آزارهای آنلاین مسلمانان به خصوص در اروپا که اقلیت قابل توجهی هستند، بیشتر مشاهده میشود. در واقع اسلامهراسی که به صورت نوشتن شعارهای ضد اسلامی بر دیوار مساجد و قبرستانهای مسلمانان دیده شده در فضای مجازی به نوعی دیگر تکرار میشود.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، رشد اسلامهراسی در کشورهای غیراسلامی موضوع جدیدی نیست و این مسئله اجتماعی در جوامع غربی رشد زیادی کرده است. این پدیده در سالهای اخیر و با رواج شبکههای اجتماعی شکل جدیدی به خود پیدا کرده و آن آزارهای آنلاین در فضای مجازی علیه مسلمانان و باورهای آنها است.
اسلامهراسی اصطلاحی است که برای توصیف خصومت غیرمنطقی، ترس یا نفرت از اسلام، مسلمانان و فرهنگ اسلامی به کار میرود. این خصومتها طیف گستردهای از رفتارها علیه مسلمانان را در برمیگیرد که برخی از آنها عبارت است از: حملات فیزیکی یا کلامی به اموال، عبادتگاهها و مسلمانان (به خصوص آنها که نشانهای ظاهری از باور به اسلام دارند مانند حجاب برای زنان)، وضع سیاستها و قوانینی که به طور غیرمستقیم مسلمانان را مورد هدف قرار داده یا به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار داده و آزادی مذهب آنها را بهطور غیرمستقیم محدود میکند و اظهارات عمومی برخی روزنامهنگاران و سیاستمداران که باعث انگ زدن به مسلمانان به عنوان یک گروه و نادیده گرفتن سهم مثبت آنها در جوامع و کشورهایی که در آن زندگی میکنند، میشود.
در سالهای اخیر، نگرانی عمومی نسبت به مهاجرت و ادغام اقلیتهای مسلمان در فرهنگ اروپایی، به اسلامهراسی دامن زده است. این تنشها پس از سقوط اقتصادی سال ۲۰۰۷ و ظهور سیاستمداران ملیگرای پوپولیست از یک سو و عملیاتهای تروریستی توسط اسلامگرایان تندرو بیشتر شده است.
نکته جالب توجه این است که مسلمانان تنها قربانیان اسلامهراسی نیستند. یهودیان خاورمیانهای، پیروان اقلیت سیک، مسیحیان عربتبار و هر فردی که شباهتی ظاهری براساس کلیشههای شکل گرفته در غرب در مورد مسلمانان را داشته باشد، بهطور بالقوه هدفی برای حملات اسلامستیزانه به شمار میآید.
اما آزار آنلاین مسلمانان پدیدهای است که بیش از همه در شبکههای اجتماعی مشاهده میشود. هرچند وبسایتهایی هم که وابسته به گروههای نژادپرست و راست افراطی هستند که اسلامهراسی در آنها رواج دارد اما آزارهای آنلاین مسلمانان به خصوص در اروپا که اقلیت قابل توجهی هستند، بیشتر مشاهده میشود. در واقع اسلامهراسی که به صورت نوشتن شعارهای ضد اسلامی بر دیوار مساجد و قبرستانهای مسلمانان دیده شده در فضای مجازی به نوعی دیگر تکرار میشود.
یکی از هشتگهایی که در توییتر پس از حمله به دفتر مجله شارلی هِبدو در ۲۰۱۵ دیده شد، هشتگ #KillAllMuslims (همه مسلمانان را بکشید) بود. این هشتگ، که در بریتانیا ترند شد، حاوی اظهارات تحریکآمیز و نژادپرستانه در مورد مسلمانان و اسلام بود. نه تنها در توئیتر، بلکه در سایر رسانههای اجتماعی مانند فیسبوک، اینستاگرام، Myspace ، hi۵ و bebo مطالب مشابهی در رابطه با مسلمانان به اشتراک گذاشته شد. در این میان زنان مسلمان بیشترین قربانیان نفرتآفرینی آنلاین بودند.
