهادهای دینی و مبلغان دینی آنگونه که مورد انتظار نظام درمان و سلامت بود عمل کردند؟

همانگونه که انتظار می رفت مراجع دینی و اعاظم حوزه های علوم دینی بر ضرورت توجه به توصیه های پزشکان و دستورالعمل های ستاد ملی مبارزه با کرونا تاکید کردند ولی متاسفانه در سطح تعدادی از روحانیان منبری و یا مداحان بد آموزی هائی صورت گرفت که باعث بی اعتمادی و گمراهی مردم و عدم همکاری لازم در زدن ماسک و حفظ فاصله اجتماعی و یا نرفتن به سفر و ماندن در منزل و یا عدم مراجعه سریع بیماران به پزشک یا بیمارستان که در نتیجه به وخامت حال آنها و یا مرگشان انجامید.

برگزاری تجمعات انسانی در مراسم عزاداری ها، زیارتگاهها و یا در سوگ از دست رفتگان که پروتکل های بهداشتی نیز نقض می شد از جمله عوامل موج های جدید و پی در پی کرونا در کشور بوده است. همچنین شیادانی در لباس روحانیت به عنوان طب سنتی و یا طب اسلامی مسائل خرافی و بدون پایه علمی را برای درمان کرونا در فضای مجازی و یا حتی با حضور در بیمارستان ها و یا اماکن مقدسه ترویج کردند که برخورد قاطعی نیز از سوی دولت و یا مراجع قضائی با اکثریت آنها نشده است.

مهمترین چالش هایی که در این حوزه وجود دارد چیست؟

چالش هائی چون برداشت های نادرست از دین و یا استناد به روایت های جعلی و یا ضعیف در زمینه مسائل دارو و درمان بیماری ها و دخالت های غیر علمی و مضر در امور پزشکی توسط افراد سودجو و شیاد از چالش های مهمی است که فرهنگ و سلامت جامعه را مورد تهدید قرار داده است. امور تشخیص و درمان در پزشکی مدرن بر پایه پژوهش های علمی، کارآزمائی های بالینی و شواهد متقن قرار دارد که آثار مفید و موثر خود را طی یک سده گذشته در ریشه کنی بسیاری از بیماری های عفونی و یا غیر واگیر و افزایش امید به زندگی جوامع نشان داده است.

تقابلهای ایجاد شده بین برخی از مبلغان دینی و متخصصان حوزه بهداشت و درمان را ناشی از چه می دانید؟

این واقعیت که علوم پزشکی فارغ از ملاحظات سیاسی دولت ها و یا متولیان مذهبی تعیین کننده راههای پیشگیری از بیماری ها و درمان آنها و برخورداری افراد جامعه از یک زندگی سالم است باید از سوی علمای شاخص حوزه های دینی به رسمیت شناخته و بر آن تاکید شود و بلکه ایشان حامی و پشتیبان این رویکرد عقلانی و منطقی باشند. در چنین فضائی دستگاه های اجرائی و قضائی مربوط هم باید با حساسیت کافی و اعمال نظارت قانونی خود در این زمینه با هرگونه تخلف و دخالتی که می تواند برای سلامت جامعه زیانبخش باشد برخورد کنند.

خبرنگار: محمدعلی خرمی