دانشگاه ادیان و مذاهب بستر لازم برای تحقق وحدت ابراهیمی را دارد

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، دومین نشست تهیه «سند اخوت اسلامی» در دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور  حجت الاسلام و المسلمین میثم امرودی، معاون فرهنگی وزیر امور خارجه، حجت‌الاسلام و المسلمین زمانی مدیر دفتر اجتماعی و سیاسی حوزه‌های علمیه کشور، حجت‌الاسلام و المسلمین جعفرطیاری قائم مقام ریاست دانشگاه، حجت‌الاسلام و المسلمین  مظفری رئیس مرکز صلح و گفت‌وگو و جمعی از اساتید و دانشجویان برگزار شد.

امت اسلامی از طریق ملل اسلامی باید شکل بگیرد

بر اساس این گزارش، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد حسین مظفری، رئیس مرکز صلح و گفت‌وگو موضوع بحث جلسه تنظیم سند اخوت اسلامی‌ را بیان نمود و گفت: در مقدمه قانون اساسی آمده است که انقلاب اسلامی یک محتوای اسلامی دارد و روابط بین المللی را تحت پوشش قرار می‌دهد و برای تشکیل یک امت اسلامی جهانی تلاش می‌کند. در این مقدمه تأکید می‌شود که طبق آیه «وَ لَو شاءَ رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً واحِدَهً وَ لا یَزالُونَ مُختَلِفین»، (هود/۱۱۸)، باید نشان دهیم که امت اسلامی یک امت واحد است.

دکتر محمد حسین مظفری افزود: به همین جهت ما در این قسمت با یک دوگانگی مواجه هستیم. اولین قسمت از این دوگانه همکاری ملت‌ها برای تشکیل امت اسلامی است و دومین مورد همکاری امت اسلامی برای تشکیل ملل اسلامی مطرح است. به همین جهت اگر ابهام و اجمالی وجود داشته باشد توسط مقدمه شناخته خواهد شد، اما این مقدمه اصول نیست.

وی ادامه داد: امت اسلامی از طریق ملل اسلامی باید شکل بگیرد. اما آنچه که در عمل اتفاق افتاده در همکاری ملل اسلامی نوعی تنافر وجود دارد. سؤالی اینجا مطرح می‌شود و آن این است که چگونه می‌توان این دوگانگی را تجمیع کرد؟ از نظر عملی هم از زمان خلافت عثمانی بحث اتحاد جهان اسلامی در دنیای اهل سنت مطرح بود. اما آنها بیشتر برای احیای خلافت این اتحاد را می‌خواستند و نه برای اتحاد امت اسلامی. حتی دعوت‌نامه‌ای هم به دفتر رضا شاه ارسال کردند که دفتر رضا شاه آن را به حوزه علمیه قم ارسال کرد. اما علما به این جلسه نرفتند و وقتی به گوش علمای نجف هم رسید آنها هم از شرکت در این کنگره امتناع کردند.

دکتر مظفری بیان کرد: به همین جهت رضا شاه دستور داد تا نماینده ایران در قاهره در جلسه شرکت کند. مرحوم کاشف الغطا هم بعداً در این جلسه شرکت کردند. البته در عمل هم ما به شکل دیگری این را مطرح کردیم. وقتی امام خمینی (ره) فتوای ارتداد سلمان رشدی را صادر کرد، سروصدای زیادی ایجاد شد و بسیاری از مسلمانان با امام خمینی (ره) همراه شدند. به همین سبب تمام کشورهای اروپایی سفرای ایران را فراخواندند، که البته با توجه به ریزبینی آیت الله تسخیری این توطئه خنثی شد.

رئیس مرکز صلح و گفت‌وگوی دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: در قضایای اخیر نیز می‌بینیم که بسیاری از کشورهای عربی و مسلمان به جای ایجاد وحدت اسلامی و تقریب مذاهب با صهیونیست‌ها اتحاد کرده‌اند، به همین جهت نیاز دیدیم تا تقریب مذاهب و وحدت اسلامی را بازبینی کنیم. بنابراین مرکز صلح و گفت‌وگوی دانشگاه ادیان این جلسه را ترتیب داده تا یک راهی پیدا کنیم تا در امر وحدت اسلامی راهکارهایی پیدا کنیم تا مشکلات پیش روی‌مان حل شوند.

دانشگاه ادیان زمینه لازم برای تحقق وحدت ابراهیمی را دارد

حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسن زمانی، مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه علمیه قم، نیز در این جلسه بیان کرد؛ نکته اول در مسئله سند ابراهیمی بحث وحدت ابراهیمی یا برادری ابراهیمی در میان پیروان ادیان ابراهیمی مطرح است و ما نیز به برادری اهل کتاب و دین اسلام اعتقاد داریم. در آیه امت واحده نیز اصل بر ادیان ابراهیمی است نه فقط دین اسلام.

این مقام مسئول ادامه داد؛ در سوره انبیا آمده است که وَزَکَرِیَّا إِذْ نَادَى رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِی فَرْدًا وَأَنْتَ خَیْرُ الْوَارِثِینَ، جریان حضرت ذکریا و امت واحد یعنی همه یکی هستید. مفسران از این آیه وحدت اسلامی را بیان می‌کنند ولی اصل آن مسئله وحدت ابراهیمی است. دانشگاه ادیان هم ظرفیت این را دارد که همت بیشتری داشته باشد و به مسئله وحدت اسلامی کمک شایانی داشته باشد. حوزه علمیه نیز درصدد نزدیکی امت‌های اسلامی است و در این راستا کارهایی هم شده ولی دانشگاه ادیان باید بیشتر فعالیت داشته باشد تا از جریان صهیونیسم سازی جلوگیری کنیم.

وی همچنین افزود؛ نکته دوم در این رابطه سند پاپ است. البته تا جاییکه بنده سند پاپ را خواندم مشکلی ندارد. اما اگر مشکلی هم هست باید آن را بیابیم. اگر مشکلی پیدا کردیم باید تذکرات لازم را به پاپ بدهیم. زیرا ما با دین یهود مشکلی نداریم و مشکلی اصلی ما صهیونیست است.

دکتر زمانی گفت: البته ما نمی‌دانیم پاپ با صهیونیست مشکل دارد یا نه ولی بنده مطمئن هستم شیخ الازهر با صهیونیست‌ها مشکل دارد و ما باید سعی کنیم این جهت‌گیری انحرافی را کنترل کنیم.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که نکته سوم مربوط به سند اخوت اسلامی است بیان کرد؛ در این راستا مجمع‌ تقریب کارهایی را انجام داده و سند اخوت اسلامی را هم قبلاً نوشته است. در دعوایی که بین شیعه و سنی بر سر سند امت اسلامی بود خود آیت الله تسخیری در جلسه اردن شرکت کردند و قریب به ۵۰۰ نفر از علمای اسلام هم این سند را امضا نمودند. این سند ۵۰۰ الی ۶۰۰ صفحه‌ای می‌شود و مجمع آن را چاپ کرده که این کار بزرگی بود که توسط آیت الله تسخیری انجام شده و اعتبار هم دارد.

وی خاطر نشان کرد؛ در این کار باید مجمع تقریب هم مشارکت داشته باشد و مشارکت جدی دیگر افراد را نیز می‌طلبد تا به نتیجه برسد. اگر هم قرار است صندی تنظیم شود برای عقد اخوت اسلامی بهتر است در سازمان همکاری اسلامی هم مطرح شود تا مورد قبول همگان واقع گردد.

معاد، خداشناسی و اخلاق بحث‌های اشتراکی ما با دیگر ادیان و اهل سنت است

در ادامه این جلسه حجت الاسلام و المسلمین میثم امرودی معاون فرهنگی وزیر امور خارجه، با ارائه چهار پیشنهاد برای این کار بیان نمود؛ یکی اینکه باید مشخص شود که با چه کسانی قرار است کار کنیم. زیرا ما در کشور حدود هفتاد نهاد فرهنگی داریم که باید آنها را جمع کنیم و کارهای عقب مانده‌مان را به اشتراک بگذاریم و بعد به مجری آن که وزارت خارجه است بسپاریم تا کارها پیش برود و اولین قدم این است که باید بدانیم چه چیزهایی زمین مانده است. بهتر است ابتدا موضوعات حقوق بشری را و به خصوص حقوق بشر اسلامی را استخراج کنیم، زیرا موضوع سند اخوت اسلامی موضوع بزرگی است و زمان زیادی می‌برد. همه انسان‌ها شبیه به هم هستند. سند حقوق بشر هم طوری نوشته شده که طبیعت انسان از آن پیروی کند. به همین جهت اکثر افراد با بیانیه حقوق بشر موافق هستند. حقوق بشر اسلامی نیز یکی از همین کارهاست که مغفول مانده و می‌شود روی آن کار کرد.

معاون فرهنگی وزیر امور خارجه گفت: دانشگاه ادیان و مذاهب باید پیش‌نویسی تهیه کند و جلساتی بگذارد و بداند که باید روی چه محتوایی کار کند. اگر در حوزه احکام وارد شوید به جایی نخواهید رسید زیرا این بحث‌ها طولانی است. باید در حوزه اخلاق وارد شود. بحث‌هایی مانند معاد، خداشناسی و اخلاق از بحث‌های اشتراکی ما هستند و باعث پیوند ما با ادیان دیگر و اهل سنت خواهد شد.

حجت الاسلام و المسلمین امرودی ادامه داد؛ سومین نکته این است که بدانید باید به چه شیوه‌ای وارد این مباحث شوید. مثلاً آقای یوسف قرضاوی همه سمینارهای وحدت اسلامی را شرکت می‌کرد، ما هم باید کاری کنیم که در تمام جلسات حاضر باشیم تا وحدت ما باعث حفظ اسلام شود. در حقیقت مشکل اصلی ما مدیریت ماست و نه دین، اعتقادات و …

وی همچنین افزود؛ باید بدانیم که روی چه مخاطبانی کار کنیم و مخاطبان اصلی ما چه کسانی هستند. ما باید چهره زن مسلمان را به دنیا نشان دهیم و نشان دهیم که حقوق بشر و مخصوصاً حقوق زن در ایران نه تنها رعایت می‌شود که در بالاترین مرتبه است. باید در بحث‌های مربوط به معرفی زن، چهره زن و … کار کنیم و آن را به دنیا معرفی کنیم.