میناس مقدس؛ کلیسایی که با کمک ناصرالدین شاه قاجار بنا شد
زمانی که ارامنه نیاز به یک کلیسا در ونک داشتند، ناصرالدین شاه قاجار برای ساخت این کلیسا به کمک آنها آمد و مبلغی را در اختیارشان قرار داد و مستوفی الممالک که یکی از رجال قاجار و مالک زمینهای ونک بود، قطعه زمینی را به ارامنه اهدا کرد.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، هنوز هم نام محله ونک ارامنه میان اهالی قدیمی محله ونک به‌ویژه ساکنان محدوده باشگاه آرارات رایج است. روزگاری که محله امروزی ونک، یکی از ۳۳ پارچه‌آبادی شمیران بود و به جای ساختمان‌ها و برج‌های سر به فلک کشیده، تا چشم کار می‌کرد مزارع کشاورزی و باغ‌های سرسبز در میان تپه‌های اطراف دیده می‌شد، بخشی ازآبادی ونک به ونک ارامنه مشهور شد. در جست وجو برای علت این نامگذاری باید سراغ برگ‌هایی از تاریخ شفاهی این‌آبادی در دوران حکومت محمد شاه قاجار رفت.
علیرضا زمانی تهران‌شناس در گفتگو با روزنامه همشهری می‌گوید: «در دوران حکومت محمدشاه قاجار، گروهی از ارامنه در بخش شرقی‌آبادی ونک ساکن شدند. ماجرا از این قرار بود که میرزا آقاسی صدراعظم محمد شاه برای تأمین علوفه قشون دولتی ۱۳ خانواده ارمنی را از چهارمحال و بختیاری برای کشاورزی به تهران می‌آورد. بعدها برای آن ۱۳ خانواده به دور از ساکنان قدیمی محله ونک و در نزدیکی زمینهای کشاورزی، قلعه‌ای ساخته می‌شود و با سکونت آنها بخش شرقی‌آبادی ونک به ونک ارامنه شهرت پیدا می‌کند.»
امروزه در تقاطع کوچه امید و خیابان مهتاب یادگاری از سکونت کشاورزان ارمنی دیده می‌شود. کلیسای میناس مقدس که هنوز هم میزبان مراسم مسیحیان ارمنی است. «علیرضا زمانی» می‌گوید: «پس از ساخت قلعه ارامنه برای سکونت کشاورزان ارمنی، اهالی قلعه نیاز به مکانی برای برگزاری مراسم مذهبی داشتند اما درآبادی‌های اطراف خبری از کلیسا نبود. میرزا یوسف خان مستوفی الممالک که در آن روزگار مالک زمینهای ونک بود، ملکی در نزدیکی قلعه ارامنه به کشاورزان داد. وی همچنین صلیبی را که روی آن عبارت مستوفی الممالک ونک فی شهر ذیقعده الحرام ۱۲۸۸ حک شده بود به نشان یادبود به کلیسای میناس مقدس هدیه کرد. گفته می‌شود ناصرالدین‌شاه هم مبلغی برای ساخت کلیسا به ارامنه کمک کرد. اما نخستین کشاورزان ساکن قلعه ارامنه با آوردن کتاب مقدس از شهر خرقان مراحل ساخت کلیسای میناس مقدس را شروع کردند و به همت آنها محله محل سکونتشان صاحب یک کلیسا شد.»
درمحوطه کلیسا، سنگ قبرهای اهالی روستا مشهود است، که درمیان آنها متوفیان غیرارمنی، مسیحیان روس و انگلیسی نیز دیده می شود. بخش دیگری از آن قبرستان، در تپه های مشرف به کلیسا بود، که درحال حاضر درمحل آن کلیسای صلیب مقدس، در محوطه باشگاه آرارات، بناشده است.
