حضرت ادریس بنابر روایات اسلامی به نخستین کسی بود که برای نوشتن، جامه دوخت و قلم را بکار بست و مشغول به کسب دانش ستاره شناسی و حساب شد. وی در کار خیاطی فعالیت داشت و در مسجد سهله زندگی میکرد. مفسران و علمای اسلامی درخصوص وفات یا زنده بودنش با هم اختلاف نظر دارند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، طبق بعضی از گفته ها حضرت ادریس در منف مصر به دنیا آمده است در حالیکه گفته ی برخی دیگر اینست که محل تولد او در بابل می باشد. او در آن جا رشد کرد و شیث بن آدم که جد جد پدرش بود درس گرفت. اختلافاتی بر سر نام حضرت ادریس وجود دارد.
برخی از افراد، او را با نام اخنوع و با لقبش ادریس می شناسند درحالیکه نام او طبق گفته ی برخی دیگر،« اوزریس» میباشد که ادریس را معرف این نام می دانند.
نام او در تورات، بر اساس عقیده و باور بعضی از افراد،« اخنوع» یا« خنوع» ذکر شده است و به خاطر ملک، حکیم و نبی بودنش، القابی همچون« مثلث النعمه»،« هرمس الهرامسه» و« المثلث» را به او نسبت داده اند.
رسالت حضرت ادریس
سومین پیامبر از پیامبران الهی با نام حضرت ادریس شناخته میشود که وظیفه داشت تا طایفه ی قابیل که مرتکب اعمال ناپسندی بودند و شرک می گفتند و بت پرست بودند، را هدایت کند. او مامور دعوت کردن مردم به حق و توحید بود و درخواست او از مردم این بود که به پیروی از شریعت آدم و شیث بپردازند و رفتارشان با همدیگر با عدل و انصاف باشد و در حق ضعیفان کوتاهی نکنند، آمادگی جهاد با دشمنان دین را داشته باشند و برای کمک به فقرا زکات، پرداخت کنند.
فرزندان حضرت ادریس
تعداد فرزندان حضرت ادریس، زیاد است که از بین آن ها در کتابها فقط به نامهای« متوشلخ» و« ناخورا» و« حرقاسیل» اشاره شده است.
زبان حضرت ادریس
پنج تن از پیامبرانی که طبق گفته ی ابن عباس به زبان یونانی صحبت می کردند، نظیر آدم (ع)، شیث (ع)، ادریس (علیه السلام)، نوح (علیه السلام) و ابراهیم (ع) بودند.
خصوصیات حضرت ادریس
از خصوصیات حضرت ادریس( ع) که سبب شد تا او را با نام« ادریس» بشناسند می توان به کثرت درس و تعلیم و نشر احکام و سنن الهی اشاره کرد. اولین کسی که نوشتن را آموخت و به تفکر در علم ستاره شناسی و حکمت پرداخت، حضرت ادریس بود. از خداوند، حضرت ادریس را نسبت به بعضی از مسایل آگاه کرد که میتوان از اسرار ترکیب فلک ونقطه اجتماع ستارگان، دانش ریاضی وهیئت، شمار سالها یاد کرد. همچنین او از نخستین افرادی به شمار می رفت که نسبت به هنر خیاطی آگاه بود و ذکر تسبیح، تهلیل، تکبیر و لاإله إلاالله را در هنگام خیاطی بر زبانش جاری می ساخت.
فعالیت های حضرت ادریس
در زمان برگزیده شدن حضرت ادریس به پیامبری، مردم میتوانستند به هفتاد و دو زبان سخن بگویند و تمامی آن لغات را خداوند متعال به وی آموخت. مردم در زمان قبل از حضرت ادریس، برای پوشش اندام خود از پوست استفاده می کردند. ادریس در مسجد سهله بکار خیاطی مشغول بود. او اولین فرستاده ی خداوند بود که در جنگ با دشمنان( فرزندان قابیل) از اسلحه استفاده کرد و توانست یکی از فرزندان قابیل را به اسارت دربیاورد.
خداوند بعد از بزرگ شدن حضرت ادریس، او را به نبوت رساند ولی حضرت ادریس تصمیم گرفت به خاطر سرپیچی و مخالفت بیشتر مردم بابل از او، با برخی از افرادی که به او ایمان آورده اند به سرزمین دیگری کوچ کند. از این رو حضرت ادریس و برخی از مردم، پس از این که شهر بابل را ترک کردند به رود نیل و سرزمین مصر سفر کردند. ادریس علاوه بر این که به مردمان خود در محل جدید، آموزه های دینی را یاد میداد، موارد دیگری همچون آداب و طریقه نقشه کشی برای شهر سازی، سیاست مدنیت و قواعد آنرا به مردمش اموزش میداد.
حضرت ادریس مامور به دعوت مردم به آئین الهى، پرستش آفریدگار، یگانگى خدا و رهایى مردم از عذاب آخرت از طریق کردار شایسته در دنیا بود. این حضرت، مردم را تشویق میکرد تا نسبت به دنیا بىرغبت باشند و بطور عادلانه با هم رفتار کنند و به آن ها نحوه ی نماز خواندن و روزه گرفتن در ایام مشخصى از هر ماه را دستور میداد. او مردم را تشویق میکرد تا براى مبارزه با دشمنانِ دین و آئین خود جنگ کنند و به آنان دستور پرداخت زکات براى دستگیرى از مستمندان را صادر میکرد.
بر روی نگین انگشترى حضرت ادریس، جمله حکاکی شده بود و در هنگام نماز میت، کمربندى را مىپوشید که جمله ی: بر روی آن نوشته شده بود.
سرانجام ادریس نبی
اختلاف نظرهایی درباره عمر حضرت ادریس وجود دارد. باور بعضی از افراد اینست که ادریس بمدت سیصد سال، عمر کرده است. در ادامه با اختلافاتی درخصوص فوت یا پایان کار او بر روی زمین آشنا میشوید:
>> طبق برخی از روایات از سوی خداوند، فرشته ای در نزد ادریس آمد و به او مژده ی آمرزش گناهان و قبولی اعمالش را داد. ادریس با شنیدن این مژده بسیار خشنود شد و به شکر خدا از این بابت پرداخت، سپس ارزو داشت تا همیشه زنده بماند و خدا را شکر کند. فرشته از حضرت ادریس سؤال کرد:آرزویت چیست؟
ادریس در جواب به فرشته گفت:جز این که زنده بمانم و خدا را شکر بگویم، آرزوی دیگری ندارم، به این دلیل که دعای من در این مدت این بود که اعمالم نزد خدا پذیرفته شود که اینک پذیرفته شده است. اینک قصد دارم که بخاطر قبولی اعمالم، خدا را شکر کنم و این شکر را هم چنان ادامه دهم. فرشته بالهایش را باز کرد و ادریس را در برگرفت و با خود به اسمان ها برد؛ ادریس هنوز هم زنده است و خداوند را شکر میکند.
>> عزرائیل، طبق برخی از روایات در بین آسمان چهارم و پنجم، حضرت ادریس را قبض روح کرد. فرموده ی امام صادق ( علیه السلام ) در روایتی این چنین بود:یکی از فرشتگان، مورد خشم و غضب الهی قرار گرفت، به همین خاطر خداوند بال و پر او را شکست و در جزیره ای انداخت. او بمدت چندین سال عذاب کشید تا این که حضرت ادریس به نبوت رسید، آن فرشته خودش را به ادریس رساند و گفت:ای پیامبر خدا! برای من دعا کن تا خداوند از من خشنود شود و بال و پرم را به من برگرداند.
حضرت ادریس برای فرشته دعا کرد، به همین خاطر خداوند او را بخشید و به او بال و پرش را بازگرداند. فرشته به خاطر بال و پرش به ادریس گفت:آیا حاجتی داری؟ ادریس در جواب به فرشته این طور گفت:آری، می خواهم مرا به منظور دیدار با عزرائیل به آسمان ببری تا با او ماءنوس شوم، بدین دلیل که زندگی بر من با یاد او گوارا نیست.
به همین خاطر، فرشته حضرت ادریس را به آسمان چهارم برد، او ملک الموت را در آسمان چهارم در حالت نشسته دید که از روی تعجب سرش را تکان می دهد!
حضرت ادریس بعد از سلام کردن به عزرائیل سؤال کرد که چرا سرت را تکان می دهی؟
عزرائیل در جواب گفت:دستور خداوند متعال به من این بود که بین اسمان چهارم و پنجم( یعنی در همین مکان) تو را قبض روح کنم؛ من هم به خداوند عرض کردم که آیا چنین چیزی امکان پذیر است، با این که فاصله ی بین آسمان سوم و چهارم بمیزان پانصد سال میباشد و همچنین فاصله ی بین آسمان دوم و سوم، هم به همین مقدار است. از این رو عزرائیل، روح ادریس را قبض کرد و قرآن فرمود:
و رفعناه مکانا علیا ؛« و ما ادریس را به مقام بلندی بالا بردیم».
>> پیامبر گرامی اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم) در روایتی درباره ی حضرت ادریس فرمود:
مردی را در شب معراج در آسمان چهارم دیدم، از جبرئیل، راجع به این مرد سوال کردم. جبرئیل در پاسخ گفت:این مرد، حضرت ادریس است که خداوند به مقام ارجمندی، او را بالا آورده است. بدین ترتیب من به ادریس سلام کردم و برای او طلب بخشش کردم. او هم به من سلام کرد و برای من طلب بخشش کرد.
چکیده ای از بیوگرافی حضرت ادریس
نام: ادریس
زادگاه: منف مصر یا بابل
ملیت: ایرانی
نام قوم: دودمان قابیل
دین: شریعت آدم و شیث
شغل: خیاطی