غضب عامل تباهی قلب

نویسنده: آیت‌الله جوادی‌آملی

چکیده :
قوه دافعه انسان در برابر ناملایمات و امور مضار را غضب گویند که به ممدوح و مذموم تقسیم می‌شود؛ اگر انسان با استضائه از نور عقل در مسیر حق قدم برداشته و غضب را تعدیل نماید پسندیده و ممدوح بوده، صفاتی چون شجاعت، غیرت و بسیاری از فضائل انسانی ثمره‌اش خواهد بود؛ ولی سرپیچی از قوه عاقله و افراط و تفریط در آن انسان را از حق‌مداری به خودمحوری می‌کشاند و محصولش تهور و ترس خواهد بود که هر دو مذموم‌اند.
عوامل غضب دنیاگرایی، خودپسندی و زمینه‌های تربیتی ناسالم قبل از بروز غضب و نیز مهار نفس به محض بروز خشم و قبل از هیجان غضب از راه‌های درمان این رذیله اخلاقی است.
هنر مهار خشم به دو قسم باطنی (تفکر در عواقب ناپسند طغیان خشم، یادآوری خشم خدای سبحان و …) و ظاهری (وضو گرفتن، ترک کردن محل، تحریک عاطفی مثبت و …) تقسیم می‌گردد.

کلیدواژه: غضب، تندخویی، تهور، جبن، شجاعت، حلم، کظم غیظ.