شیوع کرونا و قرنطینههای اجباری مردم، فرصت دیگری برای آزاردهندگان آنلاین در جهان و از جمله در آلمان شد که به انتشار مطالب توهینآمیز علیه اقلیتهای نژادی و دینی از جمله مسلمانان بپردازند. توهین به مسلمانان به دلیل اصرار آنها برای رفتن به مساجد (با وجود رعایت تمام مقررات وضع شده بهداشتی)، مقصر دانستن مسلمانان به دلیل زمینه مهاجرتی و فرهنگی آنها از جمله این مسائل است.
آلمان مثال خوبی برای رشد آزار آنلاین علیه مسلمانان است. براساس گزارشی که اخیراً در رسانههای این کشور منتشر شد، احساسات ضد مسلمان و یهودستیزی به یک اتفاق روزمره در آلمان تبدیل شده و وزارت کشور آلمان ۱۰۲۶ حمله علیه مسلمان را در سال ۲۰۲۰ به ثبت رسانده است.
آلمان در سالهای اخیر با افزایش تبلیغات گروههای نئونازی و حزب راستگرای افراطی «آلترناتیو برای آلمان»(AfD)، احساسات نژادپرستانه و ضد مسلمان را تجربه کرده است. آلمان ۸۱ میلیون نفر زندگی میکند و بعد از فرانسه بیشترین جمعیت مسلمان در اروپای غربی با حدود ۴,۷ میلیون نفر دارد.
به گفته دانیل هولتگن (Daniel Höltgen)، نماینده ویژه شورای اروپا، قربانیان اسلامهراسی نفرت و تهدیدهای آنلاین را درست مانند تبعیض روزمره و حملات لفظی در خیابان واقعی میدانند. تهدیدهای بیرحمانه و آشکار علیه مسلمانان به واقعیتهای زندگی روزمره مسلمانان تبدیل شدهاند. این اقدامات جنایتکارانه و هیچ ارتباطی با حق آزادی بیان ندارد. برخی از اقشار جامعه توهین و استفاده از سخنان نفرتانگیز را نسبت به مسلمانان قابل قبول میدانند.
در این گزارش از قول یک امام مسجد که با نام مستعار A معرفی شده، آمده است: یکبار پس از اینکه صلیب شکسته (نماد حزب نازی) بزرگی بر روی دیوارهای مسجد کشیده شد، به جای ۱۰۰ شرکتکننده، فقط ۱۰ نفر به نماز جمعه آمدند. جوانان مسلمان چون میترسیدند به نماز جماعت نیامدند. تحقیقات پلیس هیچ نتیجهای نداد. مسجد بعداً به محلی منتقل شد که در همه طرف ساختمان نظارت تصویری وجود دارد. در حال حاضر مرتباً پیامهایی با عنوان «به خانه برو» یا «اینجا جایی برای تو نیست» دریافت میکند. برخی از آنها چاپی هستند یا از حروف روزنامه ساخته شدهاند. گاهی اوقات آنها شامل تصاویر توهینآمیز به پیامبر اسلام(ص) هستند.
اما آزارهای آنلاین رشد سریعی در اروپا و از جمله در آلمان داشته است. هولتگن میگوید: بیشتر این پیامها به صورت ناشناس انجام شده که به کاربران امکان میدهد بدون ترس از پیامدهای واقعی، نظرات نژادپرستانه و حتی خطرناک را ارسال کنند. اینترنت بیش از حد خلاء قانونی دارد و مقلدان این رفتارها را تشویق به انجام آنها میکند. تروریستی که در سال ۲۰۱۹ به یک کنیسه در شهر هاله حمله کرد، اقدامات خود را به صورت آنلاین پخش کرد که تقلیدی از اتفاق مشابه چند ماه قبل در کرایستچرچ، نیوزیلند در حمله به یک مسجد بود.
این نشان میدهد که آزارهای آنلاین علیه اقلیتهای نژادی و دینی به همان اندازه در دنیای واقعی میتواند تأثیرگذار باشد. نمونههایی که در فضای مجازی دیده شده و به ظاهر تنها لفاظیهایی از روی نفرت هستند، میتوانند به سرعت تأثیر خود را در جامعه و علیه اقلیتهایی از جمله مسلمانان بگذارند؛ تأثیراتی که میتواند بسیار خشونتبار و به قیمت جان افراد تمام شود